Κύριε διευθυντά
Δύο μικρές οδοί στο κέντρο της Αθήνας, κοντά στην πλατεία Ομονοίας, φέρουν τα ονόματα δύο Γάλλων, θερμών φιλελλήνων: του Βερανζέρου (εξελληνισμένο όνομα του Pierre – Jean de Béranger, 1780-1857), ποιητή, που ύμνησε ενθουσιωδώς την έναρξη της ελληνικής επανάστασης, και του Σατωβριάνδου (εξελλην. του François René de Chateaubriand, 1768-1848), συγγραφέα και πολιτικού, υμνητή της Ελλάδας στο Οδοιπορικόν από Παρισίων εις Ιεροσόλυμα.
Παράλληλα, μία οδός στο κέντρο της πρωτεύουσας, κοντά στην πλατεία Βάθης (Ανεξαρτησίας), φέρει το όνομα του Βίκτωρος Ουγκώ (Victor Hugo, 1802-1885), επιφανούς Γάλλου ποιητή, δραματουργού και πολιτικού, θερμού φιλέλληνα, από τις φωτεινότερες μορφές του γαλλικού λογοτεχνικού πανθέου του 19ου αιώνα. Πολυγραφότατος συγγραφέας έγινε πασίγνωστος με τα περίφημα κοινωνικά μυθιστορήματα, με κορυφαίο έργο τους Αθλίους (Les Misérables), το κοινωνικό ευαγγέλιο, αριστούργημα, της γαλλικής λογοτεχνίας.
Στη δημόσια κηδεία του στο Πάνθεον (1/6/1885), το μήνυμα του πρωθυπουργού Θεόδ. Δηλιγιάννη συνόψιζε θαυμάσια τη συμπαράσταση του ελληνικού λαού στον ποιητή που τραγούδησε με ενθουσιασμό την ηρωική ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Ενθερμος φιλέλληνας ο Ουγκώ ύμνησε στο ποιητικό έργο τόσο την ελληνική εθνεγερσία όσο και αργότερα, στη διάρκεια της Κρητικής Επανάστασης, το ελληνικό θάρρος και την ανδρεία, αντλώντας την έμπνευσή του από την Ελλάδα, το δράμα των υπόδουλων Ελλήνων και τον αγώνα τους για την ελευθερία και τη λύτρωσή τους από τον τουρκικό ζυγό.
Στην ποιητική του συλλογή Les Orientales 1829 (Τα Ανατολικά), τα ποιήματα: Τα κεφάλια του σαραγιού, Ενθουσιασμός, Κανάρης, Η Ελληνοπούλα, Ο Κλέφτης, Ναυαρίνο, είναι εμπνευσμένα από τον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα και την Επανάσταση του 1821, και αποτελούν λαϊκό ύμνο της Ελλάδας, με πανευρωπαϊκή αποθέωση και κορύφωση της φιλελληνικής κίνησης.
Πασίγνωστο, από τα χρόνια της μαθητικής μας ζωής, είναι το Ελληνόπουλο (L’ enfant, μτφρ. Κωστή Παλαμά), που συγκίνησε και εξακολουθεί να συγκινεί το ελληνικό κοινό, εμπνευσμένο από την ολοσχερή καταστροφή της Χίου, το 1822, όπως και ο περίφημος πίνακας του Γάλλου ζωγράφου Ευγένιου Délacroix, Le massacre de Chio (Η σφαγή της Χίου).
Τα ελληνικά ποιήματα του Ουγκώ στα Ανατολικά αλλά και στις άλλες συλλογές του: Feuilles d’ automne, 1831 (Φθινοπωρινά φύλλα), Les chants du crépuscule, 1832 (Τα τραγούδια του λυκόφωτος), La légende des siècles, 1853 (Ο θρύλος των αιώνων), Années funestes, 1868 (Ολέθρια χρόνια), με την αισθητική τους μορφή και τις υφολογικές τους αναζητήσεις, εκφράζουν εύγλωττα τις φιλελληνικές προθέσεις του ποιητή, που έμεινε φίλος πιστός και αφοσιωμένος, σχεδόν ώς την τελευταία του πνοή, στην αναστημένη Ελλάδα και, ταυτόχρονα, απηχούν τα ενθουσιώδη συναισθήματα συμπάθειας και αλληλεγγύης του γαλλικού λαού για τους Ελληνες που αγωνίζονται για την ελευθερία τους, συμβάλλοντας, παράλληλα, με τους φλογερούς του στίχους, στην ακτινοβολία της φιλελληνικής ποίησης στην Ευρώπη.