Κύριε διευθυντά
Στην «Κ» της 23-2-2019 η κ. Ολγα Ντινοπούλου σε επιστολή της μεταξύ άλλων αναφέρει: «…Διάβασα επίσης στις Επιλογές (κινηματογραφικών ταινιών) για την αληθινή ιστορία της Ολγα(!) Χεπνάροβα και αναρωτήθηκα αν το όνομα Ολγα, που το θεωρώ ελληνικότατο και κλίνεται όπως όλα τα ελληνικά ονόματα –της Ολγας, εξακολουθεί να είναι ρώσικο και άκλιτο». Επιθυμώ να προσθέσω απλώς ότι κανένα ρωσικό όνομα (γυναικείο ή ανδρικό) δεν είναι άκλιτο στη ρωσική γλώσσα. Μέχρι σήμερα οι Ρώσοι χρησιμοποιούν, στον προφορικό και στον γραπτό λόγο, και τη δοτική πτώση των ονομάτων.
Δυστυχώς, δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω στην επιστολή μου το ρωσικό αλφάβητο για να κλίνω την «Ολγα». Φωνητικώς, η Ολγα στη γενική πτώση προφέρεται «Ολγη».
Γεωργιος Τολης, Καρδιοχειρουργος
Διά Κραβάρων στις Βρυξέλλες
Κύριε διευθυντά
Ηχρονική απόσταση μειώνει την ακρίβεια αλλά ευρύνει το πεδίο της παρατήρησης και επιτρέπει την εποπτεία. Υπό το πρίσμα αυτό, η κρίση μας για την άλλη κρίση, αυτή που εδώ και δέκα χρόνια μαστίζει την Ελλάδα, ως οικονομική, κοινωνική, πολιτισμική, δημογραφική και κυρίως ως κρίση χαμηλού εθνικού ηθικού, θα έπρεπε να βασίζεται στον κανόνα που διατύπωσε κάποτε ο Γεώργιος Παπανδρέου, πατέρας και παππούς των μετέπειτα Παπανδρέου: «Δικαία κρίσις είναι η σύγκρισις».
Ιδού, λοιπόν: Ο Βασίλης Καζαντζής, «ο τελευταίος των “εστέτ” χρονογράφων, που έγραφε με το ψευδώνυμο INDEX», όπως τον χαρακτηρίζει ο Νίκος Δήμου σε ένα σχετικό κείμενό του, τιτλοφορούσε κατά τη δεκαετία του ’70 ένα άρθρο του στις «Εικόνες», αν δεν με ξεγελάει η μνήμη, της Ελένης Βλάχου, για την προσπάθεια της Ελλάδας να γίνει Ευρώπη, ως εξής: «Διά Κραβάρων εις την ΕΟΚ». Τι ήταν τα Κράβαρα; Ηταν ακόμα εκείνος ο τόπος που έβγαλε τον «Ζητιάνο» του Καρκαβίτσα και που ευλόγως οι άνθρωποί του ξεσηκώθηκαν για τις γενικεύσεις που εμπέδωνε το εμβληματικό μυθιστόρημα.
Ομως, «καλώς ή κακώς» –και, βεβαίως, κακώς–, το όνομα «Κράβαρα» ήταν σχεδόν συνώνυμο με τη φτώχεια, την αθλιότητα, τη μιζέρια, αλλά και την πονηριά της εξαπάτησης. Αυτό δε ακριβώς έγραφε κι εννοούσε ο Καζαντζής: ότι η χώρα ολόκληρη –και όχι μόνο τα Κράβαρα– ήταν σε κατάσταση όμοια με εκείνη των Κραβάρων.
Οσοι μπορούν να θυμηθούν και όσοι φιλοτιμούνται να βάλουν κάτω τα στοιχεία και τους αριθμούς και να δουν ποια ήταν τότε τα οικονομικά μεγέθη και ποιο το επίπεδο ζωής, αφού τα συγκρίνουν με τα σημερινά και αφού παρατηρήσουν πόσο πραγματικά η Ελλάδα προσεγγίζει την Ευρώπη και πόσο συνυπολογίζει πλέον η Ευρώπη την Ελλάδα ως συναφή της, όσοι λοιπόν θέλουν να είναι δίκαιοι κριτές και όχι δημαγωγικοί επικριτές, θα ομολογήσουν ότι η απόσταση που διανύθηκε είναι τεράστια, είναι η απόσταση μεταξύ Κραβάρων και Βρυξελλών…
Ισως όμως και να διερωτηθούν: Δεν υπάρχουν όρια στην πολιτική πλατφόρμα της γενικής κατάκρισης εις βάρος του πολιτικού κόσμου και του συστήματος εκείνου που άνοιξε τις πύλες της Ευρώπης; Κατάκρισης η οποία «εργαλειοποιήθηκε» – μέχρι που ήρθε η «πρώτη φορά Αριστερά»; Κατάκρισης που την έφερε στη εξουσία;
Και δεν υπάρχει συναίσθηση ότι η ένταση της κατάκρισης παράγει την κύρια κρίση του χαμηλού εθνικού ηθικού; Και σε επίμετρο: Θα υπάρξει άραγε η συναίσθηση και στην άλλη πλευρά, ότι η συνέχιση της ανταποδοτικής κατάκρισης με ίδια ένταση και ίδιες γενικεύσεις θα παραγάγει τα ίδια αποτελέσματα; Θα είναι και πάλι «σάλπιγγες της Ιεριχούς» που γκρεμίζουν τα τείχη της εθνικής αντοχής; Ισως ταιριάζει στους σημερινούς ηγέτες αντεστραμμένο το «μηδέν άγαν, Αύγουστε» του Ποιητή. «Ελληνες είναι, επιτέλους» και οι μεν και οι δε!..
Γερασιμος Μιχαηλ Δωσσας, Θεσσαλονίκη