Κύριε διευθυντά
Ομολογώ ότι, περιμένοντας με αγωνία την απόφαση για την Αγία Σοφία, λίγες μέρες πριν εκδοθεί, έτυχε να παρακολουθήσω στην τηλεόραση ένα θαυμάσιο πάνελ: Αναφέρομαι ιδιαίτερα στον οθωμανολόγο και δικηγόρο δρ Δ. Σταθακόπουλο, ο οποίος εξέθεσε με σαφήνεια τη νομική διάσταση του προβλήματος: Στην Τουρκία, ο ισλαμισμός δεν είναι, ακόμη, κατοχυρωμένη συνταγματικά «επικρατούσα θρησκεία».
Επομένως, θα μπορούσε και ένας χριστιανός, Τούρκος υπήκοος, ως έχων έννομο συμφέρον, να προσφύγει στο ΣτΕ, διεκδικώντας για τον ίδιο χώρο τα δικαιώματα της χριστιανικής λατρείας. Τόσο απλά; Δεν ξέρω. Ελπίζω να μη μεταφέρω κάτι λάθος. Πάντως και συνομιλητές του εκείνο το βράδυ, χαρακτήρισαν πολύ έξυπνη τη θέση αυτή.
Η απονενοημένη και ιταμή απόφαση του Ερντογάν, που έκανε τους απανταχού Ορθοδόξους να χάσουν τον ύπνο τους, αυτή η ίδια θα μπορούσε να δημιουργήσει τα πιο χριστιανικά «όνειρα», να φύγει ο εφιάλτης. Δεν είναι εύκολο. Δεν αναφέρομαι βέβαια σε κυρώσεις, στην UNESCO, στην πολιτική και στη διπλωματία – άλλων αρμοδιότητα. Αρμοδιότητα του ονείρου είναι η άμεση δράση, η υπέρβαση των αδιεξόδων και κυρίως της γραφειοκρατίας.
Η τέχνη συμπαρίσταται με τα δικά της όπλα: Αν οι θρησκείες είναι το όπιο, η τέχνη είναι το… σιρόπιο που καταλαγιάζει τον θυμό και γλυκαίνει τα πράγματα. Από το ανεξίθρησκο «παρεκκλήσι» στο Χιούστον, ο Ρόθκο «αναρωτιέται» δικαιολογημένα, αφού εδώ χωράνε όλες οι θρησκείες, σε έναν καθεδρικό ναό, με ουρανό για θόλο, γιατί να μη χωράει ο κόσμος όλος; Παγκόσμιο δεν λέμε;
Και μην ξεχνάμε το όνομα: Της του Θεού Σοφίας. Και της του Θεού Αγάπης. Η λαμπερή ιδέα διαδόθηκε παντού, σε Ανατολή και Δύση. Καιρός να καταργήσουμε τα Τείχη των δακρύων. Αξίζουμε άλλη τύχη: την επί γης ειρήνη. Ετσι, η κατά χώραν «ηττημένη» Ορθοδοξία νίκησε κατά κράτος τη μισαλλοδοξία του «νικητή».
Δακρύζουν τα ψηφιδωτά… Ανάβουν και τα φώτα για να φανεί η αλήθεια. Κατά βάθος είναι ζήτημα φωτός. Το ξυπνητήρι αμείλικτο. Το όνειρο βρήκε συντροφιά… σε ένα κοινό μνημείο, (Γερ. Μιχ. Δώσσας, 11 Ιουλίου 2020).
«Είναι δύσκολο να μάθεις τις ειδήσεις από τα ποιήματα» (W. Carlos Williams) και ακόμη δυσκολότερο από τα όνειρα. Ιδιαίτερα όταν είναι και προαιρετικά. Ομως, οι νομικοί δεν αστειεύονται. Ούτε ονειρεύονται χωρίς στοιχεία και άνευ λόγου.
Δρ Βιβη Βασιλοπουλου, Αθήνα