Κύριε διευθυντά
Αναφέρομαι στην επιστολή του κ. Αγγ. Ζαχαρόπουλου (της 16ης Ιανουαρίου «Στα 92 μου απαιτώ εθνική ομοψυχία»), στην οποία υπάρχει μια ιστορική ανακρίβεια. Συγκεκριμένα:
Ο Ηρόδοτος αναφέρει δύο διαλόγους του Ξέρξη με τον Δημάρατο. Ο πρώτος έλαβε χώρα μετά την επιθεώρηση του τεράστιου εκστρατευτικού σώματος από τον αλαζόνα Μεγάλο Βασιλέα στον Δορίσκο της Θράκης. Στην ερώτηση του εισβολέα προς τον εξόριστο Σπαρτιάτη αν οι Ελληνες θα τολμήσουν να προβάλουν αντίσταση, αυτός απάντησε ως εξής: «Την Ελλάδα τη συντροφεύει πάντα η φτώχεια, αλλά τώρα η χώρα αυτή έχει αποκτήσει αρετή, ως αποτέλεσμα της σοφίας και των αυστηρών νόμων… αλλά θα σου μιλήσω για τους Λακεδαιμονίους που θα σε πολεμήσουν και θα σου κάνουν ζημιά είτε είναι πολλοί είτε είναι λιγότεροι» (Ηρόδ., Ζ΄, Πολύμνια, 101-104, Εκδ. Επικαιρότητα, Μεταφ. Λ. Δρακόπουλος).
Ο δεύτερος έλαβε χώρα την παραμονή της μάχης των Θερμοπυλών και αφορμή υπήρξε η πληροφορία που έφτασε στα αυτιά του αλαζόνα νεαρού Πέρση πως οι Σπαρτιάτες μαχητές, ενόψει της επίθεσής του, άλλοι γυμνάζονταν και άλλοι χτενίζονταν.
Η απάντηση του Σπαρτιάτη πρώην βασιλιά: «Σου μίλησα, όταν ξεκινήσαμε για την Ελλάδα, για τους ανθρώπους αυτούς και γέλασες όταν σου είπα πως θα εξελιχτούν τα πράγματα, μεταχειρίσου με σαν ψεύτη, αν τα πράγματα δεν γίνουν όπως τα λέω» (Ηρόδ., Ζ΄, Πολύμνια, 209, Εκδ. Επικαιρότητα, Μετάφ. Λ. Δρακόπουλος). Η κατάληξη της πολυσήμαντης μάχης των Θερμοπυλών (480 π.Χ.) είναι γνωστή.
Τώρα για το «ομόθρησκον, ομότροπον, ομόγλωσσον και όμαιμον». Είναι όροι που περιέχονται στην απάντηση που έδωσαν οι Αθηναίοι στους απεσταλμένους των Σπαρτιατών με τους δεύτερους να ανησυχούν μήπως οι πρώτοι «μηδίσουν». Συγκεκριμένα στις παραμονές της μάχης των Πλαταιών (479 π.Χ.) ο στρατηγός Μαρδόνιος πλησίασε τους Αθηναίους με τον απεσταλμένο του βασιλιά Αλέξανδρο Α΄ της Μακεδονίας και τους υποσχέθηκε πως αν δεν του προβάλουν αντίσταση θα τους ξανακτίσει την πόλη και τα ιερά τους που είχε καταστρέψει. Τι απάντησαν οι Αθηναίοι στους άσπονδους φίλους και συμμάχους τους; «Αύτις δε το Ελληνικόν, εόν όμαιμόν τε και ομόγλωσσον, και θεών τε ιδρύματα τε κοινά και θυσίαι ήθεά τε ομότροπα, των προδότας γενέσθαι Αθηναίους ουκ αν ευ έχοι». (Ηροδ., Η΄, Ουρανία, 144). Και της καθοριστικής αυτής μάχης των Πλαταιών είναι γνωστή η έκβαση.
Κατά τα άλλα βέβαια, προσυπογράφω την κεντρική σκέψη και το μήνυμα που θέλει να μεταδώσει ο κ. Ζαχαρόπουλος.
Πετρος Ν. Μερτζανης, Αγρ. τοπ. μηχ. ΕΜΠ έ.τ., Μαρούσι