Ο Στράτος Ράμογλου είναι διευθυντής σπουδών του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων και Φιλοσοφίας της Επιχειρηματικότητας (Business Entrepreneurship & Business Philosophy) και αναπληρωτής καθηγητής Στρατηγικής και Καινοτομίας (Strategy and Innovation) στο πανεπιστήμιο του Southampton της Μεγάλης Βρετανίας.
Πότε νιώσατε τελευταία φορά υπερήφανος ως Ελληνας;
Κάθε φορά που διαπιστώνω την επίδραση της αρχαιοελληνικής σκέψης σε φιλοσοφικές και επιστημονικές αναλύσεις.
Σε τι σας έκανε καλύτερο η διεθνής εμπειρία σας;
Στο να βιώσω στην πράξη τα οφέλη της αξιοκρατίας και της άρτιας οργάνωσης. Επίσης, στο να παρατηρώ την ελληνική πραγματικότητα από νηφάλια απόσταση.
Τι πιο πολύτιμο σας έδωσε η ελληνική παιδεία;
Την ελληνική γλώσσα αλλά και την απέχθεια για την αποστήθιση.
Πού υπερέχουμε και σε τι υστερούμε ως Ελληνες;
Από γενετικής άποψης δεν υπερέχουμε αλλά ούτε και υστερούμε κάπου. Λόγω ιστορικοκοινωνικών συγκυριών, όμως, θεωρώ ότι είμαστε ιδιαίτερα δημιουργικοί και μπορούμε να διαπρέψουμε σε συνθήκες σχετικής αναρχίας. Το κύριο μειονέκτημα είναι πως είμαστε συγκριτικά ατομοκεντρικοί και δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε το προσωπικό συμφέρον μέσα από το συλλογικό.
Πώς θα γίνει πιο ανταγωνιστικό το ελληνικό πανεπιστήμιο;
Το πρόβλημα σίγουρα δεν βρίσκεται στο ανθρώπινο δυναμικό – υπάρχουν εξαιρετικοί επιστήμονες στα ελληνικά πανεπιστήμια. Εντοπίζεται στους θεσμούς οι οποίοι δεν προωθούν την αριστεία, αλλά συνήθως λειτουργούν ως μοχλοί εξυπηρέτησης συστημάτων διαπλοκής. Θεωρώ αναγκαία συνθήκη για την ισχυροποίηση της παρουσίας του ελληνικού πανεπιστημίου στο διεθνές στερέωμα τη θέσπιση μηχανισμού αξιολόγησης. Είναι αδιανόητο να υπάρχουν παντοδύναμοι καθηγητές (ή ακόμη και πρυτάνεις) οι οποίοι είναι κυριολεκτικά ανύπαρκτοι στον ακαδημαϊκό χάρτη. Η εναρμόνιση της διαδικασίας προσλήψεων, προαγωγών και διανομής πόρων βάσει δημοσιεύσεων σε έγκυρα διεθνή περιοδικά είναι μονόδρομος για την αποκατάσταση της αξιοκρατίας.
Τι θα κάνατε για να δώσετε ώθηση στην ελληνική καινοτομία;
Απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών αλλά και ενδυνάμωση της επιχειρηματικής κουλτούρας.
Η έννοια της αριστείας πού εκφράζεται στην Ελλάδα;
Δυστυχώς, περιορίζεται σε ατομικές υπερβάσεις. Γενικότερα, η αριστεία μέσα στις θεσμικές και οικονομικές αντιξοότητες της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας είναι ένα αληθινό επίτευγμα.
Τι ουσιαστικό μπορούν να δώσουν στη χώρα οι διακεκριμένοι του εξωτερικού;
Δεν χρειάζεται να επανεφεύρουμε τον τροχό. Διακεκριμένοι Ελληνες του εξωτερικού μπορούν να βοηθήσουν στην ουσιαστική εφαρμογή δοκιμασμένων πρακτικών.
Τι θα συμβουλεύατε έναν συνάδελφό σας που παραμένει και βιώνει την ελληνική πραγματικότητα;
Αν μπορεί να… δραπετεύσει σε καλά ιδρύματα του εξωτερικού, πιστεύω ότι αξίζει να τολμήσει το βήμα. Δεν το βλέπω ως κάποιου είδους προδοσία, καθώς δεν πιστεύω πως η αλλαγή μπορεί να έρθει με προσωπική αυτοθυσία, αλλά μόνο μέσω μακροκοινωνικών μεταβολών. Αλλωστε, δεν πρέπει να υποτιμάμε το ότι οι καταξιωμένοι Ελληνες του εξωτερικού μπορούν να προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες στην πατρίδα, αποδομώντας, για παράδειγμα, ανθελληνικές μυθολογίες που ευδοκιμούν γύρω από την ελληνική κρίση.
Βγήκε κάτι θετικό από την κρίση – και ποιο είναι;
Φοβάμαι πως όχι. Στην αρχή ήλπιζα πως η κρίση θα ήταν ευκαιρία για τον εκσυγχρονισμό του δημόσιου τομέα και την αναμόρφωση πολιτικών αντιλήψεων. Δυστυχώς όμως -μέχρι στιγμής τουλάχιστον- φαίνεται ότι δεν έχουν υπάρξει ουσιαστικές αλλαγές. Ακόμα υπάρχουν οι οπαδοί κομμάτων και ακόλουθοι ιδεοληψιών, ενώ βασιλεύουν ο λαϊκισμός και η ιδιοτέλεια στις κομματικές πρακτικές.
Με τι προϋποθέσεις θα γυρίζατε στην πατρίδα;
Αν έφευγαν τα κόμματα από τα πανεπιστήμια.
Ποια ελληνική συνήθειά σας κρατήσατε;
Τον ελληνικό καφέ.
Ο Ελληνας ήρωάς σας.
Ο Σωκράτης.
Παιχνίδι με τις λέξεις
Το πιο μικρό ελληνικό αγάπησα
Τη Σαντορίνη.
Το πρόσωπο που νοσταλγώ
Οι γονείς μου.
Η γεύση που συχνά ανακαλώ
Τα ψητά του πεθερού μου.
Η πιο ελληνική μου λέξη
Φιλοσοφία.
Τι παίρνω μαζί μου φεύγοντας απ’ την Ελλάδα
Ωραίες στιγμές.
Σταθμοί στη ζωή του
1980 Γεννιέται στη Θεσσαλονίκη.
2005 Αποφοιτά με διάκριση από το πανεπιστήμιο του Warwick της Μεγάλης Βρετανίας.
2013 Διορίζεται επίκουρος καθηγητής (lecturer) στο πανεπιστήμιο του Southampton και ένα χρόνο μετά διευθυντής σπουδών Διοίκησης Επιχειρήσεων.
2014 Απονομή PhD από το πανεπιστήμιο του Cambridge με υποτροφία για διδακτορική διατριβή πάνω στη φιλοσοφία της οικονομικής επιστήμης και την επιχειρηματική θεωρία.
2015 Δημοσίευση μέρους της διδακτορικής διατριβής του πάνω στη φιλοσοφία της επιχειρηματικότητας σε κορυφαίο αμερικανικό επιστημονικό περιοδικό.