Ολα ξεκίνησαν σαν ένα πείραμα αμφιβόλου ηθικής. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης και δεινός ποδηλάτης Μπράιαν Φόγκελ αποφάσισε να διερευνήσει την επίδραση των αναβολικών στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά και την αξιοπιστία των μηχανισμών ελέγχου, υποβάλλοντας τον εαυτό του σε συστηματικό πρόγραμμα ντοπαρίσματος. Με την κάμερά του κατέγραψε κάθε βήμα της διαδικασίας. Στο ντοκιμαντέρ του «Icarus», το οποίο κέρδισε Οσκαρ, τον βλέπουμε να προετοιμάζει τις δόσεις του, να καταψύχει τα ούρα του, να ψάχνει στο κορμί του καθαρό σημείο για την επόμενη ένεση.
Αρχικά εντυπωσιάζεται με τη βελτίωση των προπονητικών του επιδόσεων, σταδιακά όμως αποκαλύπτεται και η κόπωσή του. Ο κύκλος της «θεραπείας» που ακολουθεί μετατρέπεται σε καταναγκασμό. Με κάθε τρύπημα ο πρωταγωνιστής μοιάζει με εξαρτημένο χρήστη – εθισμένο στη ματαιοδοξία του.
Σε αυτό το σημείο το ντοκιμαντέρ του παίρνει αναπάντεχη τροπή. Πρωταγωνιστής γίνεται ο Γκριγκόρι Ροτσένκοφ, επικεφαλής του εργαστηρίου αντιντόπινγκ της Ρωσίας. Καταπατώντας την επιστημονική δεοντολογία, δέχεται να συμβουλέψει τον Φόγκελ στο ντοπάρισμά του, ακόμη και να αναλύσει δείγματά του μέχρι να καταστούν μη ανιχνεύσιμα. Στην πορεία ξεδιπλώνεται και ο πιο σκοτεινός του ρόλος. Αποκαλύπτει τη συμμετοχή του στο κρατικό πρόγραμμα συγκάλυψης ντοπαρισμένων αθλητών. Εξηγεί πώς αλλοίωνε δείγματα ή παραπλανούσε τις διεθνείς αρχές. Παραδέχεται τα λάθη του, θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του και η Ρωσία αποκλείεται από τους Ολυμπιακούς.
Στις περίπου δύο ώρες του ντοκιμαντέρ ακούγονται πολλές άβολες αλήθειες. Η Ρωσία και οι εν Ελλάδι θιασώτες της, όμως, λοιδορούν αυτές τις αποκαλύψεις. Το πιο σύνηθες επιχείρημα που ακούγεται και μεταξύ των Ελλήνων αθλητών στίβου είναι ότι «όλοι τα παίρνουν» ή ότι κρύβεται πίσω από την υπόθεση «αμερικανικός δάκτυλος». Οι ΗΠΑ πάντως –έστω και καθυστερημένα– δεν δίστασαν να αποκαθηλώσουν τα αθλητικά τους είδωλα. Μάριον Τζόουνς, Τιμ Μοντγκόμερι, Τζάστιν Γκάτλιν, όλοι τους ταχύτεροι άνθρωποι στον κόσμο κάποτε, τιμωρήθηκαν για χρήση απαγορευμένων ουσιών ή ψευδορκία.
Στην Ελλάδα όμως –και σε αυτό το θέμα– κρυβόμαστε πίσω από θεωρίες συνωμοσίας. Κανένας ντοπαρισμένος πρωταθλητής μας δεν έχει παραδεχτεί το λάθος του. Και το σύστημα ελέγχου ήταν κατώτερο των προσδοκιών. Τα στατιστικά του Εθνικού Συμβουλίου Καταπολέμησης του Ντόπινγκ δείχνουν ότι το 2016 ελέγχθηκαν 25 δείγματα ούρων αθλητών στίβου εκτός αγώνων. Πέρυσι ο αντίστοιχος αριθμός έπεσε στα 3 δείγματα, ενώ είναι γνωστό πως το πιο αποτελεσματικό μέτρο είναι το αιφνίδιο τεστ. Ας μην έχουμε παράπονο όμως, το 2017 ελέγχθηκε εκτός αγώνων στην Ελλάδα και ένας αθλητής σκάκι.