Το… «soft power» της γείτονος 

Κύριε διευθυντά
Ισως το πιο επιτυχημένο, οθωμανικής έμπνευσης dizi της τουρκικής τηλεόρασης είναι το «Ertugrul», ιστορικό – ρομαντικό σίριαλ βασισμένο στη νικηφόρο πορεία του Ισλάμ τον 13ο και 14ο αιώνα με επίκεντρο την Ανατολία. Γυρισμένο με τεχνική μαεστρία και με αφειδή προϋπολογισμό, από το 2015 μέχρι σήμερα το «Εrtugrul» έχει κατακτήσει 72 χώρες, έχει μεταγλωττιστεί σε γαλλικά, ισπανικά, ρωσικά, αραβικά και μανδαρίνικα, ενώ έχει καταμετρηθεί ως το παγκοσμίως περισσότερο δημοφιλές σίριαλ του πλανήτη με εξαίρεση μόνον ορισμένες αμερικανικές sit-coms. Oι εμπνευστές και δημιουργοί του, Kemal Tekden και Mehmet Bozdag, είναι μέλη του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ και προσωπικοί φίλοι του Ερντογάν. 

Σε όλες τις ισλαμικές χώρες, από το Μαρόκο και την Αλγερία μέχρι την Ινδονησία, τη Μαλαισία και τις μωαμεθανικές μειονότητες της Κίνας (αλλά και χωρίς να εξαιρεί κανείς ισλαμικές μειονότητες σε χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής) το «Ertugrul» επιτυγχάνει συνεχώς αυξητικές θεαματικότητες και αφοσιωμένους οπαδούς. Ο Τούρκος ηγέτης Ertugrul Ghazi, ωραίος, γενναίος και ηθικά άμεμπτος, αντιμάχεται και καταβάλλει τους εχθρούς του, Βυζαντινούς, Μογγόλους και χριστιανούς Σταυροφόρους με σκοπό να επιτύχει την απόλυτη κυριαρχία του Ισλάμ. Η ένδοξη και αήττητη πορεία του οδηγεί βέβαια προς τον τελικό θρίαμβο, την άλωση της Πόλης των απίστων από τον επίγονο του Ερτογρούλ, Μωάμεθ Πορθητή.

Ενδεικτικά, όταν ένας Μογγόλος πολεμιστής αγγίζει προκλητικά μία εύσπλαχνη Τουρκάλα, ο Ερτογρούλ δεν διστάζει να του κόψει αυτοστιγμεί το χέρι με το γιαταγάνι του. Οταν μήνες αργότερα χάνει τη σύζυγό του σουλτάνα Χατιμέ, εμφανίζεται σε ώρα προσευχής η παντοδύναμη μητέρα του για να υπενθυμίσει στον ευλαβή γιο της ότι αποτελεί χρέος του να επιλέξει την επόμενη κατάλληλη σύντροφο της αυτοκρατορικής αποστολής του, επιλογή που η ίδια θεωρεί καθήκον της να μην του αποκρύψει.

Δύο κεντρικούς σκοπούς στοχεύει η παν-ισλαμική τηλεοπτική προπαγάνδα της Τουρκίας: να κατακτήσει τον ηγετικό ρόλο των σουνιτών εκθρονίζοντας την πλούσια, νωθρή και καταπιεστική Σαουδική Αραβία και να αναβιώσει την επεκτατική πολιτική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία κάποτε κυριαρχούσε «από τον Ινδό ποταμό μέχρι την Ιβηρική Χερσόνησο – από το Ταζ Μαχάλ μέχρι την Αλάμπρα», όπως αρέσκεται να δηλώνει ο πάμπλουτος παραγωγός Bozdag. 

Σε σημαντικό σύμμαχο και popularizer των τουρκικών επιδιώξεων έχει αναδειχθεί το Πακιστάν, όχι μόνο επειδή η κρατική τηλεόρασή του αποδέχτηκε σαν δωρεά από την Τουρκία όλα τα επεισόδια του «Ertugrul», αλλά και επειδή ο πρωθυπουργός του Imran Khan διαφήμισε από το Κοινοβούλιο τις ισλαμικές ηθικές αξίες της σειράς, με αποτέλεσμα ένας στους τέσσερις Πακιστανούς να παρακολουθεί αδιαλείπτως κάθε επεισόδιο!

Τι έχει να αντιπαραθέσει η χώρα μας στο αδίστακτο και πλουσιοπάροχο αυτό μπαράζ ισλαμικού ιστορικού ρομαντισμού; Ποιες κρατικές δυνατότητες θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί και σε ποιο διεθνές κοινό θα μπορούσε να απευθυνθεί;

Υποθέτω ότι τα ντοκιμαντέρ του BBC για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό (εφόσον απευθύνονται σε αγγλόφωνο φιλελληνικό κοινό, με αφηγητές διεθνώς γνωστούς ιστορικούς όπως οι Robin Lane Fox, Paul Cartledge, Bettany Hughes) θα κέρδιζαν ίσως ένα κλάσμα από τα διψήφια ποσοστά του δημοφιλούς «Εrtugrul». Κανένα ελληνικό τηλεοπτικό προϊόν δεν θα μπορούσε ούτε κατά διάνοια να το ανταγωνιστεί. Και όμως, η ελληνική ιστορία, αρχαιολογία και γεωγραφία μας ανοίγουν τόσες δυνατότητες… Σε ποιον να απευθυνθεί κανείς; Στο υπουργείο Πολιτισμού; Σε μια εμπνευσμένη σύμπραξη ιστορικών, φιλολόγων και καλλιτεχνών του κινηματογράφου; Αναμφίβολα, η Τουρκία έχει διαθέσει εδώ και χρόνια πολλή φαντασία, πολύ αίσθημα και πολλά λεφτά. Δεν πρέπει να ζηλεύουμε λοιπόν αν έχει δρέψει πλουσιότατους καρπούς!

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή