Το μήνυμα του Μάικλ Κόρμπατ είναι θετικό αλλά ζυγισμένο. Ο επικεφαλής (Chief Executive Officer) του παγκόσμιου τραπεζικού οργανισμού Citigroup γνωρίζει πολύ καλά την Ευρώπη και έχει σαφή άποψη για την πορεία της Ελλάδας μέσα στην κρίση. Πιστεύει και αυτός, όπως και άλλοι στο ίδιο επίπεδο ευθυνών, πως «η Ελλάδα έχει κάνει τεράστια βήματα προόδου» στην αντιμετώπιση του προβλήματος χρηματοδότησης του χρέους. Προσθέτει όμως ότι «υπάρχει αρκετή δουλειά να γίνει ακόμα».
– Θα τα καταφέρει η Ευρώπη;
– Η Ευρωζώνη έχει σταθεροποιηθεί τα τελευταία 2-3 χρόνια και τα κέρδη των επιχειρήσεων παραμένουν θετικά, γεγονός που δείχνει ανθεκτικότητα αλλά και επάνοδο εμπιστοσύνης από την πλευρά των καταναλωτών. Εξάλλου, η οικονομία της Ευρωζώνης ανακάμπτει, πρώτη φορά μετά το 2011. Βεβαίως, υπάρχουν ακόμη παράγοντες κινδύνου. Η ανεργία βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, ειδικά ανάμεσα στους νέους, ενώ οι προβλέψεις για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό πρόσφατα αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω.
– Δεν θα έπρεπε να ανατρέψει η Γερμανία την επιμονή της σε πολιτικές λιτότητας;
– Είναι αλήθεια ότι τα μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα, ως μέρος του πακέτου διάσωσης, κατέστειλαν την ανάπτυξη περισσότερο απ’ όσο αναμενόταν. Αλλες οικονομίες της Ευρωζώνης υπέφεραν επίσης. Η Ελλάδα προχώρησε σειρά διαρθρωτικών προσαρμογών, που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά της στο μέλλον. Tώρα που η επιστροφή στην ανάπτυξη επιταχύνεται, μια περαιτέρω δημοσιονομική επέκταση θα λειτουργούσε ευνοϊκά στο θέμα της απασχόλησηςη και των επενδύσεων. Βεβαίως, τόσο η Bundesbank όσο και η γερμανική κυβέρνηση έχουν δηλώσει ότι αντιτίθενται σε μεγάλης κλίμακας αγορές κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ, πλην όμως, αν ο πληθωρισμός συνεχίσει να είναι κάτω από τον στόχο, η αντίθεση αυτή μπορεί να μειωθεί.
– Κάποιοι πιστεύουν πως «η κρίση με το ελληνικό χρέος τελείωσε». Ποιο είναι το δικό σας σχόλιο;
– Πριν από λίγο καιρό, η Ελλάδα επέστρεψε στις αγορές ομολόγων με δύο πολύ επιτυχημένες εκδόσεις δημοσίου χρέους έπειτα από 4 χρόνια. Είμαστε στη Citi πολύ υπερήφανοι που βοηθήσαμε σε αυτήν την επιτυχία. Φάνηκε ότι οι επενδυτές είναι και πάλι πρόθυμοι να δανείσουν την Ελλάδα με λογικές αποδόσεις.
Η Ελλάδα έχει κάνει τεράστια βήματα όσον αφορά το κλείσιμο του χρηματοδοτικού της κενού. Εχει επιτύχει βιώσιμο πρωτογενές πλεόνασμα,. Το τραπεζικό της σύστημα είναι κεφαλαιακά ισχυρό. Υπάρχει βεβαίως αρκετή δουλειά να γίνει ακόμα. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ εξακολουθεί να είναι ο υψηλότερος στην Ευρωζώνη. Η ανάπτυξη όμως θα βοηθήσει στη μείωση αυτής της αναλογίας, σε μερικά χρόνια. Παράλληλα, οι επενδυτές περιμένουν ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις θα συνεχίσουν με συνέπεια την επιδίωξη δημοσιονομικής πειθαρχίας.
– Ποια είναι η εκτίμησή σας για τον πολιτικό κίνδυνο τους επόμενους μήνες στην Ελλάδα και τη Νότια Ευρώπη;
– Υπό δύσκολες συνθήκες, η Ελλάδα έδειξε αξιοσημείωτη πολιτική αντοχή. Είναι η μακρότερη περίοδος που η χώρα έχει μια κυβέρνηση συνασπισμού, γεγονός που αποδεικνύει την αντίληψη ηγεσίας του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά και την αξιέπαινη προσπάθεια συνεργασίας των δύο κομμάτων. Στη νότια Ευρωζώνη εμφανίζονται νέα πολιτικά κόμματα, ενώ τα Κοινοβούλια είναι κατακερματισμένα και αυτό καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη να ξεπεραστούν οι κομματικές διαφορές. Στο μυαλό μου, ο βασικός πολιτικός κίνδυνος είναι η έλλειψη ηγεσίας ή η αναποτελεσματικότητά της. Οσο οι πολιτικοί ηγέτες θα είναι έτοιμοι να συνεργαστούν, το αποτέλεσμα θα είναι θετικό για τους λαούς της περιοχής.
– Πρέπει να εμπιστευτούμε την αμερικανική ανάκαμψη;
– Παραμένω αισιόδοξος για την αμερικανική οικονομία παρά τη χαμηλή παγκόσμια ανάπτυξη και το ισχυρό δολάριο. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα, υποβοηθούμενος από την πτώση των τιμών του πετρελαίου. Ως αποτέλεσμα, η χαλαρή νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας ενδέχεται να διατηρηθεί για μεγαλύτερη χρονική περίοδο από αυτή που αρχικά αναμενόταν. Τόσο οι επενδύσεις όσο και η ιδιωτική κατανάλωση εκτιμάται πως θα συνεχίσουν να συμβάλουν θετικά στην αναπτυξιακή πορεία της αμερικανικής οικονομίας, ενώ η ανεργία θα συνεχίσει να μειώνεται.
– Αποτελεί, η σκιώδης τραπεζική, σοβαρό κίνδυνο για το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα;
– Είναι απολύτως λογικό η αγορά να έχει πρόσβαση σε εναλλακτικές εταιρείες χρηματοοικονομικών και συναλλακτικών υπηρεσιών για την κάλυψη αναγκών που η παραδοσιακή τραπεζική δεν μπορεί, σήμερα, να καλύψει. Για παράδειγμα, η χρηματοδότηση έργων υποδομής όπως γέφυρες και νέες οδικές αρτηρίες έχει γίνει ιδιαίτερα δύσκολη έπειτα από την εισαγωγή του νέου ρυθμιστικού πλαισίου της Βασιλείας ΙΙΙ. Πιστεύω πως οι εταιρείες χρηματοοικονομικών και συναλλακτικών υπηρεσιών παίζουν ένα σημαντικό αλλά και απαραίτητο ρόλο στη σημερινή αγορά, καθώς πολύ συχνά λειτουργούν συμπληρωματικά στις παρεχόμενες υπηρεσίες των παραδοσιακών τραπεζών. Δημιουργούν φυσικά ανταγωνισμό, αλλά όσο είναι υγιής είναι ευπρόσδεκτος.
– Η επένδυση στην «πραγματική» οικονομία είναι πιο ελπιδοφόρα σήμερα σε σύγκριση με το 2008;
– Η επένδυση σε επιχειρήσεις της Main Street αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες για την οικονομική ανάπτυξη και ευημερία κάθε χώρας.
Η Citi πιστεύει στην εξυπηρέτηση όλο και περισσότερων τοπικών και περιφερειακών πελατών. Πρόσφατα ξεπεράσαμε κατά 2,7 δισεκατομμύρια δολάρια την υπόσχεση που είχαμε δώσει να δανείσουμε 24 δισ. δολάρια σε μικρές επιχειρήσεις στις ΗΠΑ σε διάστημα τριών ετών.
Η παρουσία της Citi στην ελληνική αγορά
– Πώς αντιμετωπίσατε τα αποτελέσματα των stress tests στις ΗΠΑ για τη Citi;
– Η διαδικασία εξελίσσεται ομαλά. Η εντυπωσιακή πρόοδος στην ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του ομίλου έχει αναδείξει τη Citi ένα από τα πιο ισχυρά κεφαλαιοποιημένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα παγκοσμίως. Οπως γνωρίζετε, περάσαμε επιτυχώς τα ποσοτικά κριτήρια του CCAR το 2014. Η Citi, ως ένας πραγματικά παγκόσμιος οργανισμός, θέτει υψηλά τον πήχυ στη διαδικασία των τεστ κοπώσεως και στοχεύει όχι μόνο να ανταποκρίνεται, αλλά να υπερβαίνει κάθε φορά τις προσδοκίες.
– Τι αλλάζει στην παρουσία σας στην Ελλάδα;
– Η συνεχής δέσμευση της Citi στην ελληνική αγορά και στους εταιρικούς πελάτες της συνεχίζει να αποτελεί αδιάλειπτη προτεραιότητά μας. Η στρατηγική της Citi έχει δομηθεί με γνώμονα τρεις καθοριστικές παγκόσμιες τάσεις των καιρών μας: την παγκοσμιοποίηση, την αστικοποίηση και την ψηφιοποίηση. Με δίκτυο σε πάνω από 100 χώρες, οι δυνάμεις μας ταυτίζονται με τις ανάγκες που δημιουργεί η παγκοσμιοποίηση.
Σημείωση: Η συνέντευξη με τον κ. Κόρμπατ έγινε διαδικτυακά.