«Εκτσογλανισμός» και οι γενίτσαροι

«Εκτσογλανισμός» και οι γενίτσαροι

Κύριε διευθυντά
Πολύς λόγος γίνεται με τη λέξη «εκτσογλανισμός» που έφερε στην «πολιτική πιάτσα» ο Ευάγγελος Βενιζέλος ήδη από το 2013. Τότε σε ραδιοφωνική συνέντευξη, και επανέλαβε σε παρουσίαση βιβλίου, λέει: «Σταδιακή δηλητηρίαση της κοινωνίας με μικρές δόσεις εκτσογλανισμού». Οπως γίνεται με το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Η λέξη έχει τουρκική προέλευση, ç o lan ( ç εσωτερικό, o ulan – o lan μικρό αγόρι ( ço lan – οικότροφος). Ελληνικά, τσογλάνι, τσόγλανος, παλιόπαιδο (Ν. Π. Ανδριώτη Ετυμολογικό Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής, 1967, σελ. 386). 

Οι Βυζαντινοί άρχοντες όταν έστελναν έναν στρατηγό ως διοικητή στην επαρχία, για να μη «σηκώσει κεφάλι», κρατούσαν μέλος της οικογένειάς του, συνήθως τον διάδοχο, στο παλάτι ως οικότροφο, στην ουσία όμηρο. Οι σουλτάνοι αργότερα διεύρυναν τον θεσμό. Ζητούσαν από τους διοικητές των επαρχιών να στείλουν στο παλάτι τρεις τέσσερις νεαρούς (8-10 ετών) κατά κανόνα αλλόθρησκους (Ρωμιούς, Αρμένιους). Για μια δεκαετία, οι νέοι τρέφονταν στο παλάτι και εκπαιδεύονταν από τους ευνούχους. Στο τέλος διαχωρίζονταν ανάλογα με τις κλίσεις τους, ως διοικητές επαρχιών, ως στρατιωτικοί ή γραμματικοί στο παλάτι. Μερικοί «καλοθρεμμένοι» έμεναν στο χαρέμι για ν’ ανάβουν το τσιμπούκι του σουλτάνου. Σε αυτούς τελικά αναφέρεται υποτιμητικά ο χαρακτηρισμός ço lan και ελληνικά «τσογλάνι». Ετσι εξελίχθηκε ο θεσμός των Γενιτσάρων (yeni çer – νέος στρατιώτης). Επειδή οι γενίτσαροι φάνταζαν σπουδαίοι στα μάτια των φτωχών μουσουλμάνων, αυτοί δάνειζαν τα παιδιά τους σε Ρωμιούς για να τα παρουσιάσουν σαν δικά τους και να τα παραδώσουν στην επιτροπή που μάζευε τους υποψήφιους γενίτσαρους.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή