Ηταν σημαντική η ομιλία του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την παρουσίαση του προγράμματος για την ηλεκτροκίνηση οχημάτων (28.11.2018). Οχι μόνο σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο, αλλά κι επειδή ήταν μια αχτίδα μέλλοντος σε ένα πολιτικό σκηνικό που βρωμάει παρελθόν. «Σιγά τα ωά», θα πουν κάποιοι κυνικοί, «αυτό είναι το πρόβλημά μας τώρα;». Ναι. Ολα αυτά με τα οποία δεν ασχολούμαστε τώρα είναι προβλήματα και ευκαιρίες, από ένα μέλλον που γίνεται (με ιλιγγιώδη ταχύτητα) παρόν και για τα οποία –για μία ακόμη φορά– δεν θα είμαστε προετοιμασμένοι. Ηλεκτροκίνηση, κλιματική αλλαγή, τεχνητή νοημοσύνη, γονιδίωμα· ο κόσμος αλλάζει με ασύλληπτες ταχύτητες και η Ελλάδα ασχολείται ακόμη με το «όνομα που είναι η ψυχή μας» και συζητά στα σοβαρά πόσο κακό θα είναι για την… ελευθερία της έκφρασης αν απαγορευτεί σε κάθε μπαχαλάκια να μπαίνει ελεύθερα στα ΑΕΙ και να καταλαμβάνει ένα χώρο για να τον κάνει στέκι του.
Είναι εκπληκτικό δε, πως ουδείς ασχολήθηκε –έστω επικριτικά– με τις προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μίλησε για την έλευση του νεοφιλελευθερισμού σε τέσσερις τροχούς· κανείς από τους διανοούμενους της προόδου δεν αναφέρθηκε στον τεχνοφασισμό που βγαίνει οσονούπω στους δρόμους· ουδείς έκλαψε –τουλάχιστον όχι ακόμη– για τους βενζινοπώλες που θα μείνουν χωρίς δουλειά. Το μέλλον που έρχεται δεν αφορά την Ελλάδα. Είναι πολύ απασχολημένη με την προσωπική διαφορά στις συντάξεις και στα επιδόματα που απλόχερα μοιράζει ο πρωθυπουργός.
Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν επενδύσεις 100 δισ. ευρώ για να ξεκολλήσει η οικονομία από το σημερινό της τέλμα. Αυτές δεν μπορούν να είναι με βάση την προηγούμενη βιομηχανική επανάσταση και αυτό όχι γιατί θα πάνε στην Κίνα, αλλά επειδή έρχονται τα ρομπότ. Η Παγκόσμια Τράπεζα υπολογίζει ότι το 2030 θα χαθούν παγκοσμίως 800 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, οι οποίες δεν θα είναι χαμηλής ειδίκευσης. Τα «μπλε κολάρα» ήδη έχουν υποκατασταθεί. Μιλώντας στο Singularity University (19-20 Νοεμβρίου) η κ. Βίβιεν Μινγκ, νευροεπιστήμων, μέτοχος πολλών εταιρειών υψηλής τεχνολογίας και συγγραφέας, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου: «Ο κίνδυνος της αντικατάστασης από ευφυείς μηχανές είναι μικρότερος για χειρωνακτικές εργασίες όπως η συλλογή φραουλών, που είναι πολύ δύσκολο να τις μιμηθεί ένα ρομπότ». Αντιθέτως, σημείωσε δυσοίωνα απευθυνόμενη στο κοινό, «πολλές από τις δικές σας δουλειές κινδυνεύουν». Eδωσε το παράδειγμα ενός διαγωνισμού που διενήργησε πρόσφατα το Πανεπιστήμιο Columbia, μεταξύ ασκούμενων δικηγόρων και ενός προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης, για τον εντοπισμό κενών σε συμβόλαια εμπιστευτικότητας. Οι δικηγόροι βρήκαν το 88% των κενών, ο αλγόριθμος το 95%· οι μεν όμως χρειάστηκαν μιάμιση ώρα, ενώ η μηχανή είχε τελειώσει σε 22 δευτερόλεπτα» («Καθημερινή» 26.11.2018).
Εμείς βεβαίως γυρίζουμε τις πλάτες μας στο μέλλον, που έλεγε και ο γνωστός τραγουδοποιός. Ασχολούμαστε ακόμη να ξεχωρίσουμε ποιες είναι οι καλές και ποιες οι κακές καταλήψεις. Συζητάμε ακόμη αιτήματα του 19ου αιώνα, όπως το ακαδημαϊκό άσυλο σε μια εποχή που η διακίνηση των ιδεών γίνεται από κινητό σε κινητό. Οταν οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες κατακλύζουν τον κόσμο, υπουργός της κυβέρνησης πάει μάρτυρας εναντίον μιας εταιρείας που κατόρθωσε να ξεφύγει από τα ελληνικά σύνορα και να συμμετάσχει στον νέο παγκόσμιο καταμερισμό της εργασίας.
Η χώρα δεν έχει μέλλον όσο είναι προσηλωμένη στο παρελθόν, όσο η ηλεκτροκίνηση, η τεχνητή νοημοσύνη, το γονιδίωμα δεν έχουν θέση στον πολιτικό διάλογο, αλλά αντιθέτως τσακωνόμαστε για τα «ιδιωτικά πανεπιστήμια».