Κύριε διευθυντά
Η γενικότερη προσπάθεια που καταβάλλεται να δοθεί η απαιτούμενη βαρύτητα στην επικείμενη συμπλήρωση δύο αιώνων από την Ελληνική Επανάσταση και την ανεξαρτησία της Ελλάδας είναι απόλυτα σωστή.
Η δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, ύστερα από τετρακόσια χρόνια δουλείας κάτω από βάρβαρο κατακτητή, αποτελεί επίτευγμα αξιοθαύμαστο, που εθεωρείτο ανέφικτο από την πλειονότητα των λαών της Ευρώπης ιδιαιτέρως, από μια κατηγορία σοβαρών επιστημόνων-περιηγητών, που επισκέπτονταν τον ελληνικό χώρο, κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες πριν από την Επανάσταση, είχαν οργανωθεί ποικιλοτρόπως και αντιμετώπιζαν την απομάκρυνση των αρχαιοτήτων από το τουρκοκρατούμενο ελληνικό έδαφος –συχνά καλόπιστα– ως σωτηρία τους.
Η επίτευξη νόμιμων προϋποθέσεων με τα λεγόμενα φιρμάνια που παραχωρούσαν οι Τούρκοι για την απομάκρυνση των αρχαιοτήτων από τις ελληνικές περιοχές –υπό την προϋπόθεση ότι οι αρχαιότητες αυτές θα ήταν θαμμένες στη γη απ’ όπου θα μπορούσαν να αποσπασθούν– δημιούργησε τη δυνατότητα μαζικής απόσπασης έργων τέχνης και απογύμνωση της ελληνικής γης, εμπλουτίζοντας κατά εντυπωσιακό τρόπο τις καλλιτεχνικές συλλογές όλων των μουσείων της Ευρώπης.
Εκείνο που θεωρούμε σήμερα σημαντικό είναι η ευκαιρία που μας δίνεται –παράλληλα με τη μοναδικότητα του επιτεύγματος της ελευθερίας– να προβάλλουμε με ιδιαίτερο τρόπο το μέγεθος του μακραίωνος πολιτισμού μας.
Eνα τέτοιο μέσο για την επίτευξη αυτού του σκοπού θα μπορούσε, νομίζω, να είναι η δημιουργία ενός Μουσείου Εκμαγείων στο οποίο να περιλαμβάνονται τα εκμαγεία (πιστά αντίγραφα) όλων των ελληνικών έργων τέχνης που εμπλουτίζουν σήμερα το σύνολο των ευρωπαϊκών μουσείων. Χωρίς σχόλια, χωρίς μεγάλα λόγια, η τόσο εύγλωττη αυτή σιωπή, θα μπορούσε να αποτελέσει τον σημαντικότερο μάρτυρα του μεγέθους του ελληνικού πολιτισμού.
Αν το υπουργείο Πολιτισμού και Ιδρύματα, όπως το «Iδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία», θεωρώντας ενδιαφέρουσα αυτή την πρόταση, κατόρθωναν να ενεργοποιήσουν περιπτώσεις που τα οικονομικά τους τούς επιτρέπουν να αναλάβουν ένα τέτοιο εγχείρημα, αυτό θα αποτελούσε, νομίζω, την εντυπωσιακότερη απόδειξη της οικουμενικότητας της ελληνικής πολιτιστικής προσφοράς.
Eλλη Γιωτοπουλου – Σισιλιανου, Ομότιμη καθηγήτρια Πανεπιστημίου