Κύριε διευθυντά
Στην επιστολή, οικολογικού περιεχομένου, του Κωνσταντίνου Μπουραντά («Η Καθημερινή», 21/6/18), με τίτλο: «Μεταξύ πλαγκτού και ρύπανσης», θα μου επιτρέψετε να αναθεωρήσω μια ανακριβή πληροφόρηση αναφερόμενη στην ονομασία του Ιονίου πελάγους, που δεν οφείλει το όνομά του στον Ιωνα, αλλά στην Ιώ. Σύμφωνα με τον πανάρχαιο μύθο, η Ιώ-ούς – η Ηώς-ούς = αυγή, ήταν κόρη του βασιλιά του Αργους Ινάχου και ιέρεια της Ηρας, την οποία ερωτεύθηκε ο Ζευς, όταν είχε αποκτήσει την επουράνια κυριαρχία. Η ζηλότυπη, όμως, Ηρα την μεταμόρφωσε σε αγελάδα (βουν) και έβαλε ως φύλακά της τον «πανόπτη» Αργο, τον οποίο αποκεφάλισε ο Ερμής και την απελευθέρωσε.
Στη συνέχεια, η άνασσα των Ουρανών της έστειλε τον οίστρον (αλογόμυγα), για να την κεντρίσει, οπότε η δύστυχη Ιώ, οιστροδόνητη, άρχισε μιαν αγωνιώδη περιπλάνηση. Πέρασε το Ιόνιο πέλαγος, το οποίο από αυτή απέκτησε το όνομά του, ήλθε στην Αβαντίδα νήσο, που μετονομάσθηκε σε Εύβοια (ευ + βους), έφτασε στον πορθμό, μεταξύ Ευξείνου Πόντου και Προποντίδας, που έλαβε την ονομασία Βόσπορος (Βοός + πόρος) και, τελικά, κατέληξε στην Αίγυπτο. Εκεί ο Δίας της έδωσε πάλι, με θαυματουργό άγγιγμα (έφαψιν) την ανθρώπινη μορφή και την έκανε μητέρα του Επαφου, προγόνου ενός περίλαμπρου γένους ηρώων – βασιλέων.
Τον μύθο πραγματεύθηκαν οι τραγικοί, ιδιαίτερα ο Αισχύλος, στις τραγωδίες Ικέτιδες και Προμηθεύς Δεσμώτης, ο Αισχύλος στον Ιναχο, ενώ αποτέλεσε πηγή έμπνευσης σε αγγειογράφους, χαράκτες και ζωγράφους. Αντίθετα, ο Ιων, μυθολογικός γενάρχης των Ιώνων και ηγεμόνας των Αθηνών, ουδόλως σχετίζεται με το Ιόνιο. Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο (Ι, 7, 3) ήταν γιος του Ξούθου και της Κρέουσας, κόρης του Ερεχθέως. Ο Ευριπίδης, όμως, στην ομώνυμη τραγωδία του, τον παρουσιάζει ως γιο του Απόλλωνα και το ίδιο αναφέρει και ο Πλάτων στον Ευθύδημο (32).
Αναστασιος Αγγ. Στεφος, δ. φ., Ειδικός Γραμματέας της ΠΕΦ