Κύριε διευθυντά
Οι πρόσφατες δημοσιεύσεις στην «Καθημερινή» σχετικά με το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τις σπάνιες γαίες της Γροιλανδίας έφερε στο φως το κρίσιμο θέμα της εξάρτησης της αμερικανικής οικονομίας και ασφάλειας από την Κίνα για την κάλυψη των αναγκών της στα 17 χημικά στοιχεία, που συνιστούν την ομάδα των σπάνιων γαιών στον περιοδικό πίνακα και είναι αναγκαία για την κατασκευή εξαρτημάτων υψηλής τεχνολογίας. Η Κίνα διαθέτοντας το υπερόπλο των αποθεμάτων σε σπάνιες γαίες καλύπτει και ελέγχει πλέον το 70% της παγκόσμιας αγοράς, όλες δε οι μέχρι τώρα προσπάθειες, όπως μια μεγάλη στην Καλιφόρνια και άλλη μία στην Αυστραλία, δεν φαίνεται να απέδωσαν προϊόντα σπάνιων γαιών ποιοτικά αντίστοιχα των κινεζικών. Για τον λόγο αυτό οι εισαγωγές επεξεργασμένων σπάνιων γαιών από την Κίνα στις ΗΠΑ έχουν εξαιρεθεί από την επιβολή δασμών.
Στη χώρα μας, από το 2000 το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών είχε αξιολογήσει ως γεωλογικού ενδιαφέροντος περιοχές για την παρουσία σπάνιων γαιών τα παράκτια και υποθαλάσσια ιζήματα του Στρυμονικού Κόλπου μεταξύ Ν. Περάμου και Λ. Ελευθερών, τους γκρι βωξίτες και λατερίτες και την ερυθρά ιλύ (απόρριμμα) της μεταλλουργικής επεξεργασίας του βωξίτη για παραγωγή αλουμίνας. Το 2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του προγράμματος FΡ17 χρηματοδότησε το έργο EURARE προϋπολογισμού 10 εκατ. ευρώ και διάρκειας 60 μηνών με συμμετοχή 23 ενδιαφερόμενων φορέων (πανεπιστήμια, ινστιτούτα, ιδιωτικοί φορείς) για την αναζήτηση στις χώρες τους σπάνιων γαιών. Στο έργο υπήρξε και ελληνική συμμετοχή με τη Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών του ΕΜΠ και το ΙΓΜΕ που επικεντρώθηκε κυρίως στα ιζήματα του Στρυμονικού Κόλπου και στην ερυθρά ιλύ. Στο έργο αυτό δεν δόθηκε συνέχεια μετά την ολοκλήρωσή του, αλλά μέσω του νεότερου κοινοτικού προγράμματος Horizon 2020 και υποστήριξης από την εταιρεία Αλουμίνιον της Ελλάδος συνεχίζεται για την ανάκτηση από την ερυθρά ιλύ του στοιχείου σκάνδιο, που θεωρείται επίσης σπάνια γαία, καθώς και άλλων στοιχείων.
Χαραλαμπος Τσουτρελης, Τ. καθηγητής Μεταλλευτικής του ΕΜΠ, τ. πρόεδρος του ΙΓΜΕ, πρόεδρος της Ενωσης των Γεωλογικών Ινστιτούτων της Ευρώπης (Eurogeosurveys) 2005-2006