Τραγωδία στο Μάτι: σκέψεις για την επόμενη μέρα

Τραγωδία στο Μάτι: σκέψεις για την επόμενη μέρα

3' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σ​​τον απόηχο κάθε τραγικής καταστροφής, προκύπτουν διδάγματα που απορρέουν από την ανάλυση αποτελεσματικότητας των ενεργειών σε πολιτικό, στρατηγικό, επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο. Συναρτώνται ευθέως με την τελική κατάσταση που επιφέρει η επιχείρηση αντιμετώπισης οιασδήποτε καταστροφής. Τα φυσικά ή ανθρωπογενή αίτια των καταστροφών χρήζουν ιδιαίτερης ανάλυσης κατά τον σχεδιασμό πρόληψης και αντιμετώπισής τους.

Η σύνταξη και θέσπιση Πολιτικής Εσωτερικής Ασφάλειας και Πολιτικής Προστασίας (ΠΕΑΠΠ), με γνώμονα τις κατευθυντήριες οδηγίες του εκάστοτε πρωθυπουργού και υπουργικού συμβουλίου, θα αποτελέσει το κείμενο που θα οριοθετεί εναργώς το γενικό πλαίσιο δράσης για την πρόληψη, αντιμετώπιση και διαχείριση συνεπειών των φυσικών ή μη καταστροφών.

Η ΠΕΑΠΠ πρέπει να επιβάλει την ισχυρή και αποφασιστική εξαρχής εμπλοκή. Αναπόσπαστο δομικό στοιχείο στην όλη οργάνωση της πρόληψης και αντιμετώπισης θα αποτελεί το Δόγμα Εσωτερικής Ασφάλειας και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο θα εδράζεται στην αντίστοιχη πολιτική. Θα εμπεριέχει τις αρχές που διέπουν την οργάνωση, τη σχεδίαση, τον προσδιορισμό αρμοδιοτήτων και ευθυνών, τον επακριβή καθορισμό δυνατοτήτων εκχώρησης μέρους της εξουσίας και μεταβίβασης ελέγχου (χωρίς όμως αποποίηση της τελικής ευθύνης), ασκήσεις με ή και χωρίς δυνάμεις για εκπαίδευση και ανατροφοδότηση του συστήματος. Προς εφαρμογή της ΠΕΑΠΠ, το Δόγμα θα αφορά στην προετοιμασία και εκτέλεση των κυρίων και συνιστωσών επιχειρήσεων όλων των εμπλεκόμενων υπουργείων, υπηρεσιών και φορέων ώστε να εξασφαλίζεται η ενότητα διοίκησης, ο συγκεντρωτικός έλεγχος, η αποκεντρωτική εκτέλεση και η ενότητα της προσπάθειας.

Ποιος όμως θα έχει την πλήρη διεύθυνση, με εξουσία και ευθύνη για τον σχεδιασμό, την έκδοση κατευθυντήριων εντολών για προειδοποίηση και καθορισμό επιπέδου απειλής, ενεργοποίηση δυνάμεων και υπηρεσιών, ανάθεση και επίβλεψη δράσεων και επιχειρήσεων προς επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών της ΠΕΑΠΠ; Κατά την άποψή μου είναι το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ), η θέσπιση του οποίου αποτελεί πλέον αδήριτη ανάγκη. Υπό τις παρούσες συνθήκες, θεωρώ ως πλέον αρμόδιο αξιωματούχο για να αναλάβει τον κεντρικό συντονιστικό ρόλο τον αντιπρόεδρο της εκάστοτε κυβέρνησης. Τούτο διότι στην οργανωτική δομή δεν θα είναι σε σχέση υποστηρίξεως (υποστηρίζων ή υποστηριζόμενος) με οιονδήποτε επιχειρούντα και θα του έχει εκχωρηθεί από τον πρωθυπουργό η εξουσία διεύθυνσης όλων των εμπλεκομένων.

Η ταχύτητα αντιδράσεως δεν επιτρέπει διαβουλεύσεις. Επιβάλλει σαφείς εντολές, διεύθυνση, συντονισμό, έλεγχο και αποτελεσματική δράση. Ο εκάστοτε αντιπρόεδρος, ενεργώντας από ένα σύγχρονο ενιαίο κέντρο διοίκησης και ελέγχου, με πλήρη αξιοποίηση των δικτυοκεντρικών δυνατοτήτων και υποστηριζόμενος από ειδικό επιτελείο, θα επιβάλει ισχυρή και αποφασιστική εξαρχής εμπλοκή. Θα καλύπτει ένα ευρύ πεδίο δυνατοτήτων με σαφέστατο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Μετά τη σύσταση του ΣΕΑ, θα πρέπει σε στρατηγικό επίπεδο να θεσπισθεί ένα μονοπρόσωπο όργανο (αντιπρόεδρος) που θα ενασκεί την ανώτατη διοίκηση και έλεγχο των επιχειρήσεων, με τη βοήθεια των κατά περίπτωση αρμοδίων υπουργών και θα ενημερώνει το ΣΕΑ εισηγούμενος ενέργειες και μελλοντικές επιχειρήσεις.

Κεφαλαιώδους σημασίας είναι η παράλληλη επανεξέταση του δαιδαλώδους νομικού πλαισίου, της πληθώρας θεσμικών κειμένων και των ενεργειών των επιχειρησιακών συντελεστών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση καταστροφών. Πρέπει να δοθεί έμφαση στο νομικό και πολιτικό πλαίσιο, στην οργάνωση, τη σχεδίαση, τη διάθεση κονδυλίων και των απαραιτήτων μέσων, στο σύστημα διοικήσεως και ελέγχου, στην επιχειρησιακή εκπαίδευση και δοκιμή σχεδίων, την προληπτική προστασία και ανακούφιση πληθυσμού, τη διυπηρεσιακή συνεργασία, τη διαλειτουργικότητα, τη διοικητική μέριμνα και αμοιβαία υποστήριξη.

Στην περίπτωση των πυρκαγιών σε δασικές και κατοικημένες περιοχές οι επιχειρήσεις είναι εξαιρετικά απαιτητικές. Η καταστολή αποτελεί την τελική φάση αντιμετώπισης του φαινομένου. Η πρόληψη, η αποτροπή και η οργάνωση του μηχανισμού αντιμετώπισης είναι κάποιες φορές πιο σημαντικά. Ειδικότερα, είναι βαρύνουσας σημασίας:

• Η σύντμηση και απλοποίηση διαδικασιών και η ενοποίηση φορέων.

• Η επανεξέταση της διαδικασίας λήψεως αποφάσεως για εκκένωση περιοχών και διατάξεων για τη μετέπειτα φύλαξή τους.

• Η εντατικοποίηση της συνεκπαίδευσης με ασκήσεις και συμμετοχή συναρμόδιων φορέων.

• Η αντιμετώπιση της αεροπυρόσβεσης ως ενιαίας δράσης διαφορετικών δυνάμεων και μέσων, με διαφορετικούς ρόλους και δυνατότητες στα ελληνικά δεδομένα (γεωγραφία, ανάγλυφο, μετεωρολογικές συνθήκες, χλωρίδα κ.λπ.) και με απαιτήσεις συνεκπαίδευσης με τις επίγειες δυνάμεις.

• Η συγκρότηση λειτουργικών εναέριων κέντρων επιχειρήσεων για τον από αέρος συντονισμό και κατεύθυνση των εναερίων μέσων.

• Η δημιουργία επιπλέον σημείων προσγείωσης των εναέριων μέσων και ανεφοδιασμού τους με νερό.

• Η επικαιροποίηση επιχειρησιακών κριτηρίων ενοικίασης εναερίων μέσων και αποδοχής πτητικής ικανότητος των χειριστών τους.

• Η εναέρια και επίγεια επιτήρηση για έγκαιρο εντοπισμό και συνακόλουθη ταχύτερη κατάσβεση.

Η κοινωνία προσβλέπει στην αποτελεσματική επέμβαση του κράτους για την προάσπιση της ασφάλειας και ευημερίας της έναντι οιασδήποτε καταστροφής. Προς τούτο θεωρείται κορυφαία η απαίτηση για υπερκομματική προσέγγιση αυτού του θεμελιώδους θέματος και των βασικών συνιστωσών του.

* Ο κ. Παναγιώτης Χηνοφώτης είναι πρώην υπουργός Δημόσιας Τάξης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή