«Χρωματίζοντας» μεγάλες παραστάσεις

«Χρωματίζοντας» μεγάλες παραστάσεις

5' 26" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δεκάδες μέτρα κατακόκκινου βελούδου ξεχύνονται στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Η εντυπωσιακή αυλαία, αλλά και η μικρότερη που κυλά σαν αίμα στο πάτωμα, τα σκηνικά και τα κουστούμια, όλα προετοιμάζουν τους θεατές για τη βασιλοκτονία.

Πάνω από 200 μέτρα βελούδου χρησιμοποίησε η Εύα Νάθενα προκειμένου να σκηνογραφήσει τον «Μακμπέθ» –συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου  με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά–, που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Λιγνάδης. Τα 54 μέτρα ξοδεύτηκαν γενναιόδωρα για το φόρεμα της Μαρίας Κίτσου, ενώ τα υπόλοιπα για το κουστούμι του στρατηγού Μακμπέθ που γίνεται βασιλιάς υποκινούμενος από τη σύζυγό του. Η βελούδινη επιφάνεια με τα απλωμένα χέρια, στην οποία αναρριχώνται οι διψασμένοι για εξουσία ήρωες, είναι από τα πιο εντυπωσιακά σημεία της τελευταίας εργασίας της γνωστής σκηνογράφου και ενδυματολόγου. Αλλά και το φόρεμα της λαίδης Μακμπέθ, με την τεράστια ουρά, σαν ένας ποταμός αίματος, είναι κι αυτό σκηνικό και μαζί κουστούμι.

Αναλαμβάνοντας μια παράσταση, η Εύα Νάθενα πρώτα αναζητεί «τι παράγει η τέχνη στις ημέρες μας. Τη δουλειά των ζωγράφων που αγαπώ, εικαστικά τοπία, γιατί εκεί βρίσκω σκηνογραφικούς δρόμους. Είμαι παιδί της Σχολής Εικαστικών Τεχνών». Αλλοτε πάλι, τη γοητεύει ο κόσμος των μουσείων, οι βόλτες σε αρχαιολογικούς χώρους ή ανασκαφές, όπως αυτή του Μικρού Θεάτρου της Επιδαύρου που είναι κοντά στο σπίτι της.

Διαβάζοντας τον «Μακμπέθ», «ξαφνικά γεννήθηκε μέσα μου το απόλυτο χρώμα, το κόκκινο. Συνήθως παίρνω ένα χρώμα και το εξαντλώ μέσα μου. Σαν  άσκηση. Οταν σκέφτηκα το κόκκινο μέσα στο κτίριο του Εθνικού Θεάτρου, το ταύτισα με την αυλαία. Οι αυλαίες, που τις αποχαιρετίσαμε για κάποια χρόνια, μου αρέσουν πολύ και θέλω να τις καλωσορίσουμε πάλι στο θέατρο. Παντρεύοντας τις κόκκινες φιγούρες των δύο ηρώων με τις κόκκινες κουρτίνες, βγήκε η πρώτη εικόνα. Την περιέγραψα εικαστικά στον Δημήτρη Λιγνάδη, κι εκείνος την αποδέχθηκε σημειολογικά, λέγοντας ότι σε αυτή την παράσταση είμαστε η συνέχεια της αυλαίας».

Η οικονομία του θεάτρου

Τα κρίματα που είχε το ζεύγος Μακμπέθ αποτυπώθηκαν εικαστικά. «Στα σπουδαία κείμενα είναι όλα μέσα, πρέπει να τα κοιτάξουμε με προσοχή. Οταν η λαίδη Μακμπέθ τρίβει το μανίκι της λέγοντας ”δεν βγαίνει αυτός ο λεκές”, τα λέει όλα: το αίμα δεν βγαίνει από τα χέρια της».

«Χρωματίζοντας» μεγάλες παραστάσεις-1

«Οταν σκέφθηκα το κόκκινο μέσα στο κτίριο του Εθνικού Θεάτρου, το ταύτισα με την αυλαία. Οι αυλαίες, που τις αποχαιρετίσαμε για κάποια χρόνια, μου αρέσουν πολύ και θέλω να τις καλωσορίσουμε πάλι στο θέατρο», λέει η Εύα Νάθενα (στη φωτ. η Μαρία Κίτσου και ο Δημήτρης Λιγνάδης).

Υποστηρίζει πως δεν θέλει πια να ξοδεύει πολλά για τη σκηνογραφία μιας παράστασης. «Γίνεται θέατρο και με λιγότερα. Η δουλειά εδώ δεν κόστισε πολλά και ας φαίνεται το αντίθετο. Κάποιες φορές, άλλωστε, η υποχρεωτική οικονομία μας έκανε καλό. Λέμε συχνά στο θέατρο: “Εδώ, αλλάζει η θερμοκρασία”, “αλλάζει η εικόνα”. Την εικόνα στο θέατρο μπορεί να την αλλάξει κανείς και με το φως. Με τη Χριστίνα Θανάσουλα φτιάξαμε πολλές εικόνες. Αυτό που μου κοστίζει με την κρίση, είναι ο χρόνος, όχι τα χρήματα».

Γιατί βλέπουμε όλο και λιγότερα σκηνικά, κυρίως φθηνά υλικά στο θέατρο; «Το γούστο μας έγινε έτσι. Μπήκε η Κίνα στη χώρα μας, με την καλή και την κακή έννοια. Μπήκε δηλαδή το πιο φθηνό υλικό που σε κάνει να νιώθεις πιο έξυπνος τη στιγμή που το αγοράζεις, αλλά αργότερα σε προδίδει η ποιότητά του. Είναι κοινωνικοπολιτικό το ζήτημα και κατ’ επέκταση αισθητικό».

Σικάτη πάντα και προσεγμένη, η Εύα Νάθενα δείχνει ότι για εκείνην η αισθητική είναι στάση ζωής. «Περνάω πιο όμορφα όταν το δωμάτιο των παιδιών μου έχει τα χρώματα που μου δημιουργούν ευεξία, όταν στους χώρους μου τα υλικά έχουν χρωματική ισορροπία». Οσοι τη γνωρίζουν καλά, μιλούν για τις παλέτες της Εύας. «Μου αρέσουν οι παλέτες με όλους τους τόνους του ιδίου χρώματος, αυτό δημιουργεί αρμονία στο μάτι. Το έμαθα στη ζωγραφική. Ξέρετε, πολλοί άνθρωποι φοβούνται το χρώμα, κι αυτό έχει να κάνει με την ψυχολογία μας. Φορώντας ένα εκρηκτικό χρώμα σημαίνει ότι μέσα μας μπορούμε να το υποστηρίξουμε. Ομως, η φύση αλλάζει τέσσερα ρούχα τον χρόνο, αναζωογονείται. Αν το τολμούσαμε στον χώρο μας θα είχαμε ίσως λιγότερες καταθλίψεις».

Η Εύα ονειρευόταν να γίνει ζωγράφος από το νηπιαγωγείο. Η ζωγραφική την οδήγησε στη σκηνογραφία. Δάσκαλός της ήταν ο Χρόνης Μπότσογλου – αυτός την παρότρυνε να κάνει έκθεση με τα έργα της πτυχιακής της, αν και δεν σύστηνε στους μαθητές του να εκθέτουν, πριν δουλέψουν τρία χρόνια. Οταν οι συμφοιτητές της έδειχναν μακέτες για να περάσουν τη χρονιά, εκείνη έδειξε μια ταινία μικρού μήκους. «Ξεκίνησα από το σινεμά με το θάρρος και το θράσος της άγνοιας. Αφού έκανα τις πρώτες μου δουλειές, μετά πήγα και έγινα βοηθός του Δαμιανού Ζαρίφη και κατόπιν του Διονύση Φωτόπουλου, που ήταν η μεγάλη συνάντηση της ζωής μου».

Φτιάχνοντας κόσμους

Είκοσι πέντε και πλέον χρόνια στον χώρο, φτιάχνει κόσμους στο σινεμά και στο θέατρο. «Στο ένα πρέπει να εκπαιδεύσεις το μάτι να βλέπει από μακριά, όπως θα το δει ο θεατής. Στο άλλο, πρέπει να μπεις μέσα στον φακό και να το δεις από κοντά αλλά και να χρησιμοποιήσεις αληθινά υλικά γιατί θα φτάσει διεισδυτικά ο φακός».

Χρησιμοποιεί όμως και αυθεντικά κουστούμια όταν έχει να κάνει με εποχές. «Στον “Νοτιά” του Μπουλμέτη όλα τα κουστούμια και τα παπούτσια ήταν αυθεντικά. Πηγαίνω σε βεστιάρια, προσωπικές συλλογές, έχω και εγώ μία με τα ρούχα που μου δίνουν γνωστοί και φίλοι. Στις “Νύφες” του Βούλγαρη είχαμε πολλές δωρεές νυφικών».

Τώρα δουλεύει για το «Man of God» της Γελένα Πόποβιτς, μια ταινία για τη ζωή του Αγίου Νεκταρίου με πρωταγωνιστή τον Αρη Σερβετάλη. «Τοποθετείται μεταξύ 19ου και 20ού αιώνα, μια εποχή που ήθελα πάντα να ασχοληθώ».

Παντελής Βουλγαρης, Γιώργος Μιχαηλίδης, Μάγια Λυμπεροπούλου, Ρούλα Πατεράκη, Κώστας Γαβράς, Μιχαήλ Μαρμαρινός, Τάσος Μπουλμέτης, Παναγιώτης Πορτοκαλάκης, Θωμάς Μοσχόπουλος, Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης είναι ορισμένοι από όσους συνεργάστηκε. Λέει ότι στο θέατρο «οι μικρές στιγμές που γίνονται μεγάλες έχουν αξία». Από τα πολλά συγχαρητήρια που θυμάται, ξεχωρίζει τα ευγενικά λόγια του Κωστή Σκαλιόρα. «Θα χαιρόταν πολύ ο Μπέκετ να έβλεπε αυτή τη σκηνογραφία σας», της είπε για το «Τέλος του παιχνιδιού».

Κομποσκοίνι ονομάζει ό,τι την ηρεμεί. Οπως το κέντημα. Η αρχή έγινε στον «Κόκκινο βράχο» με τη Ρούλα Πατεράκη, όταν κέντησε ένα τεράστιο ταμπλό. «Οταν είπα “ναι” στην “Αντιγόνη” των Αιμίλιου Χειλάκη και Μανώλη Δούνια, και στην πορεία συνειδητοποίησα ότι είμαι έγκυος, αποφάσισα να κεντήσω τα κουστούμια για να ηρεμεί η ψυχή μου. Μετά ήρθαν τα διδυμάκια στη ζωή μας με τον Κώστα (σ.σ. Λαμπρόπουλο)». Τώρα για τους «Πέρσες» που θα σκηνοθετήσει το καλοκαίρι ο Δημήτρης Λιγνάδης στην Επίδαυρο, η Εύα Νάθενα θέλει να ξανακάνει κάτι χειροποίητο. «Τα πράγματα επιστρέφουν μέσα μας και ξαναδιαβάζονται, όπως συμβαίνει με τα αγαπημένα μας βιβλία ή τα εκθέματα στα μουσεία».

Η παράσταση «Μακμπέθ» συνεχίζεται από τις 12/3 στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή