Κύριε διευθυντά
Πάντα μου άρεσε να παρατηρώ τους ανθρώπους στον δρόμο. Την ώρα που περπατούν, που μιλούν στο τηλέφωνο, που σιγοτραγουδούν, που χαιρετούν κάποιον γνωστό. Παράλληλα, όμως, με αυτή τη συνήθειά μου, έβγαζα και συμπεράσματα (βιαστικά ίσως λόγω της παροδικής «γνωριμίας» μας, αλλά ίσως και ουσιαστικά εφόσον, όπως έχει αποδείξει η ιστορία των ανθρώπινων σχέσεων, δεν είναι ο χρόνος αποκλειστικό κριτήριο κατανόησης και γνώσης του άλλου). Μέσα σε αυτό το «ανθρώπινο πολύχρωμο ποτάμι», λοιπόν, κάποιες φιγούρες με κέρδιζαν, με γοήτευαν, σχεδόν «με μάγευαν». Ηταν οι «δικοί μου άνθρωποι». Ετσι τους ένιωθα κι ας μην τους ήξερα.
Θα ξεκινήσω με αυτούς που χαμογελούν. Οχι ψεύτικα, αλλά πηγαία, λες και γεννήθηκαν με εκείνο το υπέροχο χαμόγελο, ένα χαμόγελο πίστης, αισιοδοξίας μα και ρεαλισμού. Αναφέρομαι σε εκείνους τους ανθρώπους που θα (σου) μιλήσουν ζεστά και εγκάρδια, θα πουν καλημέρα και το βλέμμα τους θα «φωτίζει», θα σε κάνουν να νιώθεις λίγο πιο σίγουρος για όλα. Δεν είναι ότι δεν έχουν προβλήματα, αλλά αυτά δεν αρκούν για να αλλάξουν τη διάθεσή τους, η οποία αποτελεί ένα κράμα θετικότητας και πίστης στον άνθρωπο.
Υπάρχουν, ωστόσο, και αυτοί που δεν χαμογελούν, οι «άνθρωποι σύννεφα». Είναι σχετικά εύκολο να διακρίνεις τη θλίψη στα πρόσωπά τους. Μου θυμίζουν τον Παπαδιαμάντη: «Σαν να ’χαν τα πάθια κι οι καημοί του κόσμου τελειωμό», αλλά και τον Λουντέμη: «Κείνοι που συλλογιούνταν με το κεφάλι μες στα χέρια, κείνοι που μετρούσαν λυπημένα τον δρόμο, κείνοι που δάγκωναν με σφιγμένα δόντια τις βρισιές, κείνοι ήταν πάντα οι περισσότεροι. Κι ήταν πιο αληθινοί, και πιο δικοί μου».
Στην επόμενη κατηγορία εντάσσω τους απρόβλεπτους, τους ανεξήγητους, τους «απρογραμμάτιστους». Γελούν δυνατά, νευριάζουν εύκολα, θυμώνουν έντονα, κλαίνε αληθινά. Ζουν και εκφράζονται με έναν τρόπο απροσδόκητο και απροειδοποίητο για τους άλλους, αλλά με απόλυτη συνέπεια προς «το μέσα τους». Δεν διστάζουν να εξωτερικεύσουν τα πάντα, δεν φοβούνται να αποκαλύψουν την οποιαδήποτε συναισθηματική τους «απόχρωση», γιατί πολύ απλά αυτοί είναι.
Με τον καιρό συνειδητοποίησα πως μου άρεσαν όλες οι κατηγορίες, γιατί κατάλαβα ότι όλα τα προαναφερθέντα γνωρίσματα τα φέρουν άνθρωποι και ως εκ τούτου είναι γοητευτικά. Θα μου πείτε: «Μα συμπαθείς όλους τους ανθρώπους που γνωρίζεις ή συναντάς;». Οχι, αλλά κι αυτό ανθρώπινο δεν είναι; Για το τέλος, μια μικρή σημείωση: όλοι οι τύποι ανθρώπων που περιέγραψα σιγοτραγουδούν…