Κύριε διευθυντά
Ηταν θέμα χρόνου ο αέρας της Επανάστασης (1821) να φτάσει στα κρητικά χώματα. Η μεγαλόνησος Κρήτη επαναστατεί και ο τουρκικός πληθυσμός της εξαγριώνεται. Στις μεγάλες πόλεις η καταστολή ήταν αμείλικτη και άμεση. Ο ιερός κλήρος κατέβαλε άμεσα τον «πρώτο φόρο αίματος». Αρχιερείς και λοιποί κληρικοί οδηγούνται στον θάνατο. Σφαγιάζεται ο επίσκοπος Πέτρας Ιωακείμ. Φυλακίζονται οι επίσκοποι Κυδωνίας Καλλίνικος (Σαρπάκης) και Ρεθύμνης Γεράσιμος (Περδικάρης). Αργότερα ο τελευταίος απαγχονίστηκε. Ο επίσκοπος Κισσάμου Μελχισεδέκ (Δεσποτάκης) καταλήγει και αυτός στην αγχόνη. Στο Ηράκλειο τα πράγματα βγαίνουν εκτός ελέγχου και ο τουρκικός καθοδηγούμενος όχλος δεν σέβεται ούτε ιερό ούτε όσιο. Στον περίβολο του ναού του Αγίου Μηνά, του λεγόμενου σήμερα «μικρού» για να ξεχωρίζει από τη μετέπειτα μεγάλη εκκλησία του πολιούχου του Ηρακλείου Κρήτης, χριστιανοί πρόκριτοι και προβεβλημένα στελέχη της κοινωνίας εκτελούνται παντοιοτρόπως. Τα ίδια συμβαίνουν και μέσα στον ναό. Σφάχτηκε πάνω στην Αγία Τράπεζα ο ιερουργός ιερέας. Μέσα στο όργιο της ασύδοτης βαρβαρότητας σφάζονται οι επίσκοποι Κνωσού Νεόφυτος, Χερρονήσου Ιωακείμ, Λάμπης Ιερόθεος, Σητείας Ζαχαρίας και Διοπόλεως Καλλίνικος.
Ο μητροπολίτης Κρήτης Γεράσιμος (Παρδάλης) δέχτηκε δεκατρείς σφαίρες από «πιστόλες». Ξεψύχησε, του έκοψαν το κεφάλι και το περιέφεραν στα σοκάκια του Χάνδακα. Το ακέφαλο σώμα του δόθηκε για ενταφιασμό στον Αγιο Ματθαίο των Σιναϊτών και εκεί θάφτηκε και το κεφάλι του όταν βρέθηκε αργότερα πεταμένο μαζί με άλλα ανθρώπινα απομεινάρια κληρικών και λαϊκών. «Για δύο και περισσότερα χρόνια η Εκκλησία της Κρήτης έμεινε ακέφαλη» (καθηγητή Δετοράκη Θεοχάρη «Η Εκκλησία της Κρήτης»). Επρόκειτο για τον «Μεγάλο Αρπεντέ» (24 Ιουνίου 1821), όπως έμεινε στη μνήμη του κρητικού λαού. Στον ναό του Αγίου Ματθαίου των Σιναϊτών του Ηρακλείου Κρήτης, κάτω από τη σκέπη εξαίσιων έργων μεγάλων Κρητικών ζωγράφων, όπως του Γεωργίου Καστροφύλακα, του Ιωάννη Κορνάρου και πιθανόν του Μιχαήλ Δαμασκηνού, αναπαύεται ακόμα ο Κρήτης Γεράσιμος, ο δεσπότης μας. Στον περίβολο ενταφιάστηκαν επίσης αρχιερείς και επιφανείς, που μαρτύρησαν εκείνες τις μέρες.