«Λένε πως το γκολφ είναι σαν τη ζωή.
Δεν είναι αλήθεια.
Το γκολφ είναι πιο πολύπλοκο.»
Edward Gardner Dickinson, Jr.,
αμερικανός γκολφέρ (1927-1998)
Ηταν ένα όμορφο καλοκαιρινό βράδυ στον κατάφυτο κήπο του Amirandes Grecotel Exclusive Resort, στη Χερσόνησο. Ενα δροσερό αεράκι φυσούσε από τη θάλασσα, κρητική μουσική ακουγόταν από τα μεγάφωνα, οι παρέες στα τραπέζια απολάμβαναν αρωματικά λευκά κρασιά από γηγενείς ποικιλίες (Βηλάνα και Βιδιανό), κουβεντιάζοντας και γελώντας. H τελετή λήξης και απονομής των βραβείων του 1st CRETE Pro-Am 2016 Aegean Mini Tour, στο οποίο συμμετείχαν 19 ομάδες -76 επαγγελματίες και ερασιτέχνες παίκτες γκολφ από την Ελλάδα και την Ευρώπη- δεν είχε τίποτα το επιτηδευμένο. Ηταν μια συγκέντρωση φίλων και συμπαικτών. Φανερά ευδιάθετος μέσα σ’ αυτή την «αγκαλιά» αγαπημένων του ανθρώπων, ο πρόεδρος της AEGEAN και της εταιρείας Κρητικά Γκολφ Α.Ε., Θεόδωρος Βασιλάκης, είχε εκείνη τη βραδιά έναν ακόμα λόγο να αισθάνεται ικανοποιημένος: την ίδια μέρα, το 1999, είχε πραγματοποιηθεί η πρώτη πτήση της AEGEAN από Αθήνα προς Ηράκλειο…
Με την ίδια επιμονή και αφοσίωση με την οποία έχτισε το «θαύμα» της AEGEAN, ο κύριος Βασιλάκης αντιμετωπίζει σήμερα και την ανάπτυξη του γκολφ στην Ελλάδα. Και όχι μόνο γιατί είναι το αγαπημένο του άθλημα, αλλά και γιατί πιστεύει ότι η χώρα μας μπορεί και πρέπει να προβληθεί ως γκολφικός προορισμός, διεκδικώντας με αξιώσεις μερίδιο από μια διεθνή αγορά με τεράστια δυναμική.
«Είναι αναρίθμητες οι μελέτες που έχουν εκπονηθεί και επιβεβαιώνουν την οικονομική συνεισφορά του Golf Development στον τουρισμό κάθε χώρας και κατ’ επέκταση στις τοπικές κοινωνίες. Αποτελεί, λοιπόν, εξαιρετική λύση για να εξασφαλίσει η Ελλάδα τουρισμό υψηλού επιπέδου, ειδικά σε περίοδο κρίσης. Σκεφτείτε ότι ένας γκολφέρ ξοδεύει κατά μέσο όρο σε μία μέρα όσα ένας τουρίστας σε μία εβδομάδα», θα μου πει, λίγες μέρες μετά, ο κύριος Βασιλάκης στη συνάντησή μας στα κεντρικά γραφεία της AEGEAN, στην Κηφισιά. «Η τουριστική σεζόν θα επεκταθεί τουλάχιστον κατά 4 μήνες. Και με όλα αυτά που λέω δεν ανακαλύπτω, φυσικά, την πυρίτιδα. Aυτό μας διδάσκει το παράδειγμα της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Κύπρου, της Τουρκίας, που έχουν κάνει τεράστιες επενδύσεις σ’ αυτόν τον τομέα. Ακόμα και η Βουλγαρία, της οποίας οι κλιματικές συνθήκες σε τίποτα δεν μπορούν να συγκριθούν με αυτές της Μεσογείου, προς την ίδια κατεύθυνση προσπαθεί. Κι εμείς βλέπουμε το τρένο να περνάει από μπροστά μας και κουνάμε το μαντήλι…»
Η κοινότητα των γκολφέρ μόνο στην Ευρώπη αποτελείται από περίπου 5 εκατ. μέλη. Γιατί να μην πάρει και η Ελλάδα ένα μερίδιο από την «πίτα»; Με αυτό το σκεπτικό ανακαινίστηκε πλήρως πριν από ένα χρόνο το The Crete Golf Club, στη Χερσόνησο Κρήτης. Στόχος του Θεόδωρου Βασιλάκη και των συνεργατών του ήταν να είναι ένα γήπεδο φιλικό για τους παίκτες γκολφ, να αποτελεί συναρπαστική πρόκληση τόσο για ερασιτέχνες όσο και για επαγγελματίες, αλλά ταυτόχρονα να ενσωματώνεται πλήρως στο φυσικό περιβάλλον. Ο στόχος επετεύχθη. To Crete Golf Club δεν είναι μόνο ένα διεθνών προδιαγραφών 18 οπών γήπεδο -το μοναδικό στο νησί-, αλλά και «συνομιλεί» με το μοναδικό κρητικό τοπίο. Οποιος βρεθεί στην τρύπα Νο 11 και αντικρίσει από εκεί πέντε οροσειρές και τα Λασιθιώτικα Βουνά, θα το διαπιστώσει. «Πέρδικες με τα μωρά τους περπατούν δίπλα μας το σούρουπο. Λαγοί πετάγονται από τους θάμνους το βράδυ», λέει ο εμπνευστής του.
«Διαθέσαμε πολλά χρήματα, περίπου 10 εκατ. ευρώ, και πολύ χρόνο. Και αυτό γιατί πιστεύουμε στη δυναμική του αθλήματος», τονίζει ο κύριος Βασιλάκης. «Μέχρι το καλοκαίρι του 2017 στις εγκαταστάσεις του Crete Golf Club θα έχει προστεθεί και ένας ξενώνας είκοσι δωματίων, προϋπόθεση προκειμένου να μας δοθούν οι άδειες για την κατασκευή παραθεριστικών κατοικιών, όπως υπαγορεύει η σχετική νομοθεσία. Συχνά η γραφειοκρατία στην Ελλάδα αποτελεί σοβαρό λόγο αναβολής επενδύσεων, κάτι που είναι καταστρεπτικό για την οικονομία της χώρας μας. Στόχος μας είναι η επιχείρηση αυτή, που αποτελεί υποδομή ποιοτικού τουρισμού, να είναι βιώσιμη και να γίνει παράδειγμα το οποίο θα ακολουθήσουν και άλλοι επιχειρηματίες. Δεν θέλω να ανταγωνιστώ τους ξενοδόχους, αντίθετα θέλω να τους αποδείξω ότι κάθε γήπεδο γκολφ που θα φτιάχνεται θα δίνει επιπλέον πελάτες στα ξενοδοχεία της περιοχής και ώθηση στον ποιοτικό τουρισμό. Γνωρίζετε πόσα συνέδρια χάνει η χώρα μας γιατί δεν υπάρχουν Golf Courses κοντά στα συνεδριακά κέντρα;»
«Για να μάθεις τον πραγματικό
χαρακτήρα ενός άνδρα,
πρέπει να παίξεις γκολφ μαζί του.»
Sir Pelham Grenville Wodehouse,
Βρετανός συγγραφέας (1881-1975)
Η αγάπη του Θεόδωρου Βασιλάκη για τα σπορ ήταν μεγάλη – από τότε που ήταν παιδί. Εστω κι αν οι γονείς του, στη μεταπολεμική Κρήτη, δεν έβλεπαν με καλό μάτι τις αθλητικές ανησυχίες του γιου τους. «Εκείνα τα χρόνια, άλλες ήταν οι προτεραιότητες. Το ζητούμενο για κάθε αγόρι ήταν να είναι άριστος μαθητής. Η μόρφωση θεωρούνταν το εφαλτήριο για να επιτύχει επαγγελματικά. Οπότε, όλα κρυφά τα έκανα: ποδόσφαιρο, μπάσκετ, κολύμβηση, στίβο. Εβγαλα το άχτι μου όταν έφυγα στις Ηνωμένες Πολιτείες για ένα χρόνο με υποτροφία: μέχρι και american football έπαιξα!» λέει γελώντας. Στην ενήλικη ζωή του συνέχισε να αθλείται. «Επαιζα τένις, έκανα ιστιοπλοΐα και άλλα πολλά. Δεν σας τα αποκαλύπτω όλα, γιατί θα με ρωτήσετε πότε δούλευα!» προσθέτει με το γνωστό χιούμορ του.
Το γκολφ άργησε να μπει στη ζωή του. «“Τι κάνουν μ’ αυτό το μπαστούνι;” αναρωτιόμουν. Αν και ήξερα ότι γκολφ έπαιζε και ο Ελευθέριος Βενιζέλος! Μέχρι που το 2004, στη διάρκεια ενός ταξιδιού στις Ηνωμένες Πολιτείες, μαζί με έναν φίλο, αποφασίσαμε να πάμε να δούμε πώς παίζεται». Ο έρωτας ήταν… κεραυνοβόλος. Σε λίγους μήνες άρχισε μαθήματα γκολφ. Το 2006 διοργανώθηκε, με πρωτοβουλία του, το 1o διεθνές τουρνουά γκολφ Aegean Airlines Pro-Am, στην Κρήτη. Εντεκα χρόνια μετά, το συγκεκριμένο τουρνουά έχει γίνει θεσμός (το «ντεμπούτο» του έγινε στην Κρήτη, ακολούθησαν το Πόρτο Καρράς στη Χαλκιδική και η Κύπρος και τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται στη Μεσσηνία, στις βραβευμένες εγκαταστάσεις της Costa Navarino) και θεωρείται το κορυφαίο Pro-Am της Ευρώπης.
«Σήμερα, αν μου κόψεις το γκολφ, δεν υπάρχω. Αυτό με κρατάει στη ζωή», μου εξομολογείται ο συνομιλητής μου. «Είναι ένας τρόπος να αθλούμαι, και μάλιστα στη φύση. Προσπαθώ να μυήσω και τα εγγόνια μου σ’ αυτό και χαίρομαι πολύ που έχουν αρχίσει να ανταποκρίνονται». Ποιες είναι οι προκλήσεις του αθλήματος που τον έχουν τόσο γοητεύσει; «Πολλές και τεράστιες! Δεν μπορώ να σας περιγράψω πόσο λεπτομερώς πρέπει να έχεις σχεδιάσει στο μυαλό σου ένα σουίνγκ πριν το επιχειρήσεις. Γι’ αυτό πάντα λέω ότι το γκολφ κατά 90% είναι εγκεφαλικό παιχνίδι. Κι έπειτα, πρέπει να είσαι απολύτως ήρεμος και συγκεντρωμένος σ’ αυτό που κάνεις. Αν δεν αδειάσει το μυαλό σου από καθετί άλλο, αν δεν αφήσεις στην άκρη τις σκέψεις, τις σκοτούρες σου, δεν μπορείς να παίξεις. Τέλος, είναι το μοναδικό σπορ όπου δεν ανταγωνίζεσαι άλλον, παρά μόνο τον εαυτό σου. Παίζεις μόνο με τη δική σου μπάλα…»
«Ποτέ δεν έμαθα τίποτα από μια παρτίδα γκολφ την οποία κέρδισα.»
Bobby Jones, Αμερικανός δικηγόρος και ερασιτέχνης γκολφέρ (1902-1971)
Και η αποτυχία; Πόσο σημαντικό είναι για τον γκολφέρ Βασιλάκη το να κερδίζει; «Οχι και τόσο σημαντικό, πιστέψτε με. Για έναν επιπλέον λόγο: αν αρχίσεις να καταλαβαίνεις τι πήγε στραβά σε μια κίνηση, αυτό σημαίνει ότι έχεις αρχίσει να μαθαίνεις!» Στη συζήτησή μας μπαίνει και η κουλτούρα του γκολφ, η οποία λείπει από την Ελλάδα. «Με ενοχλεί που η κοινή γνώμη, στην πλειονότητά της, ακόμα νομίζει ότι το γκολφ είναι για την ελίτ. Δεν ισχύει αυτό. Και για το τένις υπήρχε μια τέτοια αντίληψη, αλλά έχει αλλάξει. Στην Αμερική θα δεις έναν επιχειρηματία να παίζει δίπλα σε έναν οδηγό φορτηγού ή έναν υπάλληλο. Απευθύνεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και όλες τις ηλικίες. Ειδικά για τα παιδιά είναι απίστευτα καλό. Είναι μια αφορμή να αφήσουν τα τάμπλετ και να αθληθούν μέσα στη φύση».
Στο The Crete Golf Club λειτουργεί η Aegean Golf Academy, που διδάσκει σε παιδιά ηλικίας 5-16 ετών τις βασικές αρχές του αθλήματος, με στόχο να εκπαιδεύσει αθλητές με αξίες και να δημιουργήσει μελλοντικούς πρωταθλητές. Μέλος της είναι και ο 15χρονος Γιώργος Παχιαδάκης, που εντυπωσιάζει διεθνώς με τις αγωνιστικές του επιτυχίες. Η πρώτη διάκρισή του για το 2016 επετεύχθη στο Palm Hills Golf Course στο Κάιρο, όπου ως μέλος της εθνικής ομάδας εφήβων και εκπρόσωπος του Crete Golf Club κατέκτησε την πρωτιά στην κατηγορία της ηλικίας του. Η δεύτερη ήρθε στο Εαρινό Κύπελλο 2016 στο γήπεδο γκολφ της Γλυφάδας, όπου κατέλαβε την πρώτη θέση, αλλά αυτήν τη φορά στην Α΄ κατηγορία Ανδρών.
Ο κύριος Βασιλάκης καμαρώνει για τον ταλαντούχο νεαρό και δεν κρύβει την αισιοδοξία του. «Μέσα στην επόμενη πενταετία είμαι σίγουρος ότι πολλά θα αλλάξουν. Κάποια στιγμή θα καταλάβουν όλοι -κυβερνώντες, επιχειρηματίες του τουρισμού, τοπικές κοινωνίες- πόσα οφέλη θα έχει η χώρα μας αν γίνει γκολφικός προορισμός.» Και ο ίδιος; Τι προσδοκά στο μέλλον ως ερασιτέχνης παίκτης που λατρεύει το γκολφ; «Επιθυμία κάθε γκολφέρ είναι να παίξει σε όσο το δυνατόν περισσότερα γήπεδα. Με τον αείμνηστο φίλο μου Καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλο ταξιδεύαμε πολύ, σε Ιταλία, Κύπρο και Αίγυπτο, και παίζαμε σε διάφορα golf courses, ιδιαίτερα πριν φτιάξει τα δικά του στη Μεσσηνία. Θα ήθελα τουλάχιστον μία φορά να παίξω στο φημισμένο βρετανικό St Andrews, που έχει παράδοση 600 και πλέον ετών. Είναι ένα γήπεδο στο οποίο πρέπει κάποια στιγμή να… προσκυνήσω!».
50 εκατ. γκολφέρ κι εμείς
50 εκατομμύρια γκολφέρ υπάρχουν σε όλο τον κόσμο.
32.000 είναι τα γήπεδα γκολφ παγκοσμίως.
Τα 6.300 βρίσκονται στην Ευρώπη. Η Ισπανία διαθέτει 280, η Ιταλία 230, η Πορτογαλία 67. Η Ελλάδα μόλις 7 γήπεδα διεθνών προδιαγραφών (18 οπών).
Στην Ισπανία και την Πορτογαλία αντιστοιχεί ένα γήπεδο για 200.000 κατοίκους. Στην Ελλάδα ένα για 2 εκατομμύρια κατοίκους!
Στις ΗΠΑ, το 12% του πληθυσμού 18 ετών και άνω ασχολείται με το γκολφ (το ποσοστό είναι μεγαλύτερο από ό,τι σε αθλήματα όπως μπάσκετ και μπέιζμπολ).
Τα 2/3 των Αμερικανών γκολφέρ έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 50.000 δολαρίων.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των γκολφέρ (περίπου 60%) πραγματοποιούν τις ταξιδιωτικές κρατήσεις τους αρκετούς μήνες πριν από το ταξίδι τους (συμπεριλαμβάνονται στους λεγόμενους pre-booked visitors).
250 ευρώ την ημέρα ξοδεύει κατά μέσο όρο ένας Ευρωπαίος γκολφέρ όταν ταξιδεύει για να παίξει γκολφ.
Το Μπελέκ της Τουρκίας έγινε δημοφιλής προορισμός για τους γκολφέρ μέσα σε μόλις μία δεκαετία, ανεβάζοντας τον αριθμό των γηπέδων της από 3 σε 15.
Στις αναδυόμενες αγορές, χώρες όπως η Ταϊλάνδη, η Μαλαισία και η Ταϊβάν μπαίνουν δυναμικά στην αγορά του γκολφικού τουρισμού.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της KPMG, η χώρα μας θα εξασφάλιζε κάθε χρόνο 1 εκατ. διανυκτερεύσεις από γκολφέρ, αν διέθετε τις υποδομές για να τους προσελκύσει.