Ευκλείδης Τσακαλώτος
Η έρημος μετά την έρημο
Απτόητος από τον χρόνιο γλωσσοδέτη του, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος προφητεύει τη δική του καθαρή Εξοδο σαν να την πιστεύει. Θεωρητικά, κανένας πολιτικός δεν θα ήθελε να βρίσκεται στη θέση του. Κανένας δεν θα ήθελε να έχει καταπιεί τόσες προφητείες κι ωστόσο να χρειάζεται πάλι να σταθεί στη Βουλή για να υποσχεθεί τη Χαναάν.
Στον Τσακαλώτο όμως αυτό το έργο μοιάζει να είναι ευχάριστο. Το εκτελεί σαν κοινοβουλευτικό stand-up comedy, βρίσκοντας την τόλμη να χαριτολογεί για μια κατάσταση που δεν έχει πάψει να είναι καταθλιπτική. Βρίσκοντας, ας πούμε, χαριτωμένο να συγκρίνει τη ρητορική της αντιπολίτευσης με τις πληγές που υπέστη «ο Φαραός». Και, όταν το χιούμορ του εξαντλείται, το γυρνάει στην πεπατημένη. Στη συριζαϊκή vulgata – όπως τη Δευτέρα που, στο τέλος μιας εξαντλητικής συζήτησης για το χρέος, αναθεμάτισε τον Βενιζέλο ως «αποτυχημένο».
Ακόμη κι αν ήθελε να πιστέψει κάποιος τον Τσακαλώτο –ακόμη κι αν πιστέψει σε μια έξοδο με αβλαβή πτήση πάνω από την έρημο– πώς θα φανταζόταν τη γη της συριζαϊκής Επαγγελίας; Πώς θα έμοιαζε η χώρα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ χωρίς την καταδυναστεία του μνημονίου; Θα ήταν σε θέση να επεξεργαστούν πολιτική άλλη από την επιδοματική διανομή του υστερήματος της υπερφορολόγησης; Θα εκσυγχρόνιζαν το κράτος; Θα άνοιγαν τα πανεπιστήμια; Ή μήπως θα φρόντιζαν τους θεσμούς, σαν υπεύθυνη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία;
Επιτυχία για τον Τσακαλώτο και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να αφεθούν απερίσπαστοι στην παλινόρθωση της αποτυχημένης Ελλάδας.
Βαγγέλης Βενιζέλος
Αποτυγχάνοντας επιτυχώς
Ο Βαγγέλης Βενιζέλος ανήκει σε μια γενιά πολιτικών που κλήθηκαν να διαχειριστούν την κατάρρευση του συστήματος που τους είχε αναδείξει. Πολλούς από αυτούς η κρίση τούς κατάπιε απαράλλαχτους. Ο Βενιζέλος δεν είχε την πολυτέλεια να μείνει ίδιος. Δεν μπορούσε να μείνει όπως ήταν πριν από τη 2α Σεπτεμβρίου του 2011 – πριν από την πρώτη του τραυματική συνάντηση με την τρόικα. Τι κουβαλάει ο όψιμος Βενιζέλος των τελευταίων έξι ετών; Ο ίδιος πιθανότατα θα απαντούσε «επίγνωση». Αυτό είναι το πολιτικό κεφάλαιο, το κτηθέν εν τω στρατεύματι της χρεοκοπίας, που επικαλείται έναντι των πολιτικών του αντιπάλων – αλλά και, υπόρρητα, έναντι των προηγούμενων Βενιζέλων.
Αν υιοθετήσει κανείς τη βενιζελική οπτική, αισιόδοξος στη σημερινή Ελλάδα μπορεί να είναι μόνο ο ανεπίγνωστος. Οποιος έχει επίγνωση των ρευμάτων –και κυρίως των τελμάτων– που κυριαρχούν ακόμη στην κοινωνία δεν μπορεί παρά να είναι απαισιόδοξος. «Μέχρι τώρα, η σαφής πλειοψηφία», έλεγε προχθές, «κινείται αντιμεταρρυθμιστικά. Αντισυστημικά».
Αυτή που λατρεύει τυφλά ο Τσίπρας, η κυκλοθυμική θεά της πλειοψηφίας, έχει στοιχειώσει τον Βενιζέλο, και όσους πολιτικούς βρέθηκαν στην ίδια όχθη της ιστορίας. Οπως, όμως, οι «αποτυχημένοι» πολιτικοί διακρίνονται ενίοτε χάρη στις σωστές τους αποτυχίες, έτσι και οι πλειοψηφίες: Για να αλλάξουν επιτυχώς, δεν χρειάζονται απόλυτο σκορ στην επίγνωση.