Κύριε διευθυντά
Τώρα με τα χιόνια ακούμε συχνά στα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά ρεπορτάζ των ρεπόρτερ – δημοσιογράφων να μας πληροφορούν ότι σε πολλές περιοχές της χώρας «ο υδράργυρος έδειξε πέντε βαθμούς υπό του μηδενός!». Τούτο είναι συντακτικό λάθος και αδικεί την πλούσια γλώσσα μας. Δεν είμαι φιλόλογος ούτε επιθυμώ να κάνω διδακτισμό μέσω της εφημερίδας μας. Ενδιαφέρομαι απλά να διατηρούμε, όσο μπορούμε, την καθαρότητα της ωραίας γραμματικής μας και του σοφού συντακτικού της. Αντί λοιπόν να λένε το ορθό «ο υδράργυρος έπεσε πέντε βαθμούς κάτω από το μηδέν» ή «ο υδράργυρος έφτασε 5 βαθμούς υπό το μηδέν» ή «ο υδράργυρος έδειξε μείον 5 βαθμούς Κελσίου» χρησιμοποιούν τη λάθος γενική του ποιητικού αιτίου. Η πρόθεση υπό σημαίνει κάτω. Συντασσομένη όμως μετά γενικής υποδηλώνει το αίτιο που ποιεί κάτι. Πράγμα που δεν συμβαίνει εδώ με το μηδέν.
Παράδειγμα: ακούμε στην εκκλησία τον ύμνο «άλαλα τα χείλη των ασεβών των μη προσκυνούντων την εικόνα της Παναγίας την ιστορηθείσα υπό του Αποστόλου Λουκά…».
Αυτό το υπό του Αποστόλου Λουκά είναι η γενική του ποιητικού αιτίου, που σημαίνει ότι η εικόνα φιλοτεχνήθηκε από τον Απόστολο Λουκά. Το υπό του μηδενός λοιπόν είναι λάθος.