Κύριε διευθυντά
Ανήσυχος ο κ. Στ. Μάνος και με ειλικρινές ενδιαφέρον για την εκπαίδευση, σκέφτηκε ότι μια αξιολόγηση των σχολικών μονάδων θα μπορούσε να στηριχθεί στα αποτελέσματα των αδιάβλητων Πανελλαδικών. Λογικά, αμφισβήτησε το κριτήριο των Πανελλαδικών ο κ. Τάκης Θεοδωρόπουλος, δεδομένου ότι η ουσιαστική προετοιμασία γίνεται μάλλον, και για την πλειονότητα των τελειόφοιτων, στα φροντιστήρια. Νέα και αξιόλογη η ιδέα αξιολόγησης σχολικών μονάδων, πιθανόν όχι πλήρης και αποτελεσματική. Αλλοτε –είμαι παλιός με σημαντική εκπαίδευση και εμπειρία δεκαετιών ως καθηγητής, γυμνασιάρχης και λυκειάρχης– λειτουργούσε αποτελεσματικά και χωρίς αμφισβητήσεις το σύστημα της επιθεώρησης των καθηγητών κατά τη διάρκεια του μαθήματος, από τον ειδικό επιθεωρητή του συγκεκριμένου μαθήματος, αλλά και από τον διευθυντή του σχολείου. Παράλληλα, χωρίς ωστόσο καθορισμένη μεθοδική, δεν παραλειπόταν η αξιολόγηση του διευθυντή και της σχολικής μονάδας και ο επιθεωρητής καλείτο επιπλέον να επιλύσει κάποια τοπικά προβλήματα. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κατήργησε τον θεσμό των γενικών επιθεωρητών, ορίζοντας τους σχολικούς συμβούλους με μάλλον περιορισμένες αρμοδιότητες, με συνδικαλιστική παρέμβαση, στοχεύοντας κυρίως στην καθοδήγηση. Ουσιαστικά ούτε επιθεωρητής ούτε διευθυντής δικαιούτο να παρακολουθήσει τον διδάσκοντα και να αποκτήσει εικόνα του συντελούμενου έργου. Φυσικά, οι με έντονη ευσυνειδησία εκπαιδευτικοί, αν και ανεξέλεγκτα, εξακολουθούσαν να εκτελούν τα διδακτικά τους καθήκοντα με τον ίδιο ζήλο. Εχασαν όμως την καθοδηγητική βοήθεια του επιθεωρητή, και υπήρχαν και εκείνοι, όχι όλοι, ανθρώπινο είναι, που εκμεταλλεύτηκαν την έλλειψη ελέγχου, ή οπωσδήποτε δεν έδειχναν τον ίδιο ζήλο. Αυτό βοήθησε τη μεγάλη ανάπτυξη των φροντιστηρίων.
Η εκπαίδευση έφυγε από το σχολείο! Υπήρξαν περιπτώσεις καθηγητών που προωθούσαν προς φροντιστήρια, ή οι ίδιοι ανελάμβαναν την προετοιμασία μαθητών κατ’ οίκον. Το χειρότερο είναι ότι συνδικαλιστές, πιθανόν και οι ίδιοι, όχι ιδιαίτερα επαρκείς, καλύπτοντας τους ήσσονος προσπάθειας ή ανεπαρκείς εκπαιδευτικούς, λειτούργησαν και λειτουργούν, αντίθετα προς το καλώς νοούμενο των εκπαιδευτικών άλλα και της παιδείας. Δεν υπάρχει κανένας μας στον κόσμο που ζούμε, μικρός ή μεγάλος, οποιαδήποτε εργασία κι αν κάνει, που θέλοντας και μη, να μην υφίσταται οποιουδήποτε είδους έλεγχο και αξιολόγηση, άμεσα ή και έμμεσα και με συνέπειες. Αδιανόητο και παντελώς απαράδεκτο να αρνούνται οι εκπαιδευτικοί την αξιολόγηση, την προσωπική ή της εκπαιδευτικής μονάδας στην οποία υπηρετούν. Θεωρώ ότι είναι απαραίτητη η τακτική αξιολογική και καθοδηγητική επιθεώρηση του διδάσκοντος αλλά και η μεθοδική αποτίμηση της σχολικής μονάδας. Και βέβαια με μια νέα, επικαιροποιημένη ή και τεχνολογική μεθοδική. Θα ενισχύσει τη φιλότιμη προσπάθεια αριστείας στο έργο του τον ευσυνείδητο επαγγελματία εκπαιδευτικό και πιθανόν θα περιορίσει την ανθρώπινη τάση αποφυγής έντονης προετοιμασίας. Θα πετύχουμε υψηλότερα επίπεδα της απαιτούμενης και αναγκαίας μάθησης, όπως θυμούμαι, μας την όριζαν στην Αμερική: το Mastery learning. Κάτι σαν την παρεξηγημένη και ενοχλητική για κάποιους «αριστεία». Να ανεβάσουμε γενικότερα το πολιτιστικό μας επίπεδο.