Κύριε διευθυντά
Κάθε Κυριακή, η τηλεόραση της ΕΡΤ μεταδίδει τη Θεία Λειτουργία (συνήθως εναλλακτικά από τον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών και από έναν ναό της Θεσσαλονίκης), με ώρα έναρξης τις 8 π.μ. Της Θείας Λειτουργίας προηγείται πάντοτε η ακολουθία του Ορθρου − «όρθρος» λέγεται το χρονικὸ διάστημα λίγο πριν από την ανατολή του ήλιου. Η ακολουθία αυτή τελείται εις ανάμνησιν της διαπίστωσης από τις μυροφόρες γυναίκες, ενώ ήταν ακόμη βαθιά χαράματα («πρωί σκοτίας έτι ούσης», Ιω. 20,1), του θαυμαστού γεγονότος της Αναστάσεως του Χριστού: «Τη δε μια των σαββάτων όρθρου βαθέος [αι γυναίκες] ήλθον επί το μνήμα φέρουσαι α ετοίμασαν αρώματα … εύρον δεν τον λίθον αποκεκυλισμένον από του μνημείου, και εισελθούσαι ουχ εύρον το σώμα του Κυρίου Ιησού» (Λουκ. 24,1).
Ο Ορθρος είναι δοξολογία και παράκληση προς τον Χριστό, ο οποίος είναι το Φως του Κόσμου και ο Ηλιος της Δικαιοσύνης. Ειδικότερα, ο Ορθρος των Κυριακών βασίζεται στο μεγάλο γεγονός της Αναστάσεως και κάθε Κυριακή ψάλλεται διαφορετικά με έναν από τους οκτώ ήχους της βυζαντινής μουσικής, προσδίδοντας έτσι στην ακολουθία ποικιλία και πλούτο θεσπέσιων ήχων και προκαλώντας όχι μόνον αισθητική απόλαυση, αλλά και πνευματική ανάταση και κατάνυξη στους πιστούς. Τα μέρη του Ορθρου είναι δώδεκα: ο εξάψαλμος, τα απολυτίκια, τα καθίσματα, τα ευλογητάρια, οι αναβαθμοί, το εωθινό Ευαγγέλιο, ο κανόνας, οι καταβασίες, η Θ΄ Ωδή της Θεοτόκου, τα εξαποστειλάρια, οι αίνοι και η δοξολογία.
Επανερχόμενος στην ΕΡΤ, επισημαίνω ότι, με την έναρξη αναμεταδόσεως την 8η προμεσημβρινή ώρα, ουσιαστικά χάνεται σχεδόν ολόκληρος ο Ορθρος (μόνο μέρος των αίνων και ολόκληρη η δοξολογία αναμεταδίδονται) και αυτό συνιστά μεγάλη απώλεια για πάρα πολύν κόσμο που παρακολουθεί ολόκληρες ή μέρος των ιερών ακολουθιών από το σπίτι του. Προτείνω λοιπόν να αρχίζει η τηλεοπτική μετάδοση νωρίτερα − ιδανικά από τις 7 π.μ., ή έστω από τις 7.30 π.μ. (το τελευταίο συμβαίνει με το Ραδιοφωνικό Ιδρυμα Κύπρου, ΡΙΚ). Παρόλο που η παρακολούθηση από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο των ιερών ακολουθιών επ’ ουδενί υποκαθιστά τη σωματική παρουσία και μετοχή των πιστών στη ζωή της εκκλησίας και της ενορίας, η νωρίτερη έναρξη της αναμετάδοσης θα είναι μια πολύτιμη, ανεκτίμητη προσφορά εκ μέρους της ΕΡΤ, που είμαι σίγουρος ότι θα ικανοποιήσει ένα πολύ μεγάλο μέρος του χριστεπώνυμου λαού (των «δι’ ευλόγους αιτίας απολειφθέντων») .
Γεωργιος Τσαπαρλης, Ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων