Το σχέδιο «Λίμνες», ο Στάλιν και ο Τίτο

Το σχέδιο «Λίμνες», ο Στάλιν και ο Τίτο

Κύριε διευθυντά

Οταν τον Σεπτέμβριο του 1947 η 3η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ ενέκρινε το στρατιωτικό σχέδιο «Λίμνες», κάπου εκεί κοντά στις λίμνες Πρέσπες, δεν συνέτρεχαν οι όροι που οδήγησαν στην 5η Ολομέλεια του Ιανουαρίου 1949, η οποία αναγνώρισε στον «Μακεδονικό λαό» το δικαίωμα «…να βρει την πλήρη εθνική του αποκατάσταση έτσι όπως τη θέλει ο ίδιος…». Συνεπώς, και κατά αντικειμενική κρίση, το γεγονός ότι το σχέδιο προέβλεπε στρατιωτική κατάληψη-«απελευθέρωση» της Μακεδονίας, περιλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης, δεν είναι δίκαιο να θεωρηθεί εκ προοιμίου ότι απέβλεπε στον εδαφικό ακρωτηριασμό και διαμελισμό της χώρας. Αλλο το ζήτημα ότι με την επελθούσα ρήξη Στάλιν – Τίτο, αν πετύχαιναν οι «Λίμνες», το πιθανότερο θα ήταν να εκπληρώσει ο Στάλιν όχι μόνο τον στόχο της 3ης Διεθνούς για ένα «ανεξάρτητο» μακεδονικό κράτος, αλλά και τον αρχαίο πόθο της «ρωσικής άρκτου» να βάλει τα πόδια της στα θερμά νερά του Αιγαίου. Αλλο ζήτημα, επίσης, αν πράγματι το ΚΚΕ, σε περίπτωση επικρατήσεώς του, θα έστεργε τελικά να επιτρέψει την απόσχιση του –κατά το ίδιο, τότε– «Μακεδονικού λαού». Για την κρίση μας, εν προκειμένω, δεν πρέπει να παραβλέπεται και το γεγονός ότι ο ΕΛΑΣ καταδίωξε τους αυτονομιστές του Γκότσεφ στη Δυτική Μακεδονία, μόλις 5 χρόνια πριν από το 1949. Στο ιστορικό αυτό πλαίσιο, λοιπόν, αν τοποθετήσουμε τη συμφωνία των Πρεσπών, η αισιόδοξη εκδοχή θα αγόταν στο συμπέρασμα ότι οι «Λίμνες» του 2018, επί Τσίπρα και Ζάεφ, ήταν τόπος ακύρωσης στο διπλωματικό πεδίο του σχεδίου «Λίμνες», το οποίο είχε ακυρωθεί στο στρατιωτικό πεδίο. Η αποδοχή του συμπεράσματος, ωστόσο, τελεί υπό το βάρος του γεγονότος ότι αυτή η διμερής σχέση έχει πολυμερείς παραμέτρους, προφανείς και αφανείς. Δείγμα τούτων προβλήθηκε διεθνώς με «αιφνιδιαστικά» μηνύματα που εκπέμφθηκαν από το Λονδίνο και από τον Σπούτνικ της Μόσχας. Ο κ. Τσίπρας, προβάλλων την αισιόδοξη εκδοχή, χαρακτήρισε τη συμφωνία «διπλωματικό αριστούργημα». Αλλοι την κρίνουν ως τεχνούργημα διπλωματικών κι άλλων πιέσεων που ασκήθηκαν όχι μόνο στα Σκόπια κι άλλοι ως ανοσιούργημα. Ο δε χαρακτηρισμός «αριστούργημα» θυμίζει το περίφημο «Νενικήκαμεν» του Μακαρίου, όταν γύρισε από τη Ζυρίχη και το Λονδίνο και άφησε άφωνο από την κατάπληξη τον σύμβουλο της Εθναρχίας Κύπρου Νικ. Κρανιδιώτη, μετέπειτα πρεσβευτή της Δημοκρατίας της Κύπρου στην Αθήνα.

Γερασιμος Μιχαηλ Δωσσας, Θεσσαλονίκη

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή