Κύριε διευθυντά
Ο κ. Βασ. Ν. Σαλακάς με την επιστολή του στην «Κ» στις 2-10-21 μας θυμίζει πώς ο πατέρας του Νικ. Σαλακάς έσωσε από τη μανία των Γερμανών τρεις Ιταλούς στρατιώτες, το 1943.
Εζησα μια σχεδόν όμοια ιστορία και θέλω να τη διηγηθώ τώρα που πλησιάζει η 28η Οκτωβρίου.
Ηταν φθινόπωρο του 1978. Βρέθηκα για υπηρεσιακούς λόγους στο Τορίνο της Ιταλίας. Εκεί γνώρισα τον Nando Festivi που στην Κατοχή, στρατιώτης, υπηρετούσε στην Αθήνα. Μιλούσε λίγα ελληνικά.
Ως γνωστόν μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, οι Ιταλοί ήταν εχθροί για τους Γερμανούς.
Ο Nando Festivi και ο συνάδελφός του Mario επέζησαν γιατί τους έκρυβε στο υπόγειο του σπιτιού του στην Καλλιθέα, στην οδό Νηρέως 12, ο Βαγγέλης Θεολογγίτης με τη γυναίκα του και τα δύο μικρά παιδιά τους. Ο Βαγγέλης τους είδε στο Φάληρο σκελετωμένους από την πείνα και ρακένδυτους. Τους λυπήθηκε. Οταν τελείωσε ο πόλεμος οι Ιταλοί επέστρεψαν στην πατρίδα τους.
Δεν ξέχασε ποτέ –όπως μου είπε διηγώντας– την «οδό Νηρέως 12» και τον «Βαγγέλη Θεολογγίτη con la famiglia». Του υποσχέθηκα πως επιστρέφοντας στην Αθήνα θα προσπαθήσω να βρω, αν είναι εν ζωή, τον Βαγγέλη Θεολογγίτη.
Πήγα στην Καλλιθέα, έψαξα πολύ, πάρα πολύ, βρήκα την οδό Νηρέως και τον Βαγγέλη Θεολογγίτη εν ζωή. Ηταν πολύ καταβεβλημένος γιατί πριν από λίγες μέρες είχε χάσει τη σύζυγό του. Οταν άρχισα να του λέω ποιος είναι ο λόγος που τον ψάχνω, το πρόσωπό του φωτίστηκε κι ένα χαμόγελο φάνηκε στα χείλη του. Με χαρακτηριστική σεμνότητα αναφέρθηκε στο γεγονός. «Δεν έκανα τίποτε περισσότερο απ’ ό,τι θα έκανε ένας άνθρωπος», είπε.
Εγραψα στον Nando Festivi ότι συνάντησα τον Βαγγέλη. Η απάντησή του ήταν να του βρω ξενοδοχείο, θέλει να έρθει στην Αθήνα.
Τον Αύγουστο του 1980 ο Nando Festivi με την οικογένειά του φθάνει στην Αθήνα.
Η στιγμή της συνάντησης στο σαλόνι του ξενοδοχείου δεν περιγράφεται. Εκπληκτοι οι διαμένοντες ρωτούσαν «τι συμβαίνει, γιατί αυτή η φασαρία». Οταν ο Βαγγέλης τους εξήγησε, μέσα σε απόλυτη ησυχία, τότε η αίθουσα σείστηκε από τα χειροκροτήματα και τα «μπράβο». Οι ιστορίες αυτές περιέχουν στοιχεία ανθρωπιάς, πολιτισμού και αλτρουισμού, αφού θέτουν πάνω απ’ όλα τη διάθεση της θυσίας για τον συνάνθρωπο και σίγουρα δεν είναι οι μοναδικές.
Υποκλίνομαι σ’ αυτούς τους ανθρώπους, ουσία του ήθους.