Kύριε διευθυντά
Η αλλαγή που συντελείται σήμερα στην κοινωνία μας είναι επαναστατική. Ανατρέπει μια ιστορία 15.000 ετών που στηρίχθηκε στη μεταβίβαση της περιουσίας από γενιά σε γενιά. Το αποτέλεσμά της ήταν η πατριαρχική οικογένεια στην οποία μεγαλώσαμε.
Ομως η αύξηση του προσδόκιμου χρόνου ζωής εξουδετέρωσε ουσιαστικά την προσδοκία κληρονομιάς. Επιπλέον, οι γυναίκες μπήκαν στην αγορά εργασίας και έγιναν πλέον οικονομικά ανεξάρτητες. Τέλος, με την ανακάλυψη των μεθόδων αντισύλληψης, η σεξουαλική απόλαυση αποσυνδέθηκε από τη διαιώνιση του είδους.
Πλέον ξαναγυρίζουμε ολοταχώς στις δομές μιας μητριαρχικής κοινωνίας. Σαν αυτήν που υπήρχε πριν από την αγροτική επανάσταση, όταν ο άνθρωπος ήταν ακόμα νομάς. Ετσι το παιδί θα γίνει και πάλι προσωρινό προσάρτημα της μητέρας του και θα παίρνει επομένως το όνομά της.
Η λέξη «πατέρας» θα πέσει πάλι σε αφάνεια, όπως στην πρωτόγονη μητριαρχική κοινωνία. Δεν θα χρειάζεται να αποδειχθεί καμία πατρότητα, αφού το παιδί δεν θα προσδοκά πατρική περιουσία. «Παιδί μου» ουσιαστικά είναι εκείνο που ανατρέφω, που μεγαλώνω, που διδάσκω με τις νουθεσίες μου και το παράδειγμά μου.
Η Γαλλία του Διαφωτισμού είναι και πάλι πρωτοπόρος, με την κατάργηση του όρου «πατέρας» και «μητέρα» από τις αστικές συμβάσεις. Σήμερα η λέξη «γονέας» μπορεί να μας ξενίζει, γιατί δεν προσδιορίζει το φύλο. Αλλά σύντομα αυτό θα είναι περιττό, αφού ως «γονέας» θα υπονοείται μόνον η γυναίκα, η οποία άλλωστε αυτή και μόνον μπορεί να γεννήσει νέα ζωή.
Βέβαια αυτό θα προάγει τη μονογονεϊκότητα, που, όμως, είναι κάτι που βλέπουμε να επεκτείνεται, αναπόφευκτα. Απλώς οφείλουμε ως κράτος να την ενισχύσουμε, αναπτύσσοντας δομές υποστήριξης της μητέρας.
Η οικογένεια διαλύεται μπροστά στα μάτια μας. Οφείλουμε να σχεδιάσουμε τις νέες σχέσεις των μελών της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας μας.
Παυλος Σακκας, Ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ