Εδιμβούργο, Σάββατο 9/12. Θερμοκρασία -5° C. Μια ΜΚΟ είχε την ιδέα να προσκαλέσει τους κατοίκους να κοιμηθούν στο ύπαιθρο, σε ένδειξη αλληλεγγύης στους αστέγους. Ανταποκρίθηκαν 8.000 με τους υπνόσακούς τους. Συμμετείχαν διάσημα αστέρια της ποπ μουσικής. Συγκεντρώθηκε το αστρονομικό ποσόν των 3,6 εκατ. λιρών. Τούτο το περιστατικό είναι δείγμα αλληλεγγύης ανθρώπων σε συνανθρώπους τους. Τέτοια δείγματα δύσκολα ανιχνεύονται στη χώρα μας, αφού η λέξη «αλληλεγγύη» έχει εκπορνευθεί από ιδεοληπτικούς και από συμφέροντα. Η πραγματική αλληλεγγύη έχει επικαλυφθεί από «αλληλέγγυους» σε μπαταχτσήδες, σε φονιάδες, σε τρομοκράτες. «Aλληλέγγυοι» σπάνε και βιτρίνες καταστημάτων ανοικτών τις Κυριακές.
Η αλληλεγγύη δεν μπορεί να είναι υποχρεωτική. Αν είναι, δεν λέγεται αλληλεγγύη, αλλά επιβολή υποχρέωσης. Το αναδιανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα είναι υποχρεωτικό. Βασίζεται στη λεγόμενη «αλληλεγγύη των γενεών», ενώ το κεφαλαιοποιητικό κατηγορείται ότι εκτρέφει τον εγωισμό. Αυτό το σύστημα –που γοητεύει την Αριστερά– έχει καταδικάσει τους αλληλέγγυους με το ζόρι νέους και την επόμενη γενιά σε πείνα.
Επιπλέον, η επιβολή δημιουργεί αντιδράσεις. Μια τέτοια περίπτωση είναι η υποχρεωτική ποσόστωση που επέβαλε η Ε.Ε. στα κράτη-μέλη της για υποδοχή προσφύγων, ως αλληλεγγύη στην Ελλάδα και την Ιταλία, χώρες άφιξης των προσφύγων. Οι ανατολικές πρώην κομμουνιστικές χώρες, αυτές που παλαιότερα ελάμβαναν αλληλεγγύη από τις δυτικές, αρνούνται τώρα την αλληλεγγύη της ποσόστωσης. Το θέμα πήρε διαστάσεις. Οι χώρες της Ευρώπης διχάστηκαν και τα σύνορα του διχασμού είναι παρόμοια με εκείνα της ψυχροπολεμικής περιόδου. Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά δημόσια αντιπαράθεση μεταξύ του Πολωνού κ. Τουσκ και του Ελληνα κ. Αβραμόπουλου. Ισως δεν είναι άσχετη με την εθνικότητα των δύο.
Είναι όμως φανερό ότι δεν πρόκειται για θέμα αλληλεγγύης, αλλά για σύγκρουση συμφερόντων. Οι ανατολικές χώρες κοιτούν το στενό συμφέρον της αυλής τους, ενώ το συμφέρον των δυτικών απλώνεται σε όλη την Ευρώπη και τη σταθερότητά της. Το θέμα δεν λύθηκε στη Σύνοδο Κορυφής στις 14/12 και η μάχη θα δοθεί τον Ιούνιο. Εύχομαι το αποτέλεσμά της να συντελέσει σε μεγαλύτερη συνοχή της Ευρώπης. Οπως ο εμφύλιος των ΗΠΑ συνετέλεσε σε μεγαλύτερη συνοχή τους. Ούτε εκείνος έγινε για την αλληλεγγύη προς τους μαύρους δούλους.