Εχουμε κυβέρνηση στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Ή ζούμε σε ταινία του Αλμοδόβαρ ή κάτι σοβαρό έχει πάθει η κυβέρνηση και ετοιμάζεται για κατάρρευση. Ελπίζω το δεύτερο – και δεν είναι μόνο ένα, είναι πολλά μαζί. Είναι οι αντιδράσεις στους πλειστηριασμούς, που δεν τις επισκιάζουν οι κραυγαλέα αριστερές πολιτικές σε άλλους τομείς· είναι η σκανδαλώδης υπόθεση των βλημάτων, που κάνει «οδυνηρότερο» το όνειδος της συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ· είναι το αφήγημα της καθαρής εξόδου στις αγορές, που δεν περπατάει στην αγορά· τέλος, ίσως είναι και αυτή η προοπτική εκλογών, ακόμη και την προσεχή άνοιξη. Η κυβέρνηση κλονίζεται και, όπως ο καθένας όταν νιώθει το έδαφος κάτω από τα πόδια του να τρέμει, αντιδρά αυθόρμητα. Της βγαίνει με υστερία και κακία. Τι να κάνουμε; Τέτοιες στιγμές, ό,τι έχει ο καθένας βγάζει…
Αφορμή για τη διαπίστωση στάθηκε η αισχρή απάντηση της κυβέρνησης στην ενδιάμεση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ). Επί της ουσίας, η έκθεση επανέλαβε, σε ιδιαιτέρως ήπιο ύφος, τη γνωστή ευρωπαϊκή θέση για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας: Σημειώθηκαν πρόοδοι, αλλά η πολυπόθητη «έξοδος» (όρος που έχει και έναν μεσολογγίτικο απόηχο απελπισίας…) δεν μπορεί να είναι καθαρή. Ισως θα ήταν χρήσιμο λοιπόν, συμβουλεύει η ΤτΕ, ένα προληπτικό πρόγραμμα στήριξης. Προειδοποιεί, δηλαδή, να μην κάνουμε έφοδο προς τις αγορές (κατά το αντίστοιχο της «εφόδου στον ουρανό»), αλλά να προχωρήσουμε προσεκτικά, έχοντας καλού-κακού και ένα μπαστούνι, μήπως χρειαστεί να στηριχτούμε.
Η απάντηση της κυβέρνησης ήταν ένα non-paper, το οποίο θα μπορούσε να έχει γράψει ο Καρανίκας: «Επειδή ένας αποτυχημένος υπουργός Οικονομικών τότε (σ.σ.: εννοεί τον Γιάννη Στουρνάρα) και μια αποτυχημένη κυβέρνηση είχαν θέσει ως βέλτιστη εκδοχή όχι την έξοδο στις αγορές με ευνοϊκά επιτόκια, αλλά τη γραμμή στήριξης, δεν σημαίνει ότι μια πετυχημένη κυβέρνηση δεν θα τα καταφέρει πολύ καλύτερα. Ηδη όλες οι ενδείξεις αυτό αποδεικνύουν». (Δεν μπορώ παρά να υποκύψω στον πειρασμό και να επισημάνω τη σφραγίδα της απερισκεψίας του ΣΥΡΙΖΑ στην τελευταία πρόταση του κειμένου: οι ενδείξεις προϊδεάζουν, δεν αποδεικνύουν – αλλιώς δεν θα χρειαζόμασταν τις αποδείξεις…) Είναι, αλήθεια, περίεργο ότι οι άνθρωποι που έκαναν πολιτική εξιδανικεύοντας την ήττα και την αποτυχία ξαφνικά εκδηλώνουν ένα κόμπλεξ με τη δική τους, την υποτιθέμενη, επιτυχία και αντιδρούν στην κριτική με την ευθιξία χωριαταραίων γιάπηδων που πλούτισαν στο Χρηματιστήριο της δεκαετίας του 1990. Ποιοι; Οι δεδηλωμένοι εχθροί της κάθε μορφής αριστείας!
Από την έμφαση που δίνει η κυβέρνηση στο αφήγημα της καθαρής εξόδου στις αγορές, αλλά και από την υστερική αγριότητα των αντιδράσεών της όποτε αυτό αμφισβητείται, αναρωτιέμαι μήπως βιάζεται να πάει σε εκλογές με αυτό το χαρτί, προτού το διαψεύσει η πραγματικότητα. Αν αυτό είναι το σχέδιο, ταιριάζει πολύ ωραία με την απελπισία που εκδηλώνεται κάθε φορά που η κυβέρνηση προσωποποιεί το επιχείρημα της επιτυχίας. Αυτοί είναι οι επιτυχημένοι, ενώ ο Στουρνάρας, σύμφωνα με τον ανωνυμογράφο του Μαξίμου, είναι «ένας αποτυχημένος υπουργός». Οπως και ο Βενιζέλος είναι «ένας αποτυχημένος πολιτικός», σύμφωνα με τον Γιούκλιντ Τσαλακώτο – τον επιτυχημένο, εξυπακούεται!
Το μέτρο της επιτυχίας στην πολιτική είναι πάντα συνάρτηση του χρόνου και των συνθηκών, δεν είναι κάτι σταθερό και απόλυτο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο «all political lives, unless they are cut off in midestream at a happy juncture, end in failure». Ολες οι πολιτικές σταδιοδρομίες, εκτός αν διακοπούν σε μια ευτυχή συγκυρία, καταλήγουν σε αποτυχία, γιατί αυτή είναι η φύση της πολιτικής και της ζωής. Αυτό τουλάχιστον ο Γιούκλιντ έπρεπε να το γνωρίζει, όσο και αν απεχθάνεται εκείνον που το είπε. Στο κάτω κάτω, ο Στουρνάρας και ο Βενιζέλος πήγαν να σώσουν το σύστημα και δεν έκρυψαν τον σκοπό τους. Αν πέτυχαν ή απέτυχαν, το συζητούμε. Ο Γιούκλιντ, ο ανυποψίαστος φουκαράς, πήγε να το ανατρέψει και τώρα βρίσκεται να το σώζει παρά τη θέλησή του! Ποιος είναι λοιπόν ο αποτυχημένος;