Κύριε διευθυντά
Μετά τα διασκεδαστικά αναγνώσματα πανεπιστημιακών δασκάλων (έπαψα να αναρωτιέμαι πια τι πληρώνει ο Ελληνας με τους φόρους του) περί κορωνοϊού που κάθεται «κλαρίνο» μόλις φτάσει στην εξώπορτα της εκκλησίας, λέω να ασχοληθώ σήμερα με τις ιδέες που μπορεί κάποιος ιστορικά να κουβαλάει όταν δρασκελίζει αυτή την πόρτα. Και για να μην κρατώ τους αναγνώστες σας σε αγωνία, το σύντομο θέμα μου αφορά τις γνωστές αντιστάσεις των αντικαθεστωτικών στις χώρες του ανύπαρκτου σοσιαλισμού. Εστιάζω στην πολιτισμένη Ευρώπη –όχι στην ασιατική Σοβιετία– το κοινό μας σπίτι, στο οποίο ανήκει και η Ευρωπαϊκή Ρωσία.
Εχουμε και λέμε: Εξέγερση στην Ουγγαρία και δη στη Βουδαπέστη το 1956. Ανοιξη της Πράγας στην Τσεχοσλοβακία το 1968. Πολωνία, ναυπηγεία Γκντασκ, Αλληλεγγύη, εξεγέρσεις 1980 και εφεξής. Θρησκεύματα των αντιστοίχων χωρών: Κυρίως καθολικοί, προτεστάντες, λουθηρανοί και πάμπολλοι άθεοι.
Είναι γνωστό όχι μόνον στους αναγνώστες σας πως σε Ρωσία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Σερβία, Ουκρανία και Λευκορωσία κυριαρχεί στον πληθυσμό σε συντριπτικό ποσοστό η ορθόδοξη χριστιανική θρησκεία. Το ζήτημα που μας αφορά είναι ότι στις δεύτερες αυτές χώρες που είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα χριστιανικές ορθόδοξες, δεν κουνήθηκε ούτε φύλλο που να αξίζει να το αναφέρει η Ιστορία ως επανάσταση ενάντια στο τυραννικό κομμουνιστικό καθεστώς. Προφανώς δεν είναι άσχετο από την ιδεολογία της ορθόδοξης εκκλησίας και τον «ραγιαδισμό» της ορθοδοξίας.
Δεν είμαι ιστορικός και ούτε η παρούσα επιστολή αποτελεί επιστημονικό συμπέρασμα, εργασία, απλά η προτεινόμενη υπ’ εμού ιστορική «ένδειξις», η οποία εύχομαι να γίνει πεδίο ερεύνης σοβαρών ιστορικών επιστημόνων και αρχή ιστορικού και επιστημονικού διαλόγου. Επιστημόνων όμως, όχι σαν αυτούς που ακινητοποιούν τον κορωνοϊό στην εξώπορτα της εκκλησίας και οι ίδιοι μπαίνουν μέσα για να μεταλάβουν με «πλήρη ασφάλεια» από το «αντισηπτικόν» Θείον Δισκοπότηρον.