Μιχάλης Ζέρβας
«Ελπίζω στα σημερινά παιδιά, αναμένοντας με αγωνία όσα σημαντικά θα πράξουν»
Tης Αννας Γριμανη
EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Γιατί πολλοί Ελληνες διαπρέπουν στο εξωτερικό;
Θα πρέπει να πούμε ποιοι Ελληνες διαπρέπουν στο εξωτερικό: εκείνοι που πολύ νωρίς καταλαβαίνουν ότι οι δρόμοι και οι… παράδρομοι προς την επιτυχία είναι συχνά ερμητικά κλειστοί και, για να τους περάσουν, πρέπει να βγάλουν προς τα έξω τον καλύτερο εαυτό τους. Από την άλλη μεριά, οι κανόνες του παιχνιδιού είναι γνωστοί. Ο ρόλος που καλείσαι να παίξεις απαιτεί δουλειά υψηλού επιπέδου, διότι το σύστημα ανεβάζει τους πιο άξιους στη «σκηνή». Σε κάθε τομέα, αναζητούν την ιδιαιτερότητα, τους επιστήμονες ή γενικότερα τους επαγγελματίες που έχουν να προσφέρουν κάτι ξεχωριστό.
Πώς σας αγγίζει η κρίση της Ελλάδας;
Βλέποντας τις μεγάλες αλλαγές που έχουν συντελεστεί στις ζωές συγγενών και φίλων. Βέβαια, η ζωή στην Ελλάδα δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί έτσι «ανέμελα», και η φθίνουσα πορεία ήταν αναπόφευκτη, όμως αυτό που με θλίβει περισσότερο είναι ότι αυτή η κρίσιμη κατάσταση αντιμετωπίζεται σαν ανίατη αρρώστια που μας οδηγεί στην αναξιοπρέπεια. Δεν φαίνεται να είμαστε σε θέση να προτείνουμε τη δική μας «γιατρειά» σε προσωπικό ή συλλογικό επίπεδο. Θυμάμαι πως, όταν ήμουν μικρός, οι περισσότεροι ήμασταν φτωχοί, με λίγα αγαθά στη διάθεσή μας, αλλά αυτάρκεις, χαρούμενοι και με περίσσια αξιοπρέπεια. Το εγκληματικό σήμερα είναι ότι η κρίση που δημιούργησαν με την αφροσύνη τους οι μεγάλοι έφερε εμπόδια στο δρόμο και έκλεψε την αισιοδοξία των νέων γενεών.
Σε τι ελπίζετε;
Στα παιδιά που μεγαλώνουν τώρα, αναμένοντας με αγωνία όσα σημαντικά θα πράξουν και που ίσως ακόμη δεν τα βάζει ο νους μου, αλλά ελπίζω να με ξαφνιάσουν θετικά!
Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Βαθιά συνείδηση της καταγωγής, της δημιουργικότητας, του αυτόφωτου πολιτισμού μας, αλλά και του πρωτοποριακού, καινοτόμου στοιχείου που χαρακτηρίζει τον Ελληνα – αυτό είναι το «αποτύπωμά» μας στην Ιστορία και συνειδητοποιώντας το μπορεί να ξεφύγουμε από την κρίση και να υπάρξουμε αυτοδύναμα στο μέλλον.
Γιατί φύγατε;
Και με ποια προϋπόθεση θα γυρίζατε στην πατρίδα; Συναισθηματικά δεν έφυγα ποτέ. Εκανα μια βόλτα στις γειτονιές του κόσμου, που με γέμισε εμπειρίες, παραστάσεις, γνώση και αυτοπεποίθηση. Θα γύριζα εάν είχα μια πιθανότητα να αλλάξω κάτι στη χώρα μου, έστω και μικρό.
Η δεύτερη χώρα σας σε τι σας επηρέασε;
Εκτίμησα πολύ το ότι η Αγγλία δεν μου ζήτησε να αλλάξω και με δέχτηκε γι’ αυτό που είμαι, αναγνωρίζοντας τις καταβολές μου – είδα συχνά στα μάτια πολλών ανθρώπων εκεί το θαυμασμό για ό,τι αυθεντικά ελληνικό κουβαλούσα ως χαρακτηριστικό. Από την άλλη, με έβγαλε από τη ζώνη ασφαλείας μου και με έπεισε ότι, δουλεύοντας ουσιαστικά, μπορώ να κερδίσω. Ετσι, με έκανε καλύτερο.
Ποια ελληνική συνήθειά σας κρατήσατε;
Να μαγειρεύω τις συνταγές της μητέρας μου όταν έχουμε φίλους μας στο σπίτι και να γιορτάζω ακόμα την ονομαστική μου εορτή αντί των γενεθλίων.
Ενα πρόσφατο ελληνικό έργο τέχνης που σας άγγιξε.
Η βόλτα που έκανα στο Μουσείο της Ακρόπολης – θα μου φαντάζει πάντοτε σύγχρονη, όπως και κάθε παράσταση στην Επίδαυρο, ένα βράδυ καλοκαιριού.
Εάν ήταν στο χέρι σας να αλλάξετε ένα πράγμα στην Ελλάδα, ποιο θα ήταν αυτό;
Να κλείσω το δρόμο στους ανάξιους, στους απαίδευτους, στους αδαείς που κατακλύζουν τη δημόσια ζωή, κρατώντας τη χώρα χαμηλά – στο δικό τους επίπεδο.
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Τη μεθυστική μυρωδιά ενός πορτοκαλεώνα, ένα μαγιάτικο απόγευμα κάπου στον αργολικό κάμπο.
Ο Ελληνας ήρωάς μου.
Δύο ήρωες: ο πατέρας μου, που, αν και απόφοιτος της τετάρτης δημοτικού, έφτανε με το ανοιχτό μυαλό του στις άκρες του κόσμου και μου έμαθε να τολμώ. Και ο δάσκαλός μου, ο Θεόδωρος Μακρυπόδης, που στην τάξη του διθέσιου δημοτικού σχολείου, με αυτοσχέδια μέσα αλλά ατέλειωτο μεράκι, μας εξέπληξε με το πείραμα του Volta! Το λαμπάκι που ως διά μαγείας άναψε μπροστά μας εκείνο το απόγευμα εξακολουθεί να φωτίζει τη σκέψη και την πορεία μoυ.
* Ο Μιχάλης Ζέρβας είναι καθηγητής Φωτονικής στο Ερευνητικό Κέντρο Οπτικοηλεκτρονικής στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον στην Αγγλία.