Κύριε διευθυντά
Στο σημείωμα (28.12.17) του τακτικού επιστολογράφου της «Καθημερινής» κ. Αντώνη Βενέτη, που εκθειάζει τον Θεμιστοκλή χαρακτηρίζοντάς τον, και πολύ σωστά, μεγαλοφυή πολιτικό και θεμελιωτή της ναυτικής δύναμης της Αθήνας, θα ήθελα να προσθέσω και εγώ μερικά ακόμα: Μετά το κατόρθωμά του στη Σαλαμίνα (480 π.Χ.) η φήμη του άρχισε σιγά σιγά να θαμπώνει λόγω καταχρήσεων και άλλων τινων. Σε αυτό βοήθησαν και οι Σπαρτιάτες. Κατηγορήθηκε ως συνένοχος του Παυσανία και το 471 οι αντίπαλοί του, που ανήκαν στη φιλοσπαρτιατική μερίδα, πέτυχαν τον εξοστρακισμό του, όπως είχε κάνει και ο ίδιος, άλλωστε, νωρίτερα για αντιπάλους του. Ακόμα σώζεται ένα όστρακο στο μουσείο με χαραγμένο επάνω του: ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΦΡΕΑΡΡΙΟΣ.
Εξόριστος στο Αργος, παραδοσιακό εχθρό της Σπάρτης, κλήθηκε σε απολογία, οπότε κατέφυγε στην Κέρκυρα και από εκεί μέσω Αδμήτου πέρασε στη Μακεδονία και κατέληξε στην Εφεσο και στην αυλή του βασιλιά της Περσίας Αρταξέρξη, γιου του Ξέρξη, ο οποίος τον δέχτηκε με μεγάλες τιμές και πολλούς επαίνους, γιατί του υποσχέθηκε να τον βοηθήσει να καθυποτάξει την Ελλάδα. Ετσι ο μεγάλος βασιλιάς του έδωσε πολλά δώρα και τρεις πόλεις για να… βιοπορίζεται: τη Μαγνησία, τη Λάμψακο και τη Μυούντα. Ο Θεμιστοκλής μηδίσας τα δέχθηκε όλα ασμένως.
Οταν ο Αρταξέρξης του ζήτησε τη συνδρομή του για να καταστείλει την επαναστατημένη, με τη βοήθεια των Αθηναίων Αίγυπτο, ο Θεμιστοκλής αρνήθηκε να στραφεί εναντίον ελληνικών συμφερόντων και μη θέλοντας να φανεί αχάριστος στον ευεργέτη του βασιλιά, προτίμησε να αυτοκτονήσει πίνοντας αίμα ταύρου ή κάποιο άλλο δηλητήριο. Κατ’ άλλους πέθανε (459 ή 461 π.Χ.) από κάποια ασθένεια σε ηλικία 65 ετών. Ετάφη στη Μαγνησία και αργότερα φίλοι του μετέφεραν τα οστά του στον Πειραιά και τα έθαψαν στην είσοδο του στενού της Σαλαμίνας απέναντι από την Ψυττάλεια. Ο Θεμιστοκλής Νεοκλέους Φρεάρριος, ο θριαμβευτής της Σαλαμίνας, ήταν άνδρας οξυδερκής, διορατικός, επίμονος και φιλόδοξος, αλλά και πονηρός και φιλοχρήματος, ενδιαφερόμενος περισσότερο για την ωμή πολιτική παρά για την ηθική της υπόσταση, «όφις, Ελλην ο ποικίλος», κατά τον Πέρση χιλίαρχο Ρωξάνη, δηλαδή Ελληνας, φίδι παρδαλό! Η πολιτική που εφάρμοσε, εξασφάλισε στην Αθήνα τη ναυτική της υπεροχή και την έκανε κοσμοκράτειρα. Ο νικητής της Σαλαμίνας άλλαξε και τον ρουν της Ιστορίας, επειδή το τρόπαιο του Μιλτιάδη δεν τον άφησε να κοιμηθεί…
Γιωργος Α. Κουρμουσης