Πριν μισό αιώνα σπουδάζοντας στην Γερμανία και οδηγώντας σε ενα εξοχικό προάστιο δεν σεβάστηκα την προτεραιότητα οχήματος που ερχόταν απο δεξιά σε δυο συμβαλλόμενους δρόμους χωρίς σήμανση . Σε λίγες μέρες μου ήρθε σχετικό πρόστιμο και υποχρεωτική παρακολούθηση μαθημάτων οδικής συμπεριφοράς. Ξεκάθαρες διατάξεις ,απλές διαδικασίες. Σήμερα, μισό αιώνα μετά, ο δρόμος που συμβάλλονται η οδός Ρόδων, στην Εκάλη με κάθετες οδούς, έχει μετρημένες 34 άχρηστες επί το πλήστον πινακίδες, που αν δεν κορνάρεις για την διεκδίκηση της προτεραιότητάς σου, που κανονικά ορίζει ο ΚΟΚ, θα τρακάρεις. Τα συχνά δε και αχρείαστα φρεναρίσματα που καλούνται οι οδηγοί να κάνουν, αφού καταπατείται η αρχή της προτεραιότητας των οδηγών στην κεντρική αρτηρία, έναντι των παρόδων με την τοποθέτηση STOP στον κεντρικό άξονα, δημιουργούν σύγχυση στους οδηγούς, κόστος σε φρέναρισματα, φθορά σε λάστιχα και μόλυνση στο περιβάλλον. Με μία τοπικιστική προφανώς λογική η υπεύθυνη Αρχή για την σήμανση, κατόπιν προφανώς και πιέσεων κάποιων κατοίκων της περιοχής, προσπαθεί με την τοποθέτηση αχρείαστων STOP να κάνει πιο δύσκολη τη διεύλεση των αυτοκινήτων από την κεντρική οδό, δίνοντας προτεραιότητα σε παρόδους, ενάντια στις γενικές αρχές του ΚΟΚ.
Με την ευκαιρία που δίνει το άρθρο σας προτείνω να ξηλωθεί το δάσος των περιττών πινακίδων STOP που μόνον κόστος, σύγχυση και εθισμό στην παραβατικότητα προκαλούν και να τοποθετούνται μόνο εκεί όπου δρόμοι συμβάλλονται με δρόμους μεγαλύτερης κυκλοφορίας, οι οποίοι αντίστοιχα να σηματοδοτούνται με το σήμα προτεραιότητας, εάν χρειάζεται, ή όταν ο κανόνας της προτεραιότητας από δεξιά δεν ισχύει, οπότε αυτός που έρχεται από δεξιά πρέπει να εχει STOP για να σταματήσει.
Μία ευρεία ενημερωτική καμπάνια με έμφαση στους βασικούς κανόνες οδικής συμπεριφοράς και στην αρχή πχ της προτεραιότητας του οχήματος που έρχεται από δεξιά, χωρίς σχετικές σημάνσεις, όπως ορίζει ο ΚΟΚ, θα βοηθούσε στην άναρχη κατάσταση που επικρατεί, ώστε αυτό να καταστεί συνείδηση και πράξη. Η προτεραιότητα του οχήματος που έρχεται απο δεξιά, είναι και ήταν πάντα σύμφωνη με τον ΚΟΚ, πλην δυστυχώς η εφαρμογή της στην Ελλάδα πάσχει, αφού την προτεραιότητα αυτή την "βρίσκει" κανείς συνήθως περισσότερο ως δικαίωση στα δικαστήρια και αφού πρώτα τρακάρει, αν δεν σκοτωθεί.
Εάν συνηθίσουν να εφαρμόζουν οι οδηγοί την προτεραιότητα από δεξιά, δεν θα χρειάζονται να τοποθετούνται STOP σε αυτούς που έρχονται από αριστερά. Ετσι το σήμα του STOP δε θα τοποθετείται αχρείαστα, δε θα απαξιώνεται αφού θα υπάρχει μόνο εκεί που είναι αναγκαίο, και όταν τοποθετείται εκεί που υπάρχει πραγματική ανάγκη, θα προκαλεί αυτόματα την άμεση αντίδραση του οδηγού ή τουλάχιστον θα αυξάνονται οι πιθανότητες αντίδρασης – συμμόρφωσης του οδηγού.
Αλλη μία πρόταση, σύμφωνη με τον ΚΟΚ που θα οδηγήσει στη μείωση της τοποθέτησης (άχρηστων) STOP είναι εκεί που σηματοδοτείται ο υποχρεωτικός κύκλος των οχημάτων στις πλατείες, με τα κυκλικά μπλε βελάκια που δίνουν προτεραιότητα στα οχήματα που κινούνται μέσα στον κύκλο, να μην τοποθετούνται STOP στις εισόδους των πλατειών. Στην Ελλάδα έχουμε την πρωτοτυπία βάσει του ΚΟΚ να δίνουμε την προτεραιότητα στο όχημα που εισέρχεται στον κύκλο – πλατεία. Αγνωστο γιατί το εχουμε διαφορετικά από την Ευρώπη. Αλλα αφού το εχουμε αποφασίσει ετσι ας το σεβαστούμε ως γενικό κανόνα και ας πάψουμε ανά πλατεία και κατά το δοκούν της όποιας δημοτικής Αρχής να βάζουμε στις μισές πλατείες STOP στην είσοδο και να αναιρούμε κατά περίπτωση το γενικό κανόνα βάσει αγνώστων κριτηρίων. Μόνο στην Ελλάδα, μπορεί σε δύο παρόμοιες πλατείες, που συνδέουν κοινές αρτηρίες, στην ίδια γειτονιά, ή μια να έχει STOP για τις εισόδους στην πλατεία και στην άλλη να έχει προτεραιότητα ο εισερχόμενος, αφού δεν υπάρχουν STOP και ισχύει ο βασικός κανόνας (βλ. πλατείες Ψυχικού) . Η αλλοίωση ad hoc γενικών κανόνων και οι πολλές εξαιρέσεις που χρειάζονται επιπλέον σημάνσεις, προκαλούν απόσπαση της προσοχής του οδηγού, σύγχυση και τελικά ατυχήματα.
Να αναδειχθεί αρκούντως, αφού και στο άρθρο σας επισημαίνεται ο μεγάλος αριθμός των πεζών θυμάτων, η προτεραιότητα του πεζού και ιδιαίτερα στις διαβάσεις (γνωστές ζέμπρες), οι οποίες θα πρέπει να περιορισθούν αριθμητικά για να μην απαξιώνονται, να αναδεικνύονται σηματοδοτούμενες επαρκώς, τα δε οχήματα να υποχρεούνται να σταματούν εφόσον το πόδι του πεζού πατήσει την διαγράμμιση όπως ορίζει ο ΚΟΚ.
Επίσης εκει που χρειάζεται η τοποθέτηση STOP να τοποθετείται ένα σήμα και από τη δεξιά πλευρά του δρόμου όπως ορίζει ο ΚΟΚ, και όχι και από την αριστερή πλευρά ή και δύο από τη μία πλευρά του δρόμου και άλλο ένα από αριστερά ή και αντίστοφα. Η υπερ-τοποθέτηση του σήματος STOP, που έχει σαν συνέπεια στην αγνόησή του από τους οδηγούς, έχει οδηγήσει τις αρχές στην τοποθέτηση δύο και τριών STOP στην ίδια διασταύρωση, με την "ελπίδα" αφού οι οδηγοί δεν συμμορφώνονται στο ένα STOP, μήπως σεβαστούν τα δύο ή τρία STOP στην ίδια διασταύρωση. Πρακτική που οδηγεί σε μεγαλύτερη διαστρέβλωση του ΚΟΚ και σε πιο απρόβλεπτη οδική συμπεριφορά των οδηγών.
Να προσθέσω τέλος οτι τα παραπάνω πρέπει να συνοδευτούν από συνεπή αστυνόμευση και διαρκή εκπαίδευση ώστε να γίνουν συνείδηση στους οδηγούς. Πρέπει να διανύσουμε όσο γρηγορότερα γίνεται την απόσταση που μας χωρίζει από την υπόλοιπη Ευρώπη, στο πεδίο της οδικής συμπεριφοράς που κυρίως εξαρτάται και από την οδική σήμανση, ώστε τελικά να πάψουμε επιτέλους να είμαστε πρωτοπόροι ευρωπαικά σε νεκρούς και τραυματίες από τροχαία.
Παναγιώτης Ιωακειμίδης