«Θα ενισχύσουμε περαιτέρω τη συνεργασία μας σε τομείς όπως οι υποδομές, οι μεταφορές, η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες και ο χρηματοοικονομικός τομέας», διαβεβαιώνει την «Κ» η πρέσβειρα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, Τσανγκ Τσιγιουέ, προσθέτοντας όμως παράλληλα πως «θα εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας και στον πολιτισμό, στην εκπαίδευση, στον τουρισμό» και αλλού. Εκτιμά πως ολοένα και περισσότερες εταιρείες της Κίνας θα ενδιαφερθούν για επενδύσεις στην Ελλάδα και χαρακτηρίζει το λιμάνι του Πειραιά «εμβληματικό» για τη διμερή συνεργασία. Λίγο πριν από την 70ή επέτειο από την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, εξηγεί το όραμα του Πεκίνου «για την οικοδόμηση μιας πανανθρώπινης κοινότητας με κοινό πεπρωμένο», απαριθμεί τα επιτεύγματα της νέας παγκόσμιας δύναμης και χαίρεται που η χώρα της πραγματοποιεί άλματα στην καινοτομία, αλλά και στην καταπολέμηση της φτώχειας. Δεν ξεχνάει να αναφέρει επίσης πως «η νέα ελληνική κυβέρνηση έχει υιοθετήσει μια ενεργό πολιτική προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, η οποία έχει ενισχύσει την αισιοδοξία των ξένων επενδυτών».
– Ποιοι είναι οι κυριότεροι στόχοι της εξωτερικής πολιτικής της Κίνας όσον αφορά την Ευρώπη γενικότερα και την Ελλάδα ειδικότερα;
– Η Ελλάδα είναι ένας από τους σημαντικούς εταίρους της Κίνας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι σινοελληνικές σχέσεις αποτελούν υπόδειγμα για το πώς χώρες με μεγάλη διαφορά μεγεθών, που διαθέτουν διαφορετικές κουλτούρες και συστήματα, μπορούν να συνυπάρχουν ειρηνικά και να συνεργάζονται αποκομίζοντας αμοιβαία οφέλη. Η Ελλάδα είναι σε θέση να διαδραματίσει εξαιρετικά εποικοδομητικό ρόλο στην προώθηση των σινοευρωπαϊκών σχέσεων. Οσον αφορά τη σχέση Κίνας – Ευρώπης, οι δύο πλευρές έχουν πολλά κοινά συμφέροντα: την προάσπιση της παγκόσμιας ειρήνης και σταθερότητας, την προώθηση της παγκόσμιας ευημερίας και της αειφόρου ανάπτυξης, και την προαγωγή του ανθρώπινου πολιτισμού. Οι δύο χώρες είναι επίσης σημαντικοί εμπορικοί εταίροι. Η ανάπτυξη μιας υγιούς σχέσης με την Ευρώπη αποτελεί πάγια προτεραιότητα της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής. Επίσης, έχουμε συνάψει μνημόνια κατανόησης για την από κοινού οικοδόμηση της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος» με πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα, η συνεργασία στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας 17+1, στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα, συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη των ευρύτερων σινοευρωπαϊκών σχέσεων. Η Ελλάδα και η Κίνα συμφωνούν ότι τα παίγνια μηδενικού αθροίσματος ανήκουν στο παρελθόν και ότι οι τάσεις μονομέρειας οδηγούν σε αδιέξοδο. Σήμερα ο κόσμος μας βιώνει ριζικές μεταβολές, πρωτοφανείς για τα δεδομένα του περασμένου αιώνα. Η Κίνα και η Ελλάδα μαζί με άλλες χώρες θα πρέπει να συνεργαστούν στενά για την οικοδόμηση μιας πανανθρώπινης κοινότητας με κοινό πεπρωμένο.
– Τι εικόνα έχουν για την Ελλάδα οι Κινέζοι επενδυτές;
– Η Κίνα είναι παγκοσμίως η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή άμεσων ξένων επενδύσεων. Καθώς το επενδυτικό περιβάλλον στην Ελλάδα βελτιώνεται συνεχώς, ταυτόχρονα εντείνεται και το ενδιαφέρον των Κινέζων επενδυτών για τη χώρα. Ακόμη και όταν η Ελλάδα μαστιζόταν από την κρίση χρέους, οι Κινέζοι δεν έπαψαν να επενδύουν, διαδραματίζοντας έτσι σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη. Η νέα κυβέρνηση της Ελλάδας έχει υιοθετήσει μια ενεργό πολιτική προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, γεγονός που έχει ενισχύσει την αισιοδοξία αλλοδαπών επενδυτών. Η κινεζική επιχειρηματική κοινότητα αποδίδει ιδιαίτερο βάρος στη μοναδική θέση της Ελλάδας ως μιας από τις κορυφαίες οικονομίες στην περιοχή· η χώρα είναι επίσης πύλη εισόδου για τις ευρωπαϊκές αγορές, και αυτό την καθιστά ελκυστικότερο επενδυτικό προορισμό. Γενικά, πιστεύω ότι ολοένα και περισσότερες εταιρείες της Κίνας θα ενδιαφερθούν για επενδύσεις στην Ελλάδα. Μολαταύτα, για πολλούς Κινέζους επενδυτές η ελληνική αγορά αποτελεί μάλλον ανεξερεύνητη περιοχή, έτσι είναι κατά κανόνα προσεκτικοί όταν λαμβάνουν αποφάσεις. Θα βοηθούσε αν πραγματοποιούνταν περισσότερες επαφές και ανταλλαγές μεταξύ των κινεζικών εταιρειών και της ελληνικής κυβέρνησης και των επιχειρηματιών της χώρας με σκοπό την εξοικείωση των δυνητικών επενδυτών με το οικονομικό, νομικό και κοινωνικό περιβάλλον της Ελλάδας.
– Πόσο σημαντική είναι η ελληνική ναυτιλία για τις διμερείς σχέσεις;
– Η σινοελληνική συνεργασία στη ναυτιλία έχει γνωρίσει ιδιαίτερη ανάπτυξη χάρη σε μια σειρά από συμφωνίες. Οι δύο πλευρές συνήψαν μια τέτοια συμφωνία το 1996 και υπέγραψαν μνημόνιο για τις θαλάσσιες μεταφορές τον Ιούνιο του 2010. Το 2011, Κίνα και Ελλάδα υπέγραψαν ένα σχέδιο δράσης και συνεργασίας, με σκοπό, μεταξύ άλλων, τη διευκόλυνση της ναυπήγησης πλοίων στην Κίνα για λογαριασμό Ελλήνων εφοπλιστών. Από το 2000 Ελληνες εφοπλιστές έχουν παραγγείλει πολλές εκατοντάδες εμπορικά πλοία, γεγονός που ωφέλησε επίσης τον ναυπηγικό κλάδο μας. Το 2010, μεσούσης της οικονομικής κρίσης, η κινεζική κυβέρνηση δημιούργησε ένα ταμείο 5 δισ. δολαρίων, με τη βοήθεια του οποίου Ελληνες εφοπλιστές μπόρεσαν να ναυπηγήσουν νέα πλοία στην Κίνα. Σήμερα δε, με το νέο επενδυτικό πρόγραμμα της Cosco για τον ΟΛΠ, ανοίγονται νέοι ορίζοντες για τη σινοελληνική συνεργασία στον ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο.
– Ποια είναι τα επόμενα βήματα στη διμερή οικονομική, πολιτική και πολιτιστική συνεργασία;
– Η Κίνα και η Ελλάδα υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος» το 2018, ενώ τον Απρίλιο του 2019 η Ελλάδα έγινε πλήρες μέλος της Πρωτοβουλίας 17+1, ενός μηχανισμού για τη συνεργασία των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης με την Κίνα. Αυτά τα δύο καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα συνεργασιών στο εμπόριο, στις επενδύσεις, στις υποδομές, στη γεωργία, στην επιστήμη και στην τεχνολογία, στον χρηματοοικονομικό τομέα, στη ναυτιλία, στις διαπροσωπικές ανταλλαγές κ.α.
Στην τρέχουσα συγκυρία, η ελληνική κυβέρνηση αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, στη βελτίωση των υποδομών και στην ενίσχυση της διαπεριφερειακής διασύνδεσης. Η έμπρακτη συνεργασία αποτελεί τον κεντρικό άξονα των σχέσεών μας. Θα ενισχύσουμε περαιτέρω τη συνεργασία μας σε τομείς όπως οι υποδομές, οι μεταφορές, η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες και ο χρηματοοικονομικός τομέας, ενώ θα προωθήσουμε περαιτέρω την επένδυση στο λιμάνι του Πειραιά και άλλα μεγάλα έργα. Η κινεζική πλευρά είναι επίσης πρόθυμη να εισάγει περισσότερα ποιοτικά ελληνικά γεωργικά προϊόντα, στηρίζοντας έτσι την ανάπτυξη του διμερούς εμπορίου. Οι πολιτιστικές και διαπροσωπικές ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο χώρες χαρακτηρίζονταν ανέκαθεν από ζωντάνια και δυναμισμό. Προς αυτόν τον σκοπό η κινεζική πλευρά θα ενισχύσει περαιτέρω τις διμερείς ανταλλαγές και τη συνεργασία σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η επιστήμη και η τεχνολογία, οι δεξαμενές σκέψης (think tanks), τα ΜΜΕ, και ο τουρισμός.
Ταυτοχρόνως θα εμβαθύνουμε τη συνεργασία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αξιοποιώντας τα γερά θεμέλια που τέθηκαν στο Φόρουμ Σινοελληνικής Συνεργασίας στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το οποίο πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάιο στην Αθήνα. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση για την εκμάθηση της κινεζικής γλώσσας· ελπίζουμε να ανοίξουν περισσότερα κέντρα εκμάθησης της γλώσσας μέσα στους επόμενους μήνες, ενώ θα εγκαινιαστεί και το Κέντρο Κινεζικού Πολιτισμού στην Αθήνα. Οι χώρες μας θα εργαστούν επιπλέον από κοινού για την επιτυχή διοργάνωση της τρίτης υπουργικής συνάντησης του Φόρουμ Αρχαίων Πολιτισμών στην Κίνα.
Η Cosco
– Πώς θα μπορούσε το επενδυτικό πρόγραμμα της Cosco στον Πειραιά να τονώσει το ενδιαφέρον κινεζικών εταιρειών για την Ελλάδα;
– Το λιμάνι του Πειραιά έχει αναδειχθεί στο ταχύτερα αναπτυσσόμενο λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων του κόσμου και όλα δείχνουν ότι σύντομα θα γίνει ένα από τα κορυφαία 30 λιμάνια παγκοσμίως. Το λιμάνι δίνει εργασία σε περισσότερα από 3.000 άτομα στην Ελλάδα και έχει συμβάλει έμμεσα στη δημιουργία άλλων 10.000 θέσεων στην περιοχή. Αποτελεί εμβληματικό επενδυτικό πρόγραμμα για τη συνεργασία μας στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος» και έχει συνεισφέρει ουσιαστικά στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Η επιτυχία του λιμανιού του Πειραιά είναι αδιάψευστος μάρτυρας του γεγονότος ότι Κίνα και Ελλάδα, δύο αρχαίοι πολιτισμοί και δύο χώρες που τις συνδέουν φιλία και εταιρικοί δεσμοί, μπορούν να συνεργάζονται αποκομίζοντας σπουδαία αμοιβαία οφέλη.
Με σκληρή δουλειά γίναμε η δεύτερη οικονομία στον κόσμο
– Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα σημαντικότερα επιτεύγματα της Κίνας μέχρι σήμερα;
– Φέτος είναι η 70ή επέτειος από την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Ο κινεζικός λαός έχει σημειώσει μεγάλα επιτεύγματα χάρη στην αυτοπεποίθηση και στη σκληρή δουλειά, καθιστώντας την Κίνα τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και βγάζοντας από τη φτώχεια περισσότερα από 800 εκατομμύρια ανθρώπους.
Στα τέλη του 2020, θα έχουμε πλέον εξαλείψει την ακραία φτώχεια στην Κίνα και θα πετύχουμε ένα θαύμα στην ιστορία της ανάπτυξης και της καταπολέμησης της φτώχειας στον κόσμο. Οδεύουμε επίσης προς την οικοδόμηση μιας κοινωνίας που θα απολαμβάνει επαρκή ευημερία από κάθε άποψη. Η ανάπτυξη της Κίνας είναι, όμως, αλληλένδετη με την παγκόσμια οικονομία και έχει προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες σε όλους. Η Κίνα έχει διατηρήσει έναν ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης γύρω στο 7% τα τελευταία χρόνια, έχοντας μερίδιο μεγαλύτερο του 30% στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και παραμένοντας πραγματικός κινητήρας της. Η Κίνα έχει επίσης συμβάλει ενεργά και σημαντικά στην παγκόσμια ειρήνη. Ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Κίνα συμμετέχει ενεργά στις εργασίες του σε όλες τις πτυχές και σε όλους τους τομείς και στηρίζει πλήρως τον ρόλο του. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες προωθεί μια δίκαιη και λογική διεθνή πολιτική και οικονομική τάξη και έχει ανταλλάξει εμπειρίες ανάπτυξης με τον κόσμο. Η μεταρρύθμιση και το άνοιγμα της Κίνας συνεχίζονται εδώ και σαράντα χρόνια. Oπως έχει τονίσει επανειλημμένως ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, η πόρτα της Κίνας δεν θα κλείσει ποτέ, αντίθετα θα ανοίξει σε όλο τον κόσμο. Πιστεύω ακράδαντα ότι μια πιο ανοιχτή Κίνα που αλληλεπιδρά ενεργά με τον υπόλοιπο κόσμο θα φέρει περισσότερες ευκαιρίες και θα έχει ακόμα θετικότερη συμβολή στον κόσμο.
– Ο κόσμος εξακολουθεί να θεωρεί την Κίνα βιομηχανική οικονομία. Oμως, αν εξετάσει κανείς την εικόνα της προσεκτικότερα, τα πράγματα φαίνονται διαφορετικά. Τι συμβαίνει;
– Η κινεζική κυβέρνηση αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην καινοτομία και την έχει χαρακτηρίσει τον κυριότερο κινητήριο μοχλό ανάπτυξης. Η Κίνα σημείωσε ταχύτατη πρόοδο στον χώρο της καινοτομίας τις περασμένες δεκαετίες και πλέον αποτελεί έναν από τους πρωταγωνιστές του «κλαμπ των καινοτόμων κρατών». Μεταξύ του 1992 και του 2017, οι κινεζικές δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη αυξάνονταν κατά μέσον όρο 20,3% ετησίως, ταχύτερα δηλαδή από την αύξηση του ΑΕΠ την ίδια περίοδο. Το 2018 στην Κίνα απασχολούνταν 4,19 εκατ. άτομα στον χώρο της έρευνας, ενώ οι σχετικές δαπάνες ανήλθαν στα 286 δισ. δολ. ή 2,18% του ΑΕΠ. Δηλαδή είναι δεύτερη παγκοσμίως μετά τις ΗΠΑ. Φέτος υποβλήθηκαν 4,32 εκατ. αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας και η Κίνα κατέλαβε τη 14η θέση στην παγκόσμια κατάταξη καινοτομίας σύμφωνα με τον παγκόσμιο δείκτη καινοτομίας (Global Innovation Index – GII) που συντάσσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας.
– Πολλοί ηγέτες του κόσμου ζητούν περαιτέρω άνοιγμα της οικονομίας σας. Θα γίνει αυτό;
– Πολλοί ηγέτες της Κίνας έχουν επανειλημμένως επιβεβαιώσει τη δέσμευση της χώρας για άνοιγμα προς τα έξω. Το κινεζικό κοινό γνωρίζει επίσης καλά ότι το μυστικό πίσω από το οικονομικό θαύμα της χώρας είναι η μεταρρύθμιση και το άνοιγμα. Η επιμονή στο άνοιγμα έχει προσδώσει εξαιρετικό δυναμισμό στην οικονομία και στην κοινωνία της Κίνας τις τελευταίες δεκαετίες. Η οικονομία τριανταπλασιάστηκε κατά την 40ετία, από το 1978 έως το 2018, καταγράφοντας μέση ετήσια ανάπτυξη 9,5%, πολύ υψηλότερη από τον παγκόσμιο μέσον όρο για την ίδια περίοδο. Οπως έχει δηλώσει επίσημα και ο πρόεδρος Σι, η Κίνα θα συνεχίσει να γίνεται ολοένα και πιο ανοιχτή, θα ενισχύσει το εξωτερικό εμπόριο και θα υιοθετήσει πολιτικές που προάγουν την ποιοτική απελευθέρωση των αγορών και τη διευκόλυνση των εμπορικών ανταλλαγών και επενδύσεων. Φέτος, η Κίνα έχει δηλώσει μία σειρά μέτρων με σκοπό τη διευκόλυνση των ξένων επενδύσεων. Ενα παράδειγμα: τον Μάρτιο το Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο της Κίνας υιοθέτησε έναν νέο νόμο περί ξένων επενδύσεων, η εφαρμογή του οποίου θα διευκολύνει περαιτέρω την πρόσβαση στην αγορά ώστε να δημιουργηθεί ένα πιο φιλικό και ελκυστικό επιχειρηματικό περιβάλλον.
– Τι απαντάτε σε αυτούς που ζητούν περισσότερο εκδημοκρατισμό της Κίνας;
– Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών η Κίνα εξέλιξε δυναμικά και με επιτυχία τη σοσιαλιστική δημοκρατία, εκφράζοντας πλήρως τη βούληση του λαού. Προστάτευσε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά του, ενώ φρόντισε να εξασφαλίσει συστημικά και θεσμικά ότι ο λαός αποτελεί τον διαχειριστή της χώρας, καθώς και ότι όλη η εξουσία του κράτους ανήκει στον λαό. Στην Κίνα, από την τοπική αυτοδιοίκηση έως την κεντρική κυβέρνηση, από τις λαϊκές επιτροπές, τις τοπικές κυβερνήσεις έως και τις επιτροπές της Πολιτικής Συμβουλευτικής Διάσκεψης του Κινεζικού Λαού, όλα τα όργανα επιτελούν τις λειτουργίες τους και παίζουν τον δικό τους ρόλο στη διακυβέρνηση της χώρας. Σε εθνικό επίπεδο στις ετήσιες συνεδριάσεις του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου και της Πολιτικής Συμβουλευτικής Διάσκεψης του Κινεζικού Λαού, περίπου 3.000 νομοθέτες και περισσότεροι από 2.000 πολιτικοί σύμβουλοι, όλοι εκλεγμένοι στις θέσεις τους, συνέρχονται στο Πεκίνο για να χτίσουν συναινέσεις και να συνδυάσουν τις γνώσεις τους με σκοπό την κατάθεση προτάσεων για την ανάπτυξη της χώρας. Ηδη, από την εποχή των μεταρρυθμίσεων και του ανοίγματός της τέσσερις δεκαετίες πριν, η Κίνα αποδίδει ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στο κράτος δικαίου. Η κινεζική κυβέρνηση καταβάλλει κάθε προσπάθεια να αποτελεί το κράτος δικαίου το θεμέλιο που στηρίζει την κυβέρνηση, την κοινωνία και τη χώρα ολόκληρη. Οι αρχές του κράτους δικαίου συχνά ενσωματώνονται σε διάφορα κυβερνητικά έγγραφα που αφορούν τομείς όπως η διακυβέρνηση, η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η εθνική ασφάλεια, η καταπολέμηση της διαφθοράς κ.ά.