Κύριε διευθυντά
Η μεγαλύτερη ζημία που έχει προκαλέσει η διαιώνιση της δίκης της Χρυσής Αυγής ίσως δεν είναι η δικαιολογημένη αντίδραση για την ατιμωρησία του δράστη, που έχει ομολογήσει την πράξη του. Είναι, νομίζω, ο ευτελισμός του τρόπου απονομής της δικαιοσύνης, με τη δικαιολογία ότι δεν επαρκούν το προσωπικό, τα τεχνικά μέσα και οι διαθέσιμοι χώροι. Δηλαδή κραυγαλέα ομολογία αδυναμίας της επιτέλεσης του έργου της δικαιοσύνης, που οδηγεί –χωρίς υπερβολή– σε κατάλυση της λειτουργίας του πολιτεύματος.
Τα σφάλματα που έχουν οδηγήσει τη συγκεκριμένη δίκη στη σημερινή τραγελαφική κατάσταση είναι, κατά την άποψή μου, δύο. Πρώτον και μέγιστον, ο μη διαχωρισμός της διαδικαστικώς απλούστατης υποθέσεως της ανθρωποκτονίας από την, τουλάχιστον αμφιλεγόμενη, κατηγορία για συμμετοχή του δολοφόνου σε εγκληματική οργάνωση (κατά την έννοια του άρθρου 187 και επ. του Ποινικού Κώδικα) με μεγάλη «έκταση» αποδεικτικού υλικού και πλήθος κατηγορουμένων και μαρτύρων. Αυτό έχει ήδη επισημανθεί και σχολιασθεί.
Το δεύτερο σφάλμα, που δεν συζητείται καθόλου, είναι η γενικώς εφαρμοζόμενη (ιδίως σε δίκες μεγάλης «ακροαματικότητας») δικαστική πρακτική στον τρόπο εξετάσεως των μαρτύρων. Προκειμένου να αποφύγουν «δυσκολίες», ακόμα και προστριβές, με τους υπερασπιστές των διαδίκων κατά την ακροαματική διαδικασία, οι προεδρεύοντες αφήνουν την εξέταση των μαρτύρων χωρίς να παρεμβαίνουν για να την περιορίσουν. Εντούτοις το άρθρο 223 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας καθορίζει σαφέστατα τα όρια των μαρτυρικών καταθέσεων, ως εξής: «Ο μάρτυρας εξετάζεται σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 239 (συλλογή των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων για να βεβαιωθεί η τέλεση του εγκλήματος) και δεν του απευθύνονται ερωτήσεις για προσωπικές κρίσεις παρά μόνον αν αυτές συνδέονται αναπόσπαστα με τα γεγονότα, για τα οποία καταθέτει». Είναι αυτόδηλο ότι αν ετηρείτο η διάταξη αυτή, η διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας θα ήταν υποπολλαπλάσια αυτής που προκύπτει από την «ελαστικότητα» που επιδεικνύουν τα δικαστήρια με τη μη εφαρμογή της.
Κωστας Γ. Μπονιφατσης