Η σωτηρία της ψυχής είναι δέκαθλο

Η σωτηρία της ψυχής είναι δέκαθλο

H στιχουργός Λίνα Νικολακοπούλου μιλάει στην «Κ» για τα 40 χρόνια της στο ελληνικό τραγούδι και τα «Σχήματα των αστεριών»

5' 55" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ηταν αρχές της δεκαετίας του ’80 και η Βίκυ Μοσχολιού βρισκόταν στο απόγειο της καριέρας της. Τα «Αρχοντορεμπέτικα» έφευγαν από τα δισκοπωλεία σαν φρέσκα ψωμάκια, οι συνεργασίες της με τον Γιάννη Σπανό και τον Σταύρο Κουγιουμτζή είχαν σημειώσει τεράστια επιτυχία, στα live της δεν έπεφτε καρφίτσα. Ομως εκείνη ήδη σκεφτόταν το επόμενο βήμα της, αναζητώντας κάτι διαφορετικό. Ο παραγωγός της, Γιώργος Μακράκης, της πρότεινε να γνωρίσει έναν νέο, άγνωστο συνθέτη, τον Σταμάτη Κραουνάκη. Από την πρώτη συνάντησή τους, όταν εκείνος της έπαιξε στο πιάνο μερικές μελωδίες του, η «χημεία» τους ήταν εμφανής. Και το 1981 κυκλοφόρησαν τα «Σκουριασμένα χείλια», με δικά του τραγούδια, σε στίχους του ήδη καταξιωμένου Κώστα Τριπολίτη. Ομως, ο τίτλος του άλμπουμ δεν ήταν δικός του στίχος. Ο Αλέκος Πατσιφάς, ο θρυλικός διευθυντής της δισκογραφικής εταιρείας «Λύρα», είχε επιλέξει μια φράση από το τελευταίο τραγούδι της β΄ πλευράς του δίσκου βινυλίου (οι πιο παλιοί ξέρουν τη σημασία που είχε αυτή η ιεράρχηση): «Εσύ με βρώμικο μαντήλι να καθαρίζεις το γυαλί / κι εγώ με σκουριασμένα χείλια να σου λερώνω το φιλί». Το υπέγραφε μια πρωτοεμφανιζόμενη στιχουργός, η 23χρονη Λίνα Νικολακοπούλου. Κι όλα είναι πια ιστορία. Μια ιστορία 40 ετών, με αμέτρητες επιτυχίες της δημιουργού που εξακολουθεί να δίνει φωνή στο μέσα μας και γιορτάζει αυτήν τη διαδρομή ανεβαίνοντας στη σκηνή με την Τάνια Τσανακλίδου, στη μουσική παράσταση «Τα σχήματα των αστεριών». 

 
– Από το ξεκίνημα, με τα «Σκουριασμένα χείλια», ποια είναι η κυρίαρχη ανάμνηση;

– Θυμάμαι έντονα τη συνάντηση στη δισκογραφική εταιρεία «Λύρα» με τον διευθυντή της, Αλέκο Πατσιφά. Είχε ζητήσει να με γνωρίσει επειδή είχε αποφασίσει να ονομάσει τον δίσκο με έναν στίχο από τη μοναδική συμμετοχή μου. Ηταν και ο Σταμάτης μαζί μου. Η συνάντησή μας ήταν σύντομη, αλλά αξέχαστη. Με ρωτούσε διάφορα –τι σπουδάζω, ποιος μου είχε κόψει έτσι τα μαλλιά μου–, μέχρι που με έβαλε να βηματίσω μέσα στο γραφείο του, για να με αιφνιδιάσει αμέσως μετά λέγοντάς μου «καραβανάς είναι ο πατέρας σου;»! Επειτα από είκοσι λεπτά μας είπε: «Φύγετε τώρα, γιατί μου φάγατε την ώρα». Η πύλη για το όνειρο είχε, όμως, ανοίξει.
 
– Πώς ανακαλύπτει κανείς ποιο δρόμο θέλει να ακολουθήσει στη ζωή του; Πώς τον επέλεξες εσύ;

– Ανοίγοντας πολλαπλές πιθανότητες. Αυτό έκανα. Μπήκα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κι εκεί έγινε η μοιραία συνάντηση με τον Σταμάτη Κραουνάκη. Συγχρόνως παρακολουθούσα μαθήματα σκηνοθεσίας Θεάτρου στη Σχολή του Πέλου Κατσέλη. Αργότερα γράφτηκα στη Σχολή Κινηματογράφου Σταυράκου. Ολα μου έδιναν γνώση και έμπνευση και τελικά τα διόχετευσα σε κάτι που για να δημιουργηθεί χρειαζόταν μόνο ένα κομμάτι χαρτί κι ένα μολύβι.

Η σωτηρία της ψυχής είναι δέκαθλο-1
Στην εφηβεία είχε πάθος με την κολύμβηση. Στη μέση, με τους Πελοποννήσιους γονείς της, Γιώργο και Κατίνα, και την αδελφή της στη Θεσσαλονίκη, όταν ο στρατιωτικός πατέρας της υπηρετούσε στη Νέα Μηχανιώνα. Δεξιά, είκοσι ετών, στη Ρώμη. Ηταν φοιτήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και εργαζόταν στην εταιρεία Cinetic, κόβοντας αρνητικά φιλμ 16 mm για τηλεοπτικές εκπομπές. Είχε ήδη γίνει η «μοιραία συνάντησή της» με τον Σταμάτη Κραουνάκη.

 

– Η φαντασία ή τα βιώματα – η πραγματικότητα, τι σε κινητοποιεί περισσότερο;

– Το μεταίσθημα και η μεταποίηση των βιωμάτων. Μια αναστάτωση του «είναι» όταν κάτι το συγκινεί. Από εκεί και πέρα, η φαντασία ή η έμπνευση είναι το μεταφορικό μέσο που σε πάει στο άγνωστο. Κι όταν πας εκεί μια φορά, αλλάζει ο κόσμος μέσα σου και γύρω σου.

– Υπάρχουν λέξεις που επιστρέφουν πολύ συχνά στους στίχους σου; Αν ναι, ποιες είναι; Γίνεται συνειδητά;

– Παλαιότερα ήταν το σώμα, το σκοτάδι, τα φιλιά. Μετά τα βουνά. Και μετά ο ουρανός με τ’ άστρα. Θα δούμε τι άλλο… Δεν το συνειδητοποιώ, από μόνο του γίνεται.

– Ευτυχία και στιχουργική, δημιουργία γενικότερα, πάνε μαζί ή μόνο μαζί με τον πόνο έρχεται η έμπνευση;

– Ευτυχία είναι να μπορείς να διαχειρίζεσαι δημιουργικά τον πόνο. Γιατί ζωή χωρίς πόνο έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει.
 
– Ποιες θεωρείς ότι είναι οι κορυφές σου μέχρι σήμερα;

– «Αιγαίο», «Μαμά, γερνάω», «Η σωτηρία της ψυχής», «Τριανταφυλλιά του κόσμου». Και κάποια άλλα που δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί.
 
– Καλλιτέχνης vs ανθρώπου. Eμαθες να τα ξεχωρίζεις πια; Αναφέρομαι σε προσωπικές – επαγγελματικές σχέσεις που ίσως έχουν διαρραγεί με τα χρόνια.

– Για μένα αυτά τα δύο είναι αξεχώριστα!
 
– Τι αγαπάς στους ανθρώπους;

– Τη δυνατότητά τους να αντιλαμβάνονται, να χαίρονται, να μοιράζονται και να υπηρετούν την ομορφιά.
 
– Τι σε κάνει να επιλέξεις ένα νέο καλλιτέχνη για να συνεργαστείς μαζί του; Αρκεί η φλόγα που ίσως δεις στα μάτια του;

– Είναι πολλά αυτά που παίζουν ρόλο. Αισθάνεσαι λίγο σαν προπονητής. Κοιτάζεις να δεις ποιο αγώνισμα του ταιριάζει καλύτερα, σύμφωνα με το σύνολο της προσωπικότητάς του και, βεβαίως, του «κόσμου» που κουβαλάει η φωνή του. Είναι πολύ σημαντικά τα πρώτα βήματα ενός νέου τραγουδιστή και νιώθει κανείς έντονα την ευθύνη να τον (καθ)οδηγήσει σωστά.
 
– Θα μας αλλάξει, άραγε, η πανδημία ή δεν αλλάζουν οι άνθρωποι;

– Το δύσκολο για μένα είναι πως αυτό το διάστημα, με όχημα την πανδημία, αλλάζουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα στη ζωή μας και μας δημιουργούν καινούργιες ανασφάλειες. Το να κρατήσουμε την ισορροπία μας, ψυχική και σωματική, και να δείξουμε εμπιστοσύνη στη δύναμή μας να αντεπεξέλθουμε είναι το πιο σημαντικό αυτή την ώρα.
 
– Η Λίνα σε πέντε λέξεις;

– Καφές, βόλτα, διάβασμα, αγάπη, δημιουργία.
 
– Η Λίνα σε πέντε «θέλω»;

– Αλήθεια, ομοψυχία, όραμα, προχώρημα, τέχνη.
 
– Τι σκέφτεσαι όταν βλέπεις παλιές φωτογραφίες σου;

– Ολο το θαυμαστό ταξίδι μέχρι σήμερα.
 
– Σαράντα χρόνια τραγούδια, ένα μάθημα ζωής: ποιο είναι;

– Θα απαντήσω με έναν στίχο μου: «Ό,τι κι αν σε πόνεσε, να μάθεις να σηκώνεσαι» («Το musical της κόρης που αυτοκτόνησε», από το άλμπουμ «Το έκτο πάτωμα», 1992).

Η σωτηρία της ψυχής είναι δέκαθλο-2
Χαρτονόμισμα με στίχους της από το «Πριν το τέλος». Βρέθηκε τυχαία στα χέρια φίλης της. «Είναι το Οσκαρ μου», λέει.

– Αν πρώτη μας πατρίδα είναι τα παιδικά μας χρόνια, τι νοσταλγείς περισσότερο από αυτή την πατρίδα;

– Οτι όλα ήταν πιο νόστιμα. Μόνο αυτόν τον νόστο έχω. Αλλιώς, ακόμα χαίρομαι με το τίποτα.
 
– Σε μια εγκυκλοπαίδεια του μέλλοντος τι θέλεις να γράφει στο λήμμα «Λίνα Νικολακοπούλου»;

– Θα σου απαντήσω έπειτα από δέκα χρόνια.
 
– Τελικά, γιατί η σωτηρία της ψυχής είναι πολύ μεγάλο πράγμα; Τι τη δυσκολεύει;

– Το ίδιο με ρώτησε πρόσφατα και η Τάνια, μία από τις φορές που ήμασταν μαζί στη σκηνή. Νομίζω πως παίζει ρόλο η καρδιά. Οταν δεν την ακούμε, όλα δυσκολεύουν. Επειτα είναι κι ο εαυτός μας, που τον γνωρίζουμε, αν τον γνωρίσουμε, βήμα βήμα. Οι φόβοι μας, τα θέλω μας, η άγνοια και ο εγωισμός μας. Το πόσο παιδευόμαστε να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Είναι δέκαθλο το αγώνισμα. Γιατί υπάρχει μέσα μας κάτι αιώνιο, ενώ το σώμα μας είναι θνητό. Γι’ αυτό και αγαπάμε το συγκεκριμένο τραγούδι τόσα χρόνια. Λέει κάτι που όλοι νιώθουμε χωρίς να μπορούμε να το εξηγήσουμε με λόγια. Ομως είναι ένας ορίζοντας που τον κοιτάζουμε όλοι – πότε μαζί και πότε κατά μόνας.
 
– Με ποιους στίχους σου να κλείσει αυτή η κουβέντα;

– «Τα σχήματα των αστεριών
Στα πόδια των περιστεριών
Και παρακάτω στον βυθό
Τον αστερία να θυμηθώ
Με τη βουτιά την πρώτη μου
Αρμύρα μου και νιότη μου
Ο,τι πάνω είναι κι εδώ 
Και τα χάνω όταν το δω
Με τη βουτιά την πρώτη μου
Πορφύρα του φιλότιμου»

«Τα σχήματα των αστεριών», επόμενες παραστάσεις: 7/9 Κατράκειο Θέατρο Νίκαιας, 12/9 Θέατρο Δάσους Θεσσαλονίκης, 12/10 Ηρώδειο.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή