Κύριε διευθυντά
Πέρασαν 51 χρόνια από το κίνημα του τέως βασιλέως Κωνσταντίνου για την απαλλαγή της χώρας μας από το καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967. Το κίνημα για διαφόρους λόγους, που δεν θα αναλυθούν στο παρόν δημοσίευμα, απέτυχε και ο Κωνσταντίνος «κρυπτόμενος από χωρίου εις χωρίον», όπως διεκήρυττε το καθεστώς, κατέληξε αυτοεξόριστος στη Ρώμη, αφήνοντας εκτεθειμένους όσους αξιωματικούς συμμετείχαν στην κίνησή του. Οι αξιωματικοί του βασιλικού, τότε, Ναυτικού, σε μεγάλο ποσοστό, πιστοί στον όρκο τους προς την πατρίδα και τον συνταγματικό βασιλέα, συνετάγησαν κατ’ αρχήν και κατ’ αρχάς με την κίνησή του, της οποίας γνώστες ήσαν, από το μεσημέρι της 13ης Δεκεμβρίου, μόνον ο τότε Α/ΓΕΝ αντιναύαρχος Ιπποκράτης Δέδες, ο τότε ΑΚΙΠ υποναύαρχος Αντώνιος Ροζάκης και ο τότε πλωτάρχης Σπυρίδων Ταπίνης. Οι υπόλοιποι, οι οποίοι μετέσχον, το έπραξαν πιστοί στον όρκο τους και αναλαμβάνοντας ευθύνες και πρωτοβουλίες χωρίς να έχουν καμία γνώση των συμβαινόντων, χωρίς καμία ενημέρωση, συντονισμό και υποστήριξη.
Ετσι απλά από λεβεντιά, από αντίδραση προς το καθεστώς και από ενσυνείδητη πειθαρχία προς τις διαταγές των ανωτέρων τους. Το σήμα, που εξεπέμφθη από τον Α/ΓΕΝ με ώρα προελεύσεως 13.15.20 Δεκ. έλεγε προς όλα τα πλοία του Β.Ν.: «1. Αμα λήψει πλεύσατε Θεσσαλονίκη διά μεγίστης δυνατής ταχύτητος. 2. Το Β.Ν. πιστόν εις τον όρκο του τίθεται υπό διαταγάς Α.Μ. Βασιλέως. 3. Γνωστοποιήσατε λήψιν». Και όλοι σχεδόν, διοικητές, κυβερνήτες, αξιωματικοί και πληρώματα, υλοποίησαν τη διαταγή του Α/ΓΕΝ.
Και όταν τα ξημερώματα της 14ης Δεκεμβρίου όλα είχαν τελειώσει, πάλι πειθαρχούντες στις διαταγές της νέας ηγεσίας, κατέπλευσαν στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας. Το φιτίλι, όμως, που άναψε το βράδυ της 13ης Δεκεμβρίου 1967, συνέχισε να καίει αλλά, δυστυχώς, όταν έφθασε στην πυριτιδαποθήκη το βράδυ της 23ης Μαΐου 1973, κάποιος το έσβησε προδίδοντας το κίνημα του Ναυτικού. Είχε γίνει όμως η αρχή του τέλους. Ευτυχώς η νέα ηγεσία του Ναυτικού, που τοποθέτησε το καθεστώς, δεν εισηγήθηκε διώξεις και αποστρατείες κυβερνητών, επιτελών και αξιωματικών που συμμετείχαν στο κίνημα της 13ης Δεκεμβρίου, θεωρώντας ότι εκτελούσαν διαταγές ανωτέρων τους. Ετσι πολλοί από αυτούς μετείχαν αργότερα, το 1973, στο κίνημα του Ναυτικού. Ας αναφερθούμε σ’ αυτούς που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι ή προσκείμενοι στο κίνημα του βασιλέως και υπέστησαν τις συνέπειες, με τους βαθμούς και τις θέσεις που είχαν τη 13η Δεκεμβρίου 1967: αντιναύαρχος Ιπποκράτης Δέδες Β.Ν. (Α/ΓΕΝ), υποναύαρχος Επαμεινώνδας Πανάς Β.Ν. (ΑΑΠ), υποναύαρχος Αντώνιος Ροζάκης Β.Ν. (ΑΚΙΠ), υποναύαρχος Δημήτριος Σούτσος Β.Ν. (Υ/ΓΕΝ), αρχιπλοίαρχος Ιωάννης Κοντογιάννης Β.Ν. (ΑΚΑ/ΓΕΝ), αρχιπλοίαρχος Μάριος Σταυρίδης Β.Ν. (ΑΚΒ/ΓΕΝ), αρχιπλοίαρχος Χρήστος Σολιώτης Β.Ν. (ΑΔΒΝΚ), πλοίαρχος Σπυρίδων Μουρίκης Β.Ν. (ΔΠΑ/2), πλοίαρχος Σπυρίδων Κονοφάος Β.Π. (ΓΕΝ/Α1), πλωτάρχης Σπυρίδων Ταπίνης Β.Ν. (κυβερνήτης Β.Π. Πολεμιστής).
Λεπτομέρειες για το πώς έδρασαν αρχηγοί, διοικητές, κυβερνήτες πλοίων και επιτελείς, δεν είναι του παρόντος, είναι όμως καταγεγραμμένες και αποτελούν αδιάσειστα τεκμήρια για τον ιστορικό του μέλλοντος. Ενα είναι το γενικό συμπέρασμα: Το Ναυτικό, σε μεγάλο βαθμό, έμεινε πιστό στον όρκο του και εφήρμοσε τις διαταγές της ηγεσίας και πολλοί την πίστη τους αυτή την επλήρωσαν ακριβά.
ΥΓ.: Επεξηγήσεις συντμήσεων: Α/ΓΕΝ (Αρχηγός ΓΕΝ), Υ/ΓΕΝ (Υπαρχηγός ΓΕΝ), ΑΑΠ (Αρχηγός Αιγαίου Πελάγους), ΑΚΙΠ (Αρχηγός Κρητικού και Ιονίου Πελάγους), ΑΔΒΝΚ (Ανώτατος Διοικητής Βασιλικού Ναυστάθμου Κρήτης), ΑΚΑ/ΓΕΝ (Αρχηγός Α’ Κλάδου ΓΕΝ), ΑΚΒ (Αρχηγός Β’ Κλάδου ΓΕΝ), ΔΠΑ/2 (Διοικητής Πλοίων Αποβάσεως/2), ΓΕΝ/Α1 (Διευθυντής Επιχειρήσεων ΓΕΝ, Β.Π. (Βασιλικόν Πλοίον), Β.Ν. (Βασιλικόν Ναυτικόν).
Ματθαιος Μ. Δημητριου, Πλοίαρχος Π.Ν. ε.α.