Η κατάσταση στην κορεατική χερσόνησο είναι σήμερα πιο επικίνδυνη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον πόλεμο της Κορέας, επισημαίνει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο πρώην ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ, ναύαρχος Τζέιμς Σταυρίδης. Εκτιμά ότι μια ενδεχόμενη σύρραξη μπορεί να μην περιορισθεί στο συμβατικό επίπεδο, αλλά να περιλαμβάνει και τη χρήση πυρηνικών όπλων, εξέλιξη που θα προκαλέσει από μισό έως δύο εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες κυρίως στη Σεούλ, ενώ τεράστιες θα είναι και οι οικονομικές επιπτώσεις όχι μόνο για την περιοχή, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης.
Ο νυν πρύτανης της Σχολής Νομικής και Διπλωματίας Φλέτσερ χαρακτηρίζει τον πρόεδρο Τραμπ άπειρο και απρόβλεπτο, αλλά σπεύδει να καθησυχάσει τον συνομιλητή επισημαίνοντας ότι περιβάλλεται από έμπειρους στρατιωτικούς που γνωρίζουν καλά τι σημαίνει πόλεμος και θέλουν να τον αποφύγουν.
Τέλος, χαρακτηρίζει σημαντικό τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κίνα, την οποία καλεί να τιθασεύσει τη Βόρεια Κορέα, διότι –όπως λέει– αν δεν το κάνει, αυξάνονται οι πιθανότητες πολέμου. Από την άλλη, καλεί την Ουάσιγκτον να διαβεβαιώσει το Πεκίνο και τη Μόσχα ότι δεν προωθεί αλλαγή καθεστώτος στη Βόρεια Κορέα, ούτε επανένωση της χερσονήσου.
– Πόσο επικίνδυνη είναι η κατάσταση και πόσο πραγματικές είναι οι πυρηνικές δυνατότητες της Β. Κορέας;
– Η κατάσταση είναι πιο επικίνδυνη από οποιαδήποτε στιγμή μετά τη δεκαετία του ’50, όταν υπήρξε ανοιχτός πόλεμος στην κορεατική χερσόνησο. Οι πιθανότητες μιας στρατιωτικής επιλογής είναι περίπου 20%, και αυξάνονται.
– Πρέπει οι ΗΠΑ να εξετάσουν σοβαρά την ανάληψη στρατιωτικής δράσης;
– Δεν υπάρχει καλή στρατιωτική επιλογή. Οι ΗΠΑ πρέπει να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική δύναμη μόνον εάν η Βόρεια Κορέα εκτοξεύσει όπλα κατά των ΗΠΑ ή περιοχών που ανήκουν στην αμερικανική επικράτεια. Οι Βορειοκορεάτες ανέφεραν ότι ενδέχεται να επιτεθούν στο Γκουάμ, ένα έδαφος των ΗΠΑ στον Δυτικό Ειρηνικό. Αυτό θα προκαλούσε στρατιωτική αντίδραση από την Ουάσιγκτον.
– Ποιες είναι οι άλλες επιλογές;
– Καλύτερες επιλογές είναι η διπλωματία, οι αυξημένες κυρώσεις, η άσκηση πιέσεων στην Κίνα να περιορίσει τη βορειοκορεατική οικονομία, δράσεις στον κυβερνοχώρο, ενίσχυση της συλλογής πληροφοριών, περισσότερη πυραυλική άμυνα.
– Πόσο καταστροφικός θα ήταν ένας πόλεμος, τόσο σε ανθρώπινες απώλειες όσο και σε οικονομικούς όρους;
– Ενας πόλεμος θα είχε από μισό μέχρι δύο εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες στη χερσόνησο, οι περισσότεροι εκ των οποίων θα ήταν στην πρωτεύουσα της Νότιας Κορέας, τη Σεούλ. Η πόλη βρίσκεται εντός της εμβέλειας περισσοτέρων των δέκα χιλιάδων βορειοκορεατικών οπλικών συστημάτων μακρού βεληνεκούς. Οι επιθέσεις-αντίποινα κατά της Πιονγιάνγκ θα σκοτώσουν επίσης εκατοντάδες χιλιάδες. Και όλα αυτά είναι πριν γίνει χρήση πυρηνικών όπλων, η οποία είναι μια πιθανή εξέλιξη εάν ο πόλεμος εξελίσσεται εις βάρος του Κιμ Γιονγκ Ουν.
– Μια σύγκρουση θα ήταν αναγκαστικά πυρηνική ή θα μπορούσε να περιορισθεί σε συμβατικό επίπεδο;
– Είναι πιθανό να περιορισθεί σε συμβατικό επίπεδο, ωστόσο οι πιθανότητες να εξελιχθεί σε πυρηνική σύρραξη είναι μισές μισές, ειδικά αν, όπως είπα, πιστέψει ο Κιμ Γιονγκ Ουν ότι χάνει. Σε αυτήν την περίπτωση θα επιχειρήσει να «πέσει ηρωικά», και θα διατάξει την εκτόξευση πυρηνικών όπλων. Διαθέτει περίπου 20 με 30 σχετικά πρωτόγονες βόμβες, αλλά το αποτέλεσμά τους θα μπορούσε να είναι καταστροφικό.
– Ορισμένοι αμφισβητούν την ικανότητα του προέδρου Τραμπ να αντιμετωπίσει μια τόσο λεπτή και επικίνδυνη κατάσταση.
– Ο πρόεδρος Τραμπ είναι άπειρος, παρορμητικός και απρόβλεπτος, όπως ο Κιμ Γιονγκ Ουν. Ευτυχώς, ο Αμερικανός πρόεδρος πλαισιώνεται από καλούς και σταθερούς στρατιωτικούς συμβούλους, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Αμυνας Τζέιμς Μάτις, του επικεφαλής του Μεικτού Επιτελείου στρατηγού Τζο Ντάνφορντ και του προσωπάρχη του Λευκού Οίκου, στρατηγού Τζον Κέλι. Ο σύμβουλός του εθνικής ασφαλείας, ΜακΜάστερ, είναι επίσης στρατηγός. Ολοι είναι πεπειραμένοι, γνωρίζουν τον πόλεμο καλά, και ως εκ τούτου θέλουν να τον αποφύγουν.
– Τι μπορεί ή πρέπει να κάνουν η Κίνα και η Ρωσία;
– Η Κίνα πρέπει να ελέγξει τη Βόρεια Κορέα, αλλιώς αυξάνονται οι πιθανότητες πολέμου. Η Ρωσία δεν διαδραματίζει σημαντικό ρόλο γενικά, αλλά ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ μπορεί να εμποδίσει περαιτέρω κυρώσεις, κάτι που δεν θα βοηθήσει. Οι ΗΠΑ θα πρέπει να διαβεβαιώσουν τόσο την Κίνα όσο και τη Ρωσία ότι, πρώτον, δεν έχουμε πρόθεση να αλλάξουμε το καθεστώς, δεύτερον, δεν επιμένουμε στην αποπυρηνικοποίηση της Βόρειας Κορέας και τρίτον, δεν θα προωθήσουν την ενοποίηση της κορεατικής χερσονήσου διά της βίας.
Στόχοι μας είναι να «παγώσουμε» το πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας στην παρούσα του κατάσταση, χωρίς πυραύλους ικανούς να χτυπήσουν πόλεις των ΗΠΑ, και να διατηρήσουμε το πολιτικό στάτους κβo. Στο πλαίσιο αυτό, η Κίνα και η Ρωσία θα πρέπει να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ για την επίλυση αυτού του διπλωματικού και οικονομικού προβλήματος.
– Τι σημαίνει αυτή η κατάσταση για τον υπόλοιπο κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, και κατ’ επέκταση της Ελλάδας;
– Ενας πόλεμος στην κορεατική χερσόνησο θα είχε σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο και ως εκ τούτου θα ήταν πολύ άσχημη εξέλιξη για την Ε.Ε. και την Ελλάδα. Η πιθανότητα μιας μεγάλης σύγκρουσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας (όπως συνέβη στη δεκαετία του 1950 στην Κορέα) είναι πραγματική. Αυτή η κατάσταση πρέπει να επιλυθεί με διεθνή πίεση στον Κιμ Γιονγκ Ουν να «παγώσει» το πρόγραμμά του. Να του διαμηνυθεί ότι αν δεν το κάνει, τότε το καθεστώς του, η χώρα του και η οικογένειά του θα καταστραφούν μαζί με τις τρομερές επιπτώσεις στον κόσμο. Μπορούμε ακόμη να το αποφύγουμε αυτό, μέσω της διπλωματίας, αλλά το παράθυρο κλείνει…