Κύριε διευθυντά
Πολύς λόγος γίνεται στους πολιτικούς κύκλους και στα μέσα ενημέρωσης, μετά τις εθνικές εκλογές, για τη μη ίδρυση Νομικής Σχολής στην Πάτρα που αποφάσισε η κυβέρνηση. Η απάντηση έχει ήδη δοθεί από το 2000 με τη μελέτη του νομπελίστα Ελληνοκύπριου οικονομολόγου Χριστόφορου Πισσαρίδη «Human Capital and Growth: A Synthesis Report».
Η πεποίθηση των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής ότι το ανθρώπινο κεφάλαιο αποτελεί βασικό παράγοντα της οικονομικής ανάπτυξης έχει οδηγήσει σχεδόν σε όλον τον αναπτυσσόμενο κόσμο στην παροχή επιδοτούμενης / επιχορηγούμενης εκπαίδευσης, αν και οι μελέτες υποδηλώνουν την επίδραση του ανθρώπινου κεφαλαίου μόνο στην παραγωγή και την παραγωγικότητα.
Κατά την άποψη του ερευνητή, τo ανθρώπινο κεφάλαιο παράγεται και χρησιμοποιείται στις αγορές εργασίας. Επομένως, η δομή της αγοράς εργασίας είναι ζωτικής σημασίας για την παραγόμενη ποσότητα και ποιότητα του ανθρώπινου κεφαλαίου και για τις χρήσεις στις οποίες διατίθεται. Η διάρθρωση της αγοράς θα καθορίσει πόσο ανθρώπινο κεφάλαιο θα διατεθεί σε δραστηριότητες που ενισχύουν την ανάπτυξη και πόσο σε άλλες δραστηριότητες, π.χ. στο Δημόσιο, καθώς και ποιoς τύπος ανθρώπινου κεφαλαίου θα απαιτηθεί.
Οι κυριότερες πολιτικές συνέπειες που προκύπτουν από τη μελέτη του Πισσαρίδη εκφράζονται από τα συμπεράσματά του ότι «η επιχορηγούμενη εκπαίδευση χωρίς την ταυτόχρονη πρόβλεψη δημιουργίας θέσεων απασχόλησης, που ενισχύουν την ανάπτυξη, μπορεί να είναι καλό για το άτομο, αλλά κακό για την ανάπτυξη (και πιθανώς για τα δημόσια οικονομικά). Οι κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι μορφωμένοι άνδρες και γυναίκες έχουν κίνητρα να εργαστούν σε επαγγέλματα που συμβάλλουν στην κοινωνική ευημερία». Οι μορφωμένοι εργαζόμενοι μπορούν να επωφελούνται από την κοινωνική θέση που τους παρέχει ένας μεγάλος, μη ανταγωνιστικός τομέας του Δημοσίου (εξαιρουμένων των τομέων υγείας, εκπαίδευσης ή κοινωνικών υπηρεσιών) αξιοποιώντας τις δεξιότητές τους για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων προς ίδιον όφελος, αλλά εις βάρος του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Οι κυβερνήσεις μπορούν να βοηθήσουν τις αναπτυξιακές προοπτικές των χωρών τους περιορίζοντας το μέγεθος του δημόσιου τομέα και καθιστώντας τον πιο διαφανή.
Αν κάποιοι δεν θέλουν να κατανοήσουν τον νομπελίστα Πισσαρίδη, δεν φταίει ο Πισσαρίδης, φταίνε αυτοί. Ολα τα άλλα περισσεύουν, καθότι είναι εκ του πονηρού. O έγκυρος ορθολογισμός είναι συχνά ανεπαρκής για να συγκεντρώσει την υποστήριξη για την αλλαγή, καθώς τα πολιτικά συμφέροντα υπερισχύουν του ορθολογισμού.
Αθηνα Πριμικιρη, Δασκάλα, Πτυχιούχος Δημόσιας Διοίκησης (Πάντειο Πανεπιστήμιο) με μεταπτυχιακές σπουδές στις «Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Πολιτικές στην Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Ερευνα» (Πανεπιστήμιο Πειραιά).