Κύριε διευθυντά
Στην επιστολή του κ. Ματθαίου Δημητρίου (15/5/19), με τίτλο: «Να συμφωνήσουμε; λεωφόρος Κηφισιάς», θα ήθελα να παραθέσω ορισμένα στοιχεία, με βάση φιλολογικές πηγές. Η Κηφισιά, πατρίδα του ποιητή Μενάνδρου, ήταν αρχαίος δήμος της Ερεχθηίδος φυλής, μιας από τις δέκα φυλές που, ως γνωστόν, καθιερώθηκαν με τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη (506 π.Χ.). Η ονομασία του δήμου οφείλεται στον ποταμό της Αττικής Κη(α)φισό (Σοφ. Οιδ. Κολ. 687, Ευρ. Μήδεια 835, Ξενοφ. Ελληνικά, Β, 4, 19), πηγάζοντα από τις υπώρειες του Πεντελικού όρους –παρά το Αντρον των Νυμφών– και εκβάλλοντα στον Φαληρικό κόλπο. Ηδη, στην αρχαιότητα, η ακριβής ονομασία του πολίσματος είναι Κηφισία (πρβλ. Κηφισίαθεν, Κηφησιᾶσιν, Κηφισίς-ίδος, Κηφισεύς-έως), η οποία ενωρίς μετεξελίχθηκε, επί το λαϊκότερον, με παρατονισμό, σε Κηφισιά. Η καθιερωθείσα, όμως, ονομασία της πόλης Κηφισιά δεν επηρέασε καθόλου την αντίστοιχη της λεωφόρου, ως Κηφισίας (από το επίθετο Κη(α)φίσιος-α-ον, Πινδ. Ολυμπ. XIV, 1, πρβλ. Ιερά Οδός, Εγνατία Οδός κ.ά.), η οποία συνέδεε το άστυ με το προάστιο, επισημαίνοντας έτσι την εννοιολογική και σημασιολογική διάσταση των δύο λέξεων. Επομένως, η ονομασία είναι ορθή και δεν αποτελεί εσφαλμένο γλωσσικό τύπο.
Αναστασιος Αγγ. Στεφος, δ.φ., Επίτιμος σύμβουλος της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων