Κύριε διευθυντά
Το Μουσείο της Ακρόπολης με την αναγνώρισή του ως ένα από τα πέντε καλύτερα του κόσμου, ανέδειξε και την Αθήνα ως πόλη που έχει ένα τόσο σημαντικό μουσείο. Η Αθήνα όμως έχει και άλλα σημαντικά μουσεία λιγότερο γνωστά στους ξένους και σε πολλούς Ελληνες, τα οποία την καθιστούν πρωτεύουσα γεμάτη πολιτισμό και τέχνη. Το μοναδικό Κυκλαδικής Τέχνης, που αναδεικνύει έναν πολιτισμό σύγχρονο με τον Μινωικό της Κρήτης, το ανακαινισμένο Βυζαντινό σε μια επιβλητική υπόγεια διαδρομή με βυζαντινά και μεταβυζαντινά εκθέματα. Το λαοφιλές Μουσείο Μπενάκη, που περιέχει σε μικρογραφία όλη την πορεία του ελληνικού πολιτισμού και τέχνης από την Κλασική Εποχή μέχρι τη μεταβυζαντινή περίοδο. Το Νομισματικό Μουσείο στο κέντρο της πόλης σε ένα ωραίο κτίριο που υπήρξε η κατοικία του Σλήμαν.
Υπάρχει όμως ένα ακόμη μουσείο σπουδαιότερο όλων, ακόμη και αυτού της Ακρόπολης και μοναδικό λόγω της αυθεντικότητας και του πλούτου των εκθεμάτων, τα οποία σε αριθμό και καλλιτεχνική αξία είναι πολλαπλάσια του συνόλου των ελληνικών αρχαιοτήτων που υπάρχουν στα μουσεία όλου του κόσμου. Πρόκειται για το Αρχαιολογικό Μουσείο. Μία μόνο βιτρίνα από όσες υπάρχουν στη κεντρική αίθουσα με μυκηναϊκές αρχαιότητες, χρυσές νεκρικές μάσκες, ξίφη με εγχάρακτες παραστάσεις θα μπορούσε να αποτελέσει ξεχωριστό μουσείο με ακριβή είσοδο. Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος καλεί τους αναγνώστες της «Καθημερινής» (14/12/2016) να φανταστούν τι θα γίνει εάν το Αρχαιολογικό Μουσείο επεκτεινόταν στα γειτονικά κτίρια. Η ιδέα είναι θαυμάσια. Θα δημιουργούνταν ένα μουσειακό πάρκο με το κτίριο του Πολυτεχνείου στον ίδιο ρυθμό με το Αρχαιολογικό, απαλλαγμένο βέβαια από το κτίριο που το πλακώνει, το ανακαινισμένο Ακροπόλ, με εκθετήριο και εστιατόρια, την ωραία έπαυλη στη γωνία Πατησίων και Μάρνη και το υπαίθριο εστιατόριο. Η πραγματοποίηση της ιδέας είναι πολιτισμοτουριστικοοικονομικά συμφέρουσα και όχι ιδιαίτερα δύσκολη, αρκεί να κινητοποιηθούν όλοι οι φορείς με πρώτους τους αεί πρωτοπόρους, τον πρόεδρο και το διοικητικό συμβούλιο του Ιδρύματος Νιάρχου και το αντίστοιχο του Ιδρύματος Ωνάση.
Μενελαος Μπατρινος, Ομ. καθηγητής Ενδοκρινολογίας
Οι ανασκαφές και η ιστορία μας
Κύριε διευθυντά
Στο φύλλο της 2ας Μαρτίου 2017 της έγκριτης εφημερίδας σας, ο κ. Γιώργος Λιάλιος με τον τίτλο «Συνέχιση ανασκαφής ή διατηρητέα κτίρια;» αναφέρεται στη δίκη που διεξήχθη ενώπιον του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τον αποχαρακτηρισμό δύο κτιρίων στην οδό Αγίου Φιλίππου στο Μοναστηράκι. Στο δημοσίευμα, δυστυχώς, παραλείπεται ο αντίλογος των υπουργείων Πολιτισμού και ΥΠΕΚΑ και της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Κατά συνέπεια, θα παρακαλούσαμε να σημειωθούν τα ακόλουθα:
Τα δύο κτίρια βρίσκονται ΜΕΣΑ στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Αγοράς, όπως ήδη από το 1929 έχει οριοθετηθεί και στην πραγματικότητα πρόκειται για τον περιβάλλοντα αρχαιολογικό χώρο της Ακροπόλεως. Οι δε επί 86 χρόνια ήδη ανασκαφές έχουν προχωρήσει με τον μεγαλύτερο σεβασμό και, όπως έχει επιβεβαιωθεί, τόσο τοπογραφικώς όσο και από τον αποκαλυφθέντα «θησαυρό», κάτω από τα δύο αυτά κτίρια βρίσκεται η Ποικίλη Στοά, ένα από τα πιο πρώιμα και σπουδαία κτίρια της Αρχαίας Αθήνας και επώνυμη οικία της Στωικής φιλοσοφίας η οποία συμπληρώνει το ήδη αποκαλυφθέν μνημείο της Βασιλικής Στοάς, ως το κατεξοχήν μέρος δράσης και διδασκαλίας των μεγάλων φιλοσόφων της αρχαιότητας.
Συνεπώς το ερώτημα που και εμάς και τις αρμόδιες υπηρεσίες απασχόλησε ήταν: Θα μείνει καταχωμένη και ανεξερεύνητη η Ποικίλη Στοά για να διασωθούν δύο μετρίας αρχιτεκτονικής αξίας νεότερα κτίρια, τα οποία ευρίσκονται εντός του χαρακτηρισμένου αρχαιολογικού χώρου; Οι εμπλεκόμενες Αρχαιολογικές Υπηρεσίες, το Κεντρικό Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και τα δύο υπουργεία ομοφώνως απεφάνθησαν ότι προέχει η διάσωση της ιστορικής μνήμης. Επιπλέον η ανασκαφή της Ποικίλης Στοάς, πέραν της τεραστίας αρχαιολογικής και πολιτιστικής της αξίας, θα συμβάλει στην προστασία και ανάδειξη της Εκκλησίας και της Πλατείας του Αγίου Φιλίππου, εξαιρέτων και προστατευόμενων μνημείων, τα οποία σήμερα αδικούνται λόγω της χρήσης των συγκεκριμένων κτιρίων ως χώρων εστίασης. Πιστεύουμε ότι η ολοκλήρωση της ανασκαφής αυτής θα επιβραβεύσει τις ελπίδες και τον αγώνα όχι μόνο της Αμερικανικής Αρχαιολογικής Σχολής αλλά και των συναδέλφων Ελλήνων αρχαιολόγων, οι οποίοι με αφοσίωση έχουν συστρατευθεί στον σπουδαίο αυτό σκοπό.
James C. Wright, Διευθυντής Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών
Απάντηση
Το ρεπορτάζ απλά παρουσίασε τις δύο πλευρές, χωρίς να λάβει θέση υπέρ της μιας ή της άλλης άποψης (γι’ αυτό και το ζήτημα «αρχαία ή διατηρητέα» περιγράφεται ως δίλημμα). Στο πλαίσιο αυτό συμπεριέλαβε συνοπτικά τις απόψεις και των τριών εμπλεκομένων.
Γιωργος Λιαλιος
Εσείς τι θυμάστε από την Τσιτσιολίνα;
Κύριε διευθυντά
Πρόσφατα, ένα από τα θέματα που κυριάρχησαν ήταν η άρνηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) στην εταιρεία Gucci να γυρίσει διαφημιστικό στους χώρους της Ακρόπολης. Η πρόταση της εταιρείας Gucci συνοδευόταν από προσφορά 2.000.000 ευρώ υπέρ της συντήρησης των αρχαιοτήτων. Επί του θέματος αυτού έγιναν δηλώσεις, κατ’ αρχάς από τους υπευθύνους του ΚΑΣ και κυρίως από την υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου. Η υπουργός υπερασπίστηκε την απόφαση του ΚΑΣ και σε ορισμένες περιπτώσεις υπερθεμάτισε με δηλώσεις του τύπου «δεν είναι ένα απλό μνημείο. Είναι ο Ναός της Δημοκρατίας και επέχει θέση του συμβόλου της Δημοκρατίας. Εμείς είμαστε οι θεματοφύλακές του και δεν το πουλάμε». Από το γεγονός αυτό και τις δηλώσεις που έγιναν μου γεννήθηκε μία απορία. Πριν, ωστόσο, την εκφράσω, επιθυμώ να σας αναφέρω δύο γεγονότα παρελθόντων ετών, που πιστεύω ότι σχετίζονται μεταξύ τους: α) Οταν κάποτε η βουλευτής της Ιταλίας Τσιτσιολίνα επισκέφτηκε τη Θεσσαλονίκη, έδωσε συνέντευξη σε ραδιόφωνο της πόλης μας που όταν την καλωσόρισε και αυτή δήλωσε «είστε πολύ θερμός λαός», ο δημοσιογράφος τη ρώτησε «γιατί το λέτε αυτό», εκείνη απάντησε: «Μα αφού το σύμβολο της πόλης σας είναι ο φαλλός»… – εννοώντας τον Λευκό Πύργο… β) Ακόμα πιο παλιά, στην κωμωδία του Αριστοφάνη «Λυσιστράτη», η ομώνυμη ηρωίδα κλείστηκε στην Ακρόπολη των Αθηνών, περί ης ο λόγος, μαζί με τις συζύγους των αντρών-πολεμιστών κάνοντας με αυτό τον τρόπο αποχή από τα συζυγικά τους καθήκοντα, με σκοπό να τους πιέσουν να σταματήσουν τον πόλεμο. Τώρα, θα μου πείτε τι σχέση έχουν όλα αυτά με την απόφαση του ΚΑΣ και τις δηλώσεις της υπουργού. Θα συμφωνήσω μαζί σας, εάν μου λύσετε την απορία και απαντήσετε στο ερώτημα που με απασχολεί. Ζήτησε κανείς από τους ιθύνοντές μας να πουλήσουμε την Ακρόπολη; Και αν δεν το «πουλάνε», τότε γιατί επιτρέπουν να υπάρχει εισιτήριο;
Υπατιος Ιωσηφιδης – Θεσσαλονίκη
Η τυφλότητα της Θέμιδος
Κύριε διευθυντά
Ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη δικαστική υπόθεση που αφορά την εξυγίανση μεγάλης ελληνικής επιχείρησης, αντίδικος επιχείρηση κατέθεσε στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου αναφορά περί υπάρξεως κυκλώματος στο Πρωτοδικείο Αθηνών (ρεπορτάζ της Δ. Μανιφάβα στο φύλλο της 8ης Μαρτίου 2017). Σε μία περίοδο που οι ανώτατοι δικαστές της χώρας αποδεικνύουν ότι στέκονται στο ύψος των περιστάσεων και που η νέα γενιά λειτουργών, προερχόμενη από την Εθνική Σχολή Δικαστών, αποπνέει αντικειμενικότητα, αλλά ταυτόχρονα δεν λειτουργεί αποκομμένη από την πραγματικότητα, δεν πρέπει να δημιουργούνται οι οποιεσδήποτε σκέψεις. Η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου οφείλει άμεσα να εξετάσει το ζήτημα αυτό και να το κλείσει εφόσον δεν υπάρχουν στοιχεία, ώστε να μην αιωρούνται αμφιβολίες για το μεγαλύτερο Πρωτοδικείο της χώρας. Αλλο ζήτημα οι ιδιωτικές διαφορές και άλλο το κύρος της Δικαιοσύνης.
Κωνσταντινος Λιβανιος