Η προσβλητική χειρονομία, ένα υψωμένο δάχτυλο–καρικατούρα του Ντόναλντ Τραμπ, φιγουράρει στο εξώφυλλο του περιοδικού Spiegel. Η ιδέα μού θύμισε αντίστοιχη εικονογράφηση πριν από χρόνια, στην αρχή της ελληνικής κρίσης, μόνο που τότε ήταν η Αφροδίτη της Μήλου που ύψωνε το δάχτυλο στο εξώφυλλο ενός άλλου γερμανικού περιοδικού.
Και στις δύο περιπτώσεις, ως θιγόμενοι εμφανίζονται οι Ευρωπαίοι. «Απάτη στην Ευρω-Οικογένεια», ήταν τότε το μήνυμα του Focus σε έναν φιλιππικό εναντίον της Ελλάδας. «Αντίο, Ευρώπη», το μήνυμα που κατά το Spiegel στέλνει ο πρόεδρος Τραμπ. Στο κύριο άρθρο αναφέρεται ότι ο Τραμπ «έχει υιοθετήσει έναν τόνο που αγνοεί 70 χρόνια εμπιστοσύνης». Δεν έχει άδικο: Ο Τραμπ δεν έχει κρύψει την ενόχληση που του προκαλεί η Ε.E., καθώς θα προτιμούσε να διαπραγματεύεται σε διμερές επίπεδο, με την κάθε χώρα ξεχωριστά. Κι ενώ εξακολουθεί να απειλεί με δασμούς τα ευρωπαϊκά προϊόντα, βάζει στο στόχαστρο και τις ευρωπαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Ιράν μετά τη μονομερή απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για την καταστροφή του πυρηνικού οπλοστασίου της χώρας.
Τι μήνυμα στέλνει ένα τέτοιο εξώφυλλο; Μία εικόνα χίλιες λέξεις, και στην προκειμένη περίπτωση η «προσβολή» του προέδρου Τραμπ προς την Ευρώπη υποδαυλίζει τα πάθη και υπαγορεύει στη γερμανική ηγεσία να απαντήσει δυναμικά. Για την ώρα, η καγκελάριος Μέρκελ διατηρεί την ψυχραιμία της. Είναι ζήτημα χρόνου, όμως, να δράσουν τα πολιτικά αντανακλαστικά που την έχουν διατηρήσει στην εξουσία περισσότερο από κάθε άλλο Ευρωπαίο ηγέτη. Αν την εποχή της παντοδυναμίας της άφηνε το εκλογικό χρονοδιάγραμμα κάθε κρατιδίου να καθορίζει την πορεία της ελληνικής κρίσης, τώρα, που πολιτικά έχει αποδυναμωθεί, έχει ακόμη μεγαλύτερο κίνητρο να αφουγκραστεί την κοινή γνώμη.
Η τελευταία στρέφεται ολοένα και περισσότερο εναντίον των ΗΠΑ. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Pew Research, η πλειονότητα των Γερμανών θεωρεί τη σχέση με την Αμερική κακή. Οπως επισημαίνει το Bloomberg, μπορεί η καγκελάριος να τα βάζει με τον πρόεδρο Τραμπ, λέγοντας πως «αν όλοι κάνουμε ό,τι θέλουμε, αυτό δεν είναι καλό για τον κόσμο», ωστόσο οι Γερμανοί δεν διαχωρίζουν τον πρόεδρο από τη χώρα. Οι Γερμανοί χρεώνουν στις ΗΠΑ τον ατεκμηρίωτο πόλεμο στο Ιράκ, το Γκουαντάναμο και, βέβαια, τις τηλεφωνικές υποκλοπές που στόχευαν και την καγκελάριο, ενώ η διαφορετική οπτική σε ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι πιο έντονη επί Τραμπ. Στη δημοσκόπηση, όμως, οι Γερμανοί θεωρούν σε ποσοστό 35% ότι η σχέση βασίζεται πάνω σε κοινές αξίες. Ακόμη πιο σημαντικοί είναι οι οικονομικοί και εμπορικοί δεσμοί, με ποσοστό 45%. Και η πορεία σύγκρουσης των οικονομικών συμφερόντων των δύο χωρών δεν αποτελεί καλό οιωνό για τις διμερείς σχέσεις. Οι πιέσεις για τη μείωση του γερμανικού εμπορικού πλεονάσματος είναι πάγιο αμερικανικό αίτημα, αλλά έχουν λάβει επιθετικό χαρακτήρα το τελευταίο διάστημα. Για τον πρόεδρο Τραμπ, η βασική αρχή είναι απλή και συνοψίζεται σε δύο λέξεις: America first, πρώτα η Αμερική. Η Γερμανία έχει άσχημες ιστορικές μνήμες από ένα αντίστοιχο σύνθημα και απαντά βάζοντας μπροστά την Ευρώπη. Το τελικό αποτέλεσμα, πάντως, είναι ίδιο: Ενα βαθύ πλήγμα εμπιστοσύνης, το οποίο όπως δείχνει και το παράδειγμα της ελληνικής κρίσης δεν είναι ο καλύτερος αρωγός για τη βελτίωση των σχέσεων. Ούτε, βέβαια, βοηθούν οι χειρονομίες στα εξώφυλλα.