Κύριε διευθυντά
Εάν ο άνθρωπος είναι «φύσει ζώον πολιτικόν» (Αριστοτέλης, Πολιτικά, Α.), ο Ελλην είναι κάτι παραπάνω. Τόσο ο αρχαίος πρόγονος, όσο και ο Νεοέλληνας, ως προκύπτει από τη νέα εργασία του ιστορικού του Τύπου της Θεσσαλονίκης και Βόρ. Ελλάδας δημοσιογράφου Μανώλη Κανδυλάκη. Ο οποίος, εμβριθέστατος και ακαταπόνητος, ολοκλήρωσε το 2020 την έρευνα που άρχισε το 1973. Ο κ. Κ. εξέδωσε τώρα τον τόμο «Μεταπολεμικά Πολιτικά Κόμματα 1944-1967» και «Παράρτημα, Μεταδικτατορικά Κόμματα 1973-2000». Τετρακόσια (ολογράφως), ναι 400 (αριθμητικώς) κόμματα, με τους τίτλους τους και τα εμβλήματά τους, με τους αρχηγούς τους και τη χρονολογία της εμφάνισής τους στο προσκήνιο της ελληνικής πολιτικής κατέγραψε στο άκρως ενδιαφέρον αυτό βιβλίο ο συγγραφέας του. «Στόχος της εργασίας αυτής», γράφει στον πρόλογο, «είναι να τονίσει την ασυναρτησία και τον κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων στην Ελλάδα […]».
Για τον κατακερματισμό αρκεί ως απόδειξη ο αριθμός 400. Για την ασυναρτησία υπάρχουν πλείστα ευρήματα στις συνοπτικές αναφορές γύρω από το ιστορικό της ίδρυσης των πιο αξιόλογων πολιτικών κινήσεων και κομμάτων. Ευρήματα, που μερικές φορές εκπλήττουν ή προκαλούν το γέλιο ή μάλλον τον κλαυσίγελο. (Σημ.: Ο κλαυσίγελως γράφεται με ωμέγα –ο γέλως, του γέλωτος, π.χ. γελωτοποιός–, αλλά ο ορθογράφος του Η/Υ κοκκινίζει το ωμέγα ως ανορθόγραφο…) Εκπληξη προκαλεί η αποκάλυψη ότι ήδη από το 1950 υπήρχε Κόμμα Αγανακτισμένων(!) Αισθήματα διαφορετικά παράγει η απαρίθμηση κομμάτων όπως το «Αέτιον Κόμμα» με έμβλημα αετό που πετάει πάνω από την υδρόγειο, το «Αυτοκρατορικόν Μεταρρυθμιστικόν Κόμμα», το «Βουνίσιο Κόμμα», το «Διαπλανητικόν Κόμμα» του 1962, δηλαδή τον καιρό του Σπούτνικ, και το κόμμα με τον μεγαλύτερο αριθμό λέξεων στον τίτλο του «Εθνεγερσία προς αποκατάστασιν των υπερπέραν της οικογενειακής και εθνικής αθανασίας».
Φυσικά, είναι πολλά τα αξιοσημείωτα στον πανοραμικό αυτόν πίνακα της πολιτικής – κομματικής δραστηριότητας των Ελλήνων επί 75 και χρόνια, εκείνο όμως που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι το γεγονός ότι ο κ. Κ. έχει συλλέξει ένα πολύτιμο υλικό για τον αυριανό πολιτικό – ιστορικό ερευνητή, «ίνα μη τω χρόνω εξίτηλα γένηται» τα διαδραματισθέντα σε μια μεγάλη και περιπετειώδη περίοδο της ελληνικής ζωής.