Κύριε διευθυντά
Τις τελευταίες δεκαετίες, το κλείσιμο των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων εμπλουτίζεται από την αγαπητική… απόφανση: «Φιλάκια!». Ανάλογο εμπλουτισμό δεχόμαστε από την τηλεόραση: «Εχω ανάγκη από μια αγκαλιά!» και ακολουθεί αμέσως η πραγματοποίηση.
Τα δύο αυτά επίκαιρα… αιτήματα μπήκαν με τη μορφή μόδας και στα δημοτικά σχολεία, αναβαπτισμένα ως «παιδαγωγικός έρως» των αρχαίων Ελλήνων, που προσαρμόζεται χριστιανικά ως «παιδαγωγική αγάπη». Δάσκαλοι, συνήθως νέοι, ανύμφευτοι ή διαζευγμένοι, αγκαλιάζουν και φιλούν (αθώα) παιδάκια 10-12 ετών με τη λήξη του προγράμματος της ημέρας. Δείχνουν έτσι ότι αγαπούν τα παιδιά και ζητούν την αγάπη τους. Οταν αντιλήφθηκα το τι γίνεται, ρώτησα τη 12χρονη κόρη μου: «Το είπες αυτό στη μαμά σου;». Μου απάντησε όχι, γιατί ντρεπόταν, και φοβήθηκε μην πει τίποτα στον δάσκαλο και «την πάρει με κακό μάτι».
Θεωρώ ότι δεν στοιχίζονται στην ορθή παιδαγωγική τα χάδια, τα φιλάκια κι οι αγκαλίτσες, και ότι η προσχηματική αυτή ενέργεια είναι αγαπητική παιδαγωγική δημαγωγία. Ο δάσκαλος ανεβάζει τους μαθητές του και κερδίζει τον σεβασμό τους όταν ασκεί το λειτούργημά του με ειλικρινή αφοσίωση, με βεβαιωμένη γνώση του αντικειμένου διδασκαλίας, των αναγκών και της καθ’ ηλικίαν ψυχολογίας των μαθητών του, και κυρίως με στέρεη σοβαρότητα και στάση ευγενική, κρατώντας σταθερά την οφειλόμενη και εμπνέουσα απόσταση της έδρας από το θρανίο. Αναντικατάστατο εργαλείο η γλώσσα – λόγος, που δημιουργεί επαφές ψυχής, χωρίς επαφές, προπαντός χωρίς εφαψίες.
Ο δάσκαλος για τους μαθητές του δεν έχει χέρια ούτε για θωπείες ούτε για χειροδικίες. Γνωρίζει ότι ο λόγος εμπνέει, γαληνεύει, καθοδηγεί και οδηγεί, και αρκείται σε αυτόν. Δεν ξεχνά δε ποτέ να προσφωνεί τους μαθητές του: Αγαπημένα μου παιδιά, αγαπημένοι μου μαθητές. Ας λείπουν λοιπόν οι αμφιλεγόμενες παιδαγωγικές… μόδες για αγκαλίτσες και φιλάκια – προνόμια μόνο των γονέων. Οι μαθητές να κρέμονται από τα χείλη· ποτέ από τα χειλάκια του δασκάλου τους.
Κωστας Ροδιας