Νικόλας Γιατρομανωλάκης στην «Κ»: Θέλω να κρίνομαι για τη δουλειά μου

Νικόλας Γιατρομανωλάκης στην «Κ»: Θέλω να κρίνομαι για τη δουλειά μου

Ο μόνος λόγος που έχει σημασία η κοινοποίηση του σεξουαλικού προσανατολισμού είναι γιατί τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα ήταν περιθωριοποιημένα

7' 5" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Με υποδέχθηκε στο κεφαλόσκαλο ο Βρασίδας γαβγίζοντας και, καθώς είναι μεγαλόσωμος και ζυγίζει 30 κιλά, κινδυνεύεις να μην αντέξεις το βάρος της χαράς του! Ο γάτος Πάτρικ εμφανίστηκε αργότερα. Και οι δύο φωτογραφημένοι όσο σχεδόν και ο νέος υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, εμφανίζονται στα δημοσιεύματα, πάρα πολλά, όχι μόνο του ελληνικού αλλά και του ξένου Τύπου. Η αναβάθμιση του Νικόλα Γιατρομανωλάκη, όμως, στον πρόσφατο κυβερνητικό ανασχηματισμό, από πρώην γενικός γραμματέας του ΥΠΠΟ, αρμόδιος για θέματα σύγχρονου πολιτισμού, σε υφυπουργό, εστιάστηκε κυρίως στον σεξουαλικό προσανατολισμό του και συνοδεύθηκε από τίτλους όπως: «Ο πρώτος ανοιχτά γκέι υπουργός στην Ελλάδα».
 
– Σας ενόχλησε ο τόσος θόρυβος; 

– Ούτε με ενόχλησε ούτε το χάρηκα. Προέκυψε. Η έκταση που πήρε αποδεικνύει και το γεγονός ότι δεν είμαστε συνηθισμένοι καθόλου σε αυτό. Iσως να υπάρχει και μιαν ενδιαφέρουσα αντίφαση: από τη μία, προσπάθεια κανονικοποίησης και, από την άλλη, μια φοβερή αντίδραση. Aρα εκφράζει ένα ιδιαίτερο κλίμα. Από εκεί και πέρα, για το μόνο που θέλω να κρίνομαι είναι η δουλειά μου. Πάντοτε, σε όλη μου τη ζωή, έχω αξιολογηθεί βάσει της απόδοσης, αποτελεσματικότητας και συμπεριφοράς μου.
 
– Πότε το κοινοποιήσατε ως στοιχείο της ταυτότητάς σας και γιατί;

– Oταν αποφάσισα ότι θα ασχοληθώ με τα κοινά, δηλαδή όταν ξεκίνησα με το Ποτάμι, το 2014. Είπα, ότι αν πρόκειται να αναμειχθώ με την πολιτική, πρέπει να το κάνω ξεκάθαρα.
 
– Είχατε έως τότε ενδείξεις ότι μπορεί να υπάρξει παρανόηση;

– Ακόμη και τώρα, πολλά άτομα ΛΟΑΤΚΙ υφίστανται λεκτική και σωματική βία. Οπότε βγαίνεις μπροστά και λες: «Αν με ψηφίσετε πρέπει να ξέρετε ποιος είμαι». Είναι ένα κομμάτι της προσωπικότητάς σου, δεν διαχωρίζεται.
 
– Μέσα στον χώρο της πολιτικής αισθανθήκατε ποτέ στο βλέμμα των ανθρώπων συγκεκαλυμμένο μπούλινγκ;

– Μια ζωή το εισπράττω εγώ και πολλά άλλα άτομα που έχουν διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό. Μια φορά, την εποχή του Ποταμιού, βρισκόμουν σε ένα πάνελ τηλεοπτικό και υπήρξε εκπρόσωπος άλλου κόμματος, του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος με διέκοψε λέγοντας «ηρέμησε, χρυσέ μου».
 
– Αντιδράσατε τότε;

– Oχι. Και μετανιώνω. Γι’ αυτό έχει σημασία η ορατότητα. Για να σταματήσει να αποτελεί τον αστερίσκο, την υποσημείωση.
 
– Υπάρχουν χαρακτηριστικά που συνδέονται με μια γκέι ταυτότητα;

– Προφανώς. Oπως ότι επειδή έχεις υποστεί πίεση και εσωτερική και εξωτερική, έχεις τις κεραίες σου σε εγρήγορση, μπορείς να καταλάβεις εύκολα τη θέση ενός άλλου ανθρώπου, τι σκέφτεται, να μπεις στα «παπούτσια» του, έχεις αυτό που αποκαλούμε ενσυναίσθηση. Δεν είναι ωραίο να μεγαλώνεις γνωρίζοντας ότι είσαι «διαφορετικός», να σου το υπενθυμίζουν οι άλλοι συνεχώς, να σου το φωνάζουν στον δρόμο…
 
– Το έχετε υποστεί;

– Κράξιμο; Βεβαίως. Στην Αθήνα, στην επαρχία, εννοείται. Ετσι είσαι και προετοιμασμένος να αναλάβεις ένα δημόσιο ρόλο, διότι την έκθεση, την επίθεση, την υφίστασαι πριν καταλάβεις καν ποιος είσαι και τι κάνεις. Ο μόνος λόγος που έχει σημασία για μένα αυτή η ιστορία της κοινοποίησης του σεξουαλικού προσανατολισμού είναι γιατί τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα ήταν κατά κανόνα περιθωριοποιημένα, όσο σημαντικά κι αν ήταν, άρα βίωναν ενοχικά την ταυτότητά τους. Λάμβαναν μηνύματα από την κοινωνία ότι «ή θα κάνεις αυτό που θες» ή «θα είσαι αυτό που θες». Δεν θέλω κανένα παιδί που αισθάνεται διαφορετικά να βρεθεί στη θέση ότι πρέπει να διαλέξει μεταξύ αυτών των δύο. Αυτό είναι το μόνο που με νοιάζει.
 
– Η οικογένειά σας πώς σας αντιμετώπισε; 

– Δεν είναι πάντα εύκολο για τους γονείς… Τους το είπα όταν γύρισα από την Αμερική.
 
– Τι σας βοήθησε να βρείτε τον δικό σας βηματισμό;

– Ακόμη κάνω πολλή δουλειά σε αυτό. Θεωρώ ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε work in progress, διαρκώς υπό κατασκευήν. Αυτό είναι και η ομορφιά του πράγματος. Οι άνθρωποι χτίζουν / γκρεμίζουν / αθροίζουν.
 
– Αν κάνατε απολογισμό ενάμιση χρόνου ΥΠΠΟ, τι θα επισημαίνατε;

– Προφανώς η πανδημία επισκίασε και καθόρισε αυτή την περίοδο. Από την άλλη, ανέδειξε με πολύ έντονο τρόπο και όλα τα ανοιχτά μέτωπα που παραμένουν σε εκκρεμότητα εδώ και χρόνια και που έχουν καταστήσει τον πολιτισμό ευάλωτο. Επρεπε λοιπόν και να ληφθούν άμεσα μέτρα στήριξης και, παράλληλα, να αρχίσουν να διορθώνονται όλα τα κακώς κείμενα. Επίσης σχεδιάστηκαν και άρχισαν να υλοποιούνται πολιτικές ανά τομέα, και προχώρησαν και μεγάλα projects του σύγχρονου πολιτισμού. Η καθημερινή δημόσια διοίκηση ήταν ένα νέο πεδίο για εμένα, όμως είχα την τύχη να συνεργάζομαι με την υπουργό κ. Μενδώνη, η οποία είναι εξαιρετικά έμπειρη και γνώστρια του ΥΠΠΟΑ. Εμαθα πολλά αυτούς τους μήνες.
 
– Οπως;

– Πώς δουλεύουν οι μηχανισμοί του ΥΠΠΟ και της δημόσιας διοίκησης, έμαθα να ξεχωρίζω και να βάζω προτεραιότητες, να διακρίνω όταν μου λέει κάτι κάποιος γιατί μου το λέει, ποια είναι τα κίνητρά του, πού αποσκοπεί. Αυτόν τον ενάμιση χρόνο είμαι υπόλογος και λογοδοτώ στους Ελληνες πολίτες. Η αίσθηση καθήκοντος από γενική έννοια έγινε απολύτως σαφής.

Δεν θα συγχωρούσα το να απομακρυνθώ από τον κώδικα δεοντολογίας μου

Νικόλας Γιατρομανωλάκης στην «Κ»: Θέλω να κρίνομαι για τη δουλειά μου-1

«Θεωρώ ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε work in progress, διαρκώς υπό κατασκευήν. Αυτό είναι και η ομορφιά του πράγματος. Οι άνθρωποι χτίζουν / γκρεμίζουν / αθροίζουν», λέει ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης. Φωτ. ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ

– Τι είναι αυτό που δεν μπορούσατε να κάνετε ως γενικός γραμματέας και θα μπορέσετε ως υφυπουργός;

– Τόσο με τη δημιουργία γενικής γραμματείας πριν από ενάμιση χρόνο όσο και τώρα, με τη θέσπιση θέσης υφυπουργού, ο πρωθυπουργός αποδεικνύει τη βαρύτητα που αποδίδει στον σύγχρονο πολιτισμό. Θα τοποθετηθεί και νέος γενικός γραμματέας, οπότε ενισχύεται τόσο η ομάδα όσο και η δυναμική μας. Θέλουμε να δώσουμε στον σύγχρονο πολιτισμό τη διάσταση και τη θέση που του αξίζει, να αναδείξουμε και τους Ελληνες δημιουργούς και τον ρόλο και τη σημασία που έχουν. Κάτι που επαναλαμβάνω συνεχώς είναι ότι ο πολιτισμός είναι πολύ σημαντικός κλάδος της ελληνικής οικονομίας. Εχει πολλούς σοβαρούς επαγγελματίες, μπορεί να δημιουργήσει θέσεις εργασίας, να φέρει εξαγωγές, να επηρεάσει τη δημιουργικότητα και σε άλλους τομείς, να συνθέσει ολόκληρα οικοσυστήματα γύρω του. Χωρίς, φυσικά, να υποβαθμίζω τον ρόλο του πολιτισμού στην κοινωνική συνοχή.
 
– Πρακτικά, τώρα, λόγω πανδημίας πώς στηρίζεται ο χώρος του σύγχρονου πολιτισμού;

– Σε τρία επίπεδα: άμεση στήριξη (με εργαλεία όπως το μητρώο καλλιτεχνών, καινούργιες επιχορηγήσεις κ.ο.κ.), μεσοπρόθεσμα (ως προς την επανεκκίνηση του κλάδου, υγειονομικά μέτρα κ.λπ.) και μακροπρόθεσμα για να επιλυθούν τα χρόνια ζητήματα. Κύριο μέλημα, πώς θα θωρακίσεις αυτόν τον κλάδο, πώς θα μεταρρυθμίσεις κάνοντάς τον πιο ανθεκτικό…
 
– Μιλάτε για μεταρρυθμίσεις. Πρόσφατα, οι πλέον μεταρρυθμιστές της κινηματογραφικής κοινότητας στράφηκαν εναντίον των αλλαγών που δρομολογούνται στον χώρο του σινεμά, για τις οποίες ούτε το ΥΠΠΟ είχε ενημερωθεί…

– Ο ν. 3905 του 2010 έφερε πολλές αλλαγές, αλλά από τότε έως σήμερα το κινηματογραφικό τοπίο έχει μεταβληθεί δραστικά. Πρέπει να ξαναδούμε τον νόμο. Από εκεί και πέρα, πρέπει να υπάρχει μια ενιαία ολιστική πολιτική για το σινεμά και τα οπτικοακουστικά μέσα, θεματοφύλακας είναι το ΥΠΠΟ και εμείς από αυτή τη θέση θα συμμετάσχουμε πολύ δυναμικά και αποφασιστικά στη διαμόρφωση του νέου τοπίου. Πρέπει να βρεθούν σταθεροί πόροι χρηματοδότησης για την ελληνική κινηματογραφία. Εχουμε απόψεις ξεκάθαρες και σύντομα θα φανεί αυτό.
 
– Τι δεν θα συγχωρούσατε στον εαυτό σας εάν δεν κάνατε στη διάρκεια της θητείας σας στο ΥΠΠΟ;

– Ενα και δύο; Στο βιβλίο, στον κινηματογράφο, στα εργασιακά του πολιτισμού, στο Ακροπόλ, στην πρόσβαση των ανθρώπων στη σύγχρονη τέχνη σε όλη την Ελλάδα… Δεν θα συγχωρούσα το να απομακρυνθώ από τον κώδικα δεοντολογίας μου.

Το οικοδόμημα

«Θεωρώ ότι πρέπει να βλέπει κανείς τα πράγματα ολιστικά, χωρίς να χάνεται. Να βλέπει δηλαδή τη μεγάλη εικόνα», επιμένει ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης. «Αν κάνεις μόνο ένα και δεν στηρίξεις τα υπόλοιπα, καταρρέει το οικοδόμημα. Πρέπει να γίνουν πολλές σοβαρές ενέργειες στο εργασιακό πλαίσιο του πολιτισμού ώστε να θωρακιστεί, στην καλλιτεχνική εκπαίδευση και να δοθούν εφόδια και εργαλεία για να δημιουργήσει ο κλάδος». Μετά την πανδημία τι πιστεύετε ότι θα αλλάξει, τον ρωτώ. «Η πανδημία έδειξε πόσο αλληλένδετα είναι όλα στον κόσμο. Κάτι που συμβαίνει στα αμερικανικά στούντιο επηρεάζει και την ελληνική αγορά. Δημιουργούνται συμπληρωματικοί τρόποι λειτουργίας, αναπτύσσονται νέα μοντέλα, μετατοπίζεται και η σχέση των ανθρώπων με τον πολιτισμό. Αυτό που μένει σταθερό και δεν θα αλλάξει είναι η ανάγκη να υπάρχει ο πολιτισμός».

Η συνάντηση

Συναντηθήκαμε, ανήμερα τη γιορτή των Φώτων στο σπίτι του κ. Γιατρομανωλάκη, μια παλιά μονοκατοικία του Τσίλλερ στα Εξάρχεια, όπου μένει «με πολύ καλό ενοίκιο», όπως τονίζει, μαζί με τον σύντροφό του. Παρών και αυτός, χρειάστηκε να παρέμβει όταν ο Βρασίδας αρνιόταν επίμονα να αφήσει ήσυχα τα συνοδευτικά γλυκά, πάστα φλόρα, μηλόπιτα και σοκολατάκια, του καφέ… Αντιθέτως, ο φουντωτός Πάτρικ παρέμεινε ολύμπιος, στη ράχη του καναπέ πίσω ακριβώς από τον ώμο του κ. Γιατρομανωλάκη. Με παρατηρούσε διεισδυτικά ή ήταν απλώς αφηρημένος; Δεν το διευκρίνισα. Οι ρόλοι έχουν κατανεμηθεί ως εξής: Ο Πάτρικ πετάει κάτω ό,τι φαγώσιμο βρίσκει σε τραπέζια ή ράφια και ο Βρασίδας το μαζεύει… Κάποια στιγμή ακούστηκε και ο ήχος από ένα σπάσιμο. Δεν ήταν το πρώτο ούτε θα είναι το τελευταίο!

Νικόλας Γιατρομανωλάκης στην «Κ»: Θέλω να κρίνομαι για τη δουλειά μου-2

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή