Κύριε διευθυντά
Χωρίς να με κατονομάζει(!) ο τακτικός επιστολογράφος της «Καθημερινής», κ. Γεράσιμος Μιχαήλ Δώσσας, από τη Θεσσαλονίκη (Σάββατο, 8 Μαΐου 2021), θεωρεί ότι η άποψή μου («Καθημερινή», Σάββατο, 24 Απριλίου 2021) ότι τα κίνητρα του απλού (αναλφαβήτου σε συντριπτική πλειοψηφία) λαού το 1821 ήταν, σε μεγάλο βαθμό, υλόφρονα και ιδιοτελή, «αδικεί τον πληθυσμό της ελληνικής υπαίθρου που [1] τράβηξε τα πάνδεινα, που [2] άντεξε και βγήκε καταπληγωμένος αλλά ζωντανός από την Επανάσταση και που [3] αποτέλεσε την ανθρώπινη βάση από την οποία βγήκαν οι παππούδες και οι πατεράδες μας». Μα βέβαια! Και οι ιδιοτελείς κάποτε υποφέρουν τα πάνδεινα, κάποτε επιβιώνουν και κάποτε αναπαράγονται. Και βέβαια είναι «υπείροχος» η Ελλάδα, αυτή που προέκυψε από το 1821, όχι απλώς «πολλών» αλλά όλων των άλλων κρατών σε αριθμό, χρονική διάρκεια και μέγεθος… χρεοκοπιών.
Την πραγματική ιστορική δικαίωση του Ελλαδικού κράτους τη βρίσκει κανείς δι’ αντιπαραβολής προς τη μαρτυρική μοίρα άλλων λαών, που αποδεκατίσθηκαν όταν δεν είχαν δικό τους κράτος, όπως των Εβραίων και των Αρμενίων. Αρκεί, όμως, η ιστορική δικαίωση για να θεμελιώσουμε και το μέλλον μας; Ο Φωτάκος, τον οποίον ο κ. Δώσσας εκάλεσε ως μάρτυρα, είχε τις αμφιβολίες του. Στον «Βίο του Παπά Φλέσσα» (Αθήναι 1868, σελ. 23) γράφει για το 1821: «Φαίνεται δε τότε ότι είχε μεθύση τους ανθρώπους ο Θεός δια να πιστεύουν τα ψεύματα ως αληθινά. Και εάν συλλογισθώμεν τώρα ανθρωπίνως, η αρχή με τα ψεύματα ήρχισε, και με τα ψεύματα ετελείωσε και εις τα ψεύματα ακόμη είμεθα». 153 ολόκληρα χρόνια μετά, η διάγνωση του Φωτάκου εν πολλοίς ισχύει…
ΥΓ.: Τα λεξικά αγνοούν το τοπωνύμιο «Γκιόζα» για τον απλό λόγο ότι η λέξη έχει, πιθανώς, τουρκική προέλευση (göz = μάτι, κατά συνεκδοχήν, θέα) και η ορεινή τοποθεσία τής απελπισμένης, ηρωικής, άνισης, αλλά και νικηφόρας, μάχης ενάντια στον Ιμπραήμ, που περιγράφει ο Φωτάκος (και μας θυμίζει ο κ. Δώσσας), θα λέγεται σήμερα «Καλλιθέα» ή «Πανόραμα» ή κάτι παραπλήσιο.