Κύριε διευθυντά
Γράφω την επιστολή αυτή με αφορμή τους χειρισμούς των ειδικών –ανδρών και γυναικών– για τον εμβολιασμό με AstraZeneca. Περιορίζομαι σε μία μόνο παράμετρο της επιστημοσύνης τους, εκείνη που αφορά τη στατιστική. Οι ειδικοί καλώς κάνουν και συγκρίνουν πιθανότητες. Οφείλουν να προειδοποιήσουν τον πληθυσμό ότι η πιθανότητα να πάθει θρόμβωση κάποιος/α από το AstraZeneca είναι μεγαλύτερη κατά τόσο από την πιθανότητα να πάθει θρόμβωση μια ανεμβολίαστη ομάδα ελέγχου με όμοια χαρακτηριστικά λ.χ., η πιθανότητα να πάθει θρόμβωση μια εμβολιασμένη με AstraZeneca έγκυος είναι μεγαλύτερη κατά τόσο από την πιθανότητα να πάθει θρόμβωση μια ανεμβολίαστη έγκυος.
Το σύνολο του πληθυσμού δεν συγκροτεί μια «ανεμβολίαστη ομάδα με όμοια χαρακτηριστικά», οπότε δεν έχει νόημα η αναγωγή στο σύνολο, την οποία συνεχώς επιχειρούν οι ειδικοί. Ομοίως, ελέγχονται ως άστοχες συγκρίσεις όπως: «Η πιθανότητα θρόμβωσης από το εμβόλιο είναι μικρότερη από την πιθανότητα θρόμβωσης από τα αντισυλληπτικά» ή: «Οι πιθανότητες να πεθάνετε από το AstraZeneca είναι μικρότερες από τις πιθανότητες ενός τροχαίου» (παραφράζω από μνήμης). Θα μπορούσαμε να εμπλουτίσουμε αυτό το ανθολόγιο άστοχων συγκρίσεων με πολλές παρόμοιες, όπως ότι η πιθανότητα να πάθεις κάτι από το AstraZeneca είναι μικρότερη –υποθέτω– από την πιθανότητα να φας μια γλάστρα στο κεφάλι περπατώντας σε δρόμο της Αθήνας.
Αλλα παραδείγματα στατιστικών ακροβατισμών: Φυσικά και είναι μικρότερη η πιθανότητα παρενεργειών από τη δεύτερη δόση του AstraZeneca, αφού από τα στατιστικά της δεύτερης έχουν αφαιρεθεί τα περιστατικά της πρώτης. Για παράδειγμα, ο υπογράφων, έχοντας παρουσιάσει θρόμβο μετά την πρώτη δόση του AstraZeneca, δεν θα είμαι στο δείγμα της δεύτερης δόσης – κατόπιν υποδείξεως «θεράποντος ιατρού». Τελευταίο παράδειγμα από πολλά: λέγεται ότι ο κόσμος δείχνει εμπιστοσύνη στο AstraZeneca διότι οι ακυρώσεις εμβολιασμών ήταν ελάχιστες. Και βέβαια ήταν ελάχιστες, αφού –είναι κοινό μυστικό– εδώ και μήνες όλοι ψάχνουν να κάνουν άλλο εμβόλιο. Δεν πάει πολύς καιρός που κάποιος ειδικός θέλησε να αποδείξει με συγκρίσεις, σχεδιαγράμματα και στατιστικές ότι ο ιός είναι λιγότερο μεταδοτικός σε μια σχολική τάξη είκοσι πέντε μαθητών απ’ ό,τι σε μια τάξη με δεκαπέντε. «Πάντως, έχει μέλλον το παιδί», ψιθύρισαν κάποιοι. Αναρωτιέμαι, από τους ειδικούς που απαιτούν να σεβόμαστε την επιστημοσύνη τους θα θεωρηθεί υπερβολή να απαιτήσουμε να τη σέβονται πρώτοι απ’ όλους οι ίδιοι;