Με το προσχέδιο για τον τελευταίο προϋπολογισμό, που θα συντάξει και θα ψηφίσει η σημερινή πλειοψηφία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, επιβεβαιώνεται το χειρότερο σενάριο: η Ελλάδα θα παραμείνει παγιδευμένη σε μια σκληρή, αντιαναπτυξιακή, κρατικιστική και φορομπηχτική λιτότητα.
Οπως γνωρίζετε το σημαντικό, κατά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ αλλά και κατά το Σύμφωνο Σταθερότητας της Ευρωζώνης, είναι το «Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης». Επειδή το σχετικό νούμερο υπολογίζεται με πολλούς τρόπους (μνημόνιο ή ενισχυμένη εποπτεία) θα πάρουμε τον κανόνα που ισχύει για όλα τα κράτη της Ζώνης, τη μέτρηση με το Ευρωπαϊκό Λογιστικό Σύστημα (Εuropean System of Accounts-ESA).
Σε όλη τη θητεία του κ. Τσίπρα, πλην βεβαίως του 2015 (όταν το έλλειμμα εκσφενδονίστηκε στο -7,5% του ΑΕΠ), το κράτος εμφανίζει τελικό πλεόνασμα. Συγκεκριμένα: +0,5% το 2016, +0,8% το 2017, +0,3% το 2018 και πρόβλεψη +0,5% το 2019 χωρίς να περικοπούν οι συντάξεις. Ποιο άλλο κράτος πέτυχε κάτι παρόμοιο; Προφανώς η Γερμανία και επίσης οι Σουηδία, Λιθουανία, Τσεχία, Κροατία και Σλοβενία.
Αντιθέτως, στην Ισπανία δεν διστάζουν να χρηματοδοτούν τελικό έλλειμμα και μάλιστα με διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό (1,9% του χρόνου, 2,6% εφέτος). Το ίδιο ελλειμματική είναι και η δημοσιονομική διαχείριση στην Πορτογαλία του κ. Σεντένο, προέδρου του Eurogroup. Αυτό κάνει και η Ιρλανδία. Ολες αυτές οι χώρες αντιμετώπισαν τον ύστατο κίνδυνο της κατάρρευσης και η Ευρωπαϊκή Ενωση υποχρεώθηκε να τις στηρίξει με τεράστια χρηματοδοτική βοήθεια. Γιατί όχι και η Ελλάδα; Γιατί πρέπει εμείς να συνεχίσουμε να βυθιζόμαστε στην πιο σκληρή λιτότητα και δεν μπορεί η Ελλάδα να ενισχύσει την οικονομία της, προσεκτικά, μέσω του κράτους;
Υποστηρίζω χωρίς συμβιβασμούς ότι το κράτος πρέπει να μάθει να διαβιώνει με λίγα χρήματα και υψηλή απόδοση αντί να ρίχνουμε τους φόρους σε βαρέλι δίχως πάτο. Αλλο, όμως, να έχουμε ένα λιτό κράτος και άλλο η φορομπηχτική λιτότητα εις βάρος πολιτών και οικονομίας.
Κατά συνέπεια, υποστηρίζω ότι η Ελλάδα πρέπει να δημιουργήσει, υπό προϋποθέσεις, μικρό και ελεγχόμενο αλλά πραγματικό κρατικό έλλειμμα. Μοναδική προϋπόθεση είναι ότι το εν λόγω άνοιγμα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές και, προφανώς, αυτό πρέπει να γίνει με λογικό κόστος.
Δυστυχώς, ο τρόπος με τον οποίον πολιτεύθηκε η παρούσα κυβέρνηση στα χρόνια του τρίτου μνημονίου, καθώς και οι επιλογές που έκανε σε ό,τι αφορά την έξοδό μας από το μνημόνιο μας κρατούν εκτός αγορών. Γι’ αυτό και η τελική έκβαση στο θέμα της περικοπής των συντάξεων εξαρτάται «από τους θεσμούς».