Κύριε διευθυντά
Σύμφωνα με την ορθόδοξη λαϊκή παράδοση, ο Κασσιανός είναι «επισήμως» ο αδικημένος άγιός μας, καθότι γιορτάζει κάθε τέσσερα χρόνια, στις 29 Φεβρουαρίου! Αυτή η τιμωρητική «περιοδικότητα» του επιβλήθηκε στο ποινολόγιο του Παραδείσου, λόγω του ότι διέσπειρε «καινά δαιμόνια» κατά την εκεί διαμονή και «αντιεξουσιαστική» δράση του…
Διάγοντας το δίσεκτο έτος 2020, μια περιπλάνηση στη νεοελληνική γραμματεία μάς οδήγησε στους λογοτέχνες Βιζυηνό και Χρηστοβασίλη, οι οποίοι αναφέρονται στην εν λόγω τιμωρία…
Αρχικά, ο Γιώργος Βιζυηνός συνέθεσε ένα ποίημα (1884), περιγράφοντας τις ανατρεπτικές κινήσεις του «αμφισβητία» Κασσιανού, εν Ουρανοίς. Ο συγγραφέας βασίζει το «σενάριό» του σε μια σλαβική παράδοση, σύμφωνα με την οποίαν ο Αγιος Νικόλαος είχε τέτοια υπέρμετρη φιλοδοξία, που σκόπευε να ανατρέψει τον ίδιο τον Μεγαλοδύναμο από τον θρόνο του. Ετσι, ο Κασσιανός κατηγορεί ανοικτά πλέον τον Νικόλαο ότι καλλιεργεί «προσωπικές στρατηγικές» και ότι απουσιάζει συνέχεια από τον Παράδεισο προς άγραν δώρων από τους πιστούς. Οι χαλαροί ουράνιοι ρυθμοί διαταράσσονται και συγκαλείται ολομέλεια των αγίων. Σε αυτήν, προκύπτει ότι ο κυματόδαρτος Νικόλαος αποσκοπεί μόνον στο να διασώζει τους κινδυνεύοντες ναυτικούς ανά τις θάλασσες, χωρίς να κάνει δεύτερες σκέψεις περί της Ιεραρχίας του Παραδείσου… Γι’ αυτόν τον λόγο και λείπει νυχθημερόν από το κελί του! Εντέλει, ο Κασσιανός πέφτει σε δυσμένεια και τιμωρείται με το να γιορτάζει κάθε τέσσερα χρόνια.
Περίπου δύο δεκαετίες μετά, ο Ηπειρώτης Χρήστος Χρηστοβασίλης (1903), αναφερόμενος στην καθημερινότητα των κατοίκων του Παραδείσου («παραδεισιτών»), περιγράφει ένα καφεδάκι που παρέθεσε στον Κασσιανό, ο θυρωρός Αγιος Πέτρος… Δυστυχώς, ο διάλογος των δύο αγίων δεν εξελίσσεται ομαλά, αφού κάθε λίγο και λιγάκι χτυπάει η κεντρική πύλη και καταφθάνουν δώρα από τον κόσμο των ανθρώπων: μια καραβιά κερί, ένα καμηλοφόρτι θυμίαμα, χίλια ασκιά λάδι, καμπάνες, καντήλια και λαμπάδες…
Κοινός αποδέκτης όλων των αφιερωμάτων είναι ένας. Ο άγιος των θαλασσών, ο Αγιος Νικόλαος! Το γεγονός αυτό ενοχλεί τον Κασσιανό! Σε λίγο, εμφανίζεται στην είσοδο ένας Κεφαλλονίτης δικηγόρος ο οποίος –επιδεικνύοντας το προβλεπόμενο (;) εισιτήριο– μπαίνει και αυτός στον Παράδεισο. Ομως, με το «καλημέρα» ο νεοφερμένος «παραδεισίτης» διακρίνει τη δυσαρέσκεια του «αντισυστημικού» Κασσιανού, ο οποίος άμεσα του εξομολογείται τον καημό του. Απτόητος ο «νομικός σύμβουλος» συντάσσει αγωγή με την οποία ζητά την αναδιανομή των αφιερωμάτων που λαμβάνει κατ’ αποκλειστικότητα ο άγιος της ναυτοσύνης. Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές και ο Μεγαλοδύναμος αναγκάζεται να εξετάσει κατ’ αντιπαράσταση τον Αγιο Νικόλαο, τον Αγιο Κασσιανό και τον… πληρεξούσιο δικηγόρο. Με το πέρας της ακροαματικής διαδικασίας, προκύπτουν δύο ενδιαφέροντα στοιχεία: α) η μεγάλη αγάπη και ευλάβεια προς τον Αϊ-Νικόλα δεν είναι αναιτιολόγητη, αλλά οφείλεται στο ότι αυτός είναι που σπεύδει αδιαλείπτως, προς βοήθειαν πνιγομένων και ναυαγών, β) το επιδειχθέν εισιτήριο του δικηγόρου διά τας Αιωνίους Μονάς ήταν «κίβδηλο»! Ετσι, ο πλαστογράφος νομικός αποβάλλεται και στέλνεται στην Κόλαση, ενώ ο ενάγων Κασσιανός τιμωρείται με το να εορτάζει στις 29 Φεβρουαρίου!
Κλείνοντας, υπογραμμίζεται ότι δεν υφίσταται στην Ελλάδα κάποια εκκλησία, αφιερωμένη στον Αγιο Κασσιανό! Ισως θα ήταν καλή ιδέα η σύσταση δισυπόστατου ναού. Θέλοντας να δοθεί ένα γενικότερο μήνυμα συναίνεσης – συμφιλίωσης, θα ήταν ενδιαφέρον η προϋπάρχουσα εκκλησία που θα επιλεγεί, να είναι αφιερωμένη στον Aϊ-Νικόλα. Με αυτή τη «συγκατοίκηση», θα υπογραμμιστεί ότι το επεισόδιο μεταξύ των δύο αγίων θεωρείται λήξαν…
Γιαννης Μιχαλακοπουλος, Κυψέλη