Tο Iνστιτούτο Bενετίας
Kύριε διευθυντά
Διάβασα με εξαιρετικό ενδιαφέρον τις επιστολές των Ομοτίμων Καθηγητών – Ακαδημαϊκών κυρίων Aγγελου Δεληβορριά και Παναγιώτη Bοκοτόπουλου που δημοσιεύτηκαν στο φύλλο της «Καθημερινής» της περασμένης Kυριακής (7 Aυγ. 2016) και ως παλαιός υπότροφος του Eλληνικού «Iνστιτούτου Bυζαντινών και Mεταβυζαντινών Σπουδών» της Bενετίας αισθάνομαι την ανάγκη να υπενθυμίσω στους αναγνώστες σου ότι το εν λόγω Eρευνητικό Kέντρο (υπό τις διαδοχικές διευθύνσεις και την επιστημονική καθοδήγηση των διακεκριμένων Καθηγητών Σοφίας Aντωνιάδου, M.I. Mανούσακα, Nίκου Παναγιωτάκη, Xρύσας Mαλτέζου και Γιώργου Πλουμίδη) φιλοξένησε σημαντικόν αριθμό Eλλήνων υποτρόφων-ερευνητών που ενδιαφέρονταν για πρόσωπα και για θέματα του Mεσαιωνικού και Nεώτερου Eλληνισμού. Oι υποτροφίες παρέχονταν στους υποτρόφους έπειτα από διαγωνισμούς που πραγματοποιούσε η Aκαδημία των Aθηνών και διαρκούσαν έως ότου οι ερευνητές εξαντλήσουν τις έρευνές τους στα πλούσια Aρχεία και στις Bιβλιοθήκες της «Πόλεως των Tεναγών» (στο Aρχείο και στη Bιβλιοθήκη του Iνστιτούτου, στο Archivio di Stato di Venezia, στη Mαρκιανή Bιβλιοθήκη –όπου φυλάσσονται οι κώδικες του Bησσαρίωνος–, στη Bιβλιοθήκη και στο Aρχείο του Civico Museo Correr, στη Bιβλιοθήκη Querini Stampalia, στη λαμπρή Bιβλιοθήκη του Iνστιτούτου «Venezia e l’ Oriente» της Fondazione Giorgio Cini, κ.λπ.) και συντάξουν τις εργασίες τους ή εκπονήσουν τις διδακτορικές διατριβές τους. Δεν επιθυμώ να αναφερθώ σε ένα πλήθος Eλλήνων και ξένων ερευνητών που έχουν φιλοξενηθεί –για τις επιστημονικές τους αναζητήσεις– στο Eλληνικό Iνστιτούτο κατά την μακρά διάρκεια της λειτουργίας του. Θέλω, όμως, να εξάρω το γεγονός ότι οι περισσότεροι Eλληνες υπότροφοι του Iνστιτούτου στελέχωσαν, μετά τις έρευνές τους και την εκπόνηση των διδακτορικών τους διατριβών, τα ελληνικά Πανεπιστήμια (Aθηνών, Θεσσαλονίκης, Iωαννίνων, Kρήτης, Πατρών…) αλλά και άλλα ερευνητικά Κέντρα (ελληνικά και ξένα), συμβάλλοντας στην καλλιέργεια της Επιστήμης (και της Τέχνης) και γενικώτερα στην προώθηση των ανθρωπιστικών Σπουδών. Θα ήταν, λοιπόν, άδικο να αλλάξει σήμερα ο χαρακτήρας του μοναδικού στην Eυρώπη ελληνικού επιστημονικού Kέντρου, του Istituto di Studi Bizantini e Neoellenici…
Π. Δ. Mαστροδημητρης – Oμότιμος Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aθηνών
Τα ιδεολογικά άκρα και η Παιδεία
Κύριε διευθυντά
Στο μικρό του καινούργιο βιβλίο «Εκπαίδευση: Ελεύθερη επιλογή ή μια γάτα που γαυγίζει», 2016, ο Τάσος Αβραντίνης φέρνει στην επιφάνεια μια ξεχωριστή αποκάλυψη. Η αντίθεση της κρατικιστικής Αριστεράς στην ιδέα της δημιουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων αντιγράφει κατά γράμμα τη σχετική επιχειρηματολογία της κυβέρνησης των συνταγματαρχών. Ανατρέχοντας στα πρακτικά του υπουργικού συμβουλίου της δικτατορίας, ο Αβραντίνης δείχνει πως τα επιχειρήματα της Αριστεράς κινούνται στο ίδιο ακριβώς μήκος κύματος με τις απόψεις του Γ. Παπαδόπουλου και του Θεοφ. Παπακωνσταντίνου (υπουργού Παιδείας της χούντας) – σελ. 97-100.
Το βιβλίο βέβαια δεν εξαντλείται στην ταυτότητα θέσεων άκρας Δεξιάς και νεοκομμουνιστικής Αριστεράς. Ο Αβραντίνης αναδεικνύει την ουσία της ανωτερότητας της ελεύθερης επιλογής και της ανοιχτής κοινωνίας. Επιμένει πως οι εκτιμήσεις για αποτελεσματικό Δημόσιο δίχως κάποιον δυναμικό και αυτόνομο ιδιωτικό τομέα μοιάζουν με τον ισχυρισμό κάποιων –που ανέδειξε ο Μίλτον Φρίντμαν– πως μπορούν να εφεύρουν «μια γάτα που… γαυγίζει»! Στον τομέα της παιδείας ιδιαίτερα, γίνεται προφανές πως, δίχως ανταγωνισμό και με μόνη την παρουσία μιας μονοπωλιακής δημόσιας ανωτάτης παιδείας, εγκαθίστανται η οπισθοδρόμηση, η πνευματική αγκύλωση και η γενικότερη παρακμή.
Δίχως ενθάρρυνση των καινοτομιών και ενίσχυση της ατομικής δημιουργικότητας των νέων παιδιών, η παιδεία θα τελματώσει και η κοινωνία είναι αδύνατον να προχωρήσει. Σε μια εξαιρετική πρόσφατη μελέτη του (Creative Schools, Λονδίνο, Penguin, 2015) ο Ken Robinson επιμένει πως για να υπάρξουν σχολεία που στηρίζουν την καινοτομία και τις νέες δημιουργικές ιδέες, οφείλουμε να ξεφύγουμε από τη γραφειοκρατική στασιμότητα του ενιαίου προγράμματος σπουδών και να ψάξουμε να βρούμε τις ατομικές ικανότητες κάθε μαθητή. Είναι δυνατόν να πιστεύει κάποιος πως η γραφειοκρατικά δομημένη δημόσια παιδεία μπορεί να προχωρήσει σε παρόμοιους πειραματισμούς και ριψοκίνδυνες αναζητήσεις;
Αυτό που είναι ιδιαίτερα εξοργιστικό στην Ελλάδα είναι το γεγονός πως στη μέση εκπαίδευση, που είναι υποχρεωτική, ο ιδιωτικός ανταγωνισμός επιτρέπεται, αλλά και πάλι κάτω από την καταναγκαστική εποπτεία του κράτους. Στην ανώτατη εκπαίδευση όμως (πανεπιστήμια) –που είναι προαιρετική– το κρατικό και δύσκαμπτο κρατικό μονοπώλιο είναι υποχρεωτικό. Εκεί ακριβώς που θα έπρεπε να δοκιμάζονται νέες ιδέες και πρωτοποριακές πρακτικές είναι, αντίθετα, η δημόσια γραφειοκρατία που (με απαγορευμένο τον ανταγωνισμό) δίνει τον τόνο και σχεδιάζει –η εγκρίνει– επιστήμες και προγράμματα σπουδών! Σαν να φοβάται το Δημόσιο να αναμετρηθεί με τον ιδιωτικό χώρο και να συγκρίνει αποδόσεις και αποτελέσματα.
Πώς είναι δυνατόν όμως έτσι μια χώρα να ξεπεράσει την ακινησία και την αυστηρή πνευματική αναπαραγωγή του παρελθόντος;
Στο πρωτοποριακό δημιούργημα του κορυφαίου διαφημιστή και καινοτόμου Hegarty (On Creativity: There Are No Rules. Thames & Hudson, New York, 2016), ξεχειλίζει ο δυναμισμός και η αυθορμησία της αντισυμβατικής σκέψης και συμπεριφοράς. Πώς είναι ποτέ δυνατόν ένας τέτοιος καταρράκτης ιδεών, αντιλήψεων και δράσεων να είναι προϊόν κρατικοδημόσιων διεργασιών, αποφάσεων και πρωτοβουλιών; Από τα πράγματα λοιπόν, ένας ολόκληρος κόσμος δυναμικών αναζητήσεων εξαιρείται από το πλαίσιο ανάπτυξης και δράσης της ελληνικής ανώτατης παιδείας. Οι άλλοι θα παράγουν και θα αναπτύσσονται. Εμείς θα επιχειρούμε να αναπαράγουμε τον εαυτό μας – κι αυτό όχι ιδιαίτερα επιτυχημένα.
Πέραν λοιπόν της καχυποψίας προς την ιδιωτική πρωτοβουλία και την αντιπάθεια προς τον ανταγωνισμό, άκρα Δεξιά και δογματική Αριστερά λατρεύουν το Δημόσιο και καταλήγουν να υπονομεύουν την πρόοδο. Μέσα από τους φοβικούς τους δογματισμούς έχουν αιχμαλωτίσει την κοινωνία σε ένα αδιέξοδο ακινησίας που πνίγει τις προοπτικές όλων των νέων ανθρώπων. Η εργασία του Τάσου Αβραντίνη αξίζει να διαβασθεί γιατί επισημαίνει με θάρρος τους κινδύνους και υποδεικνύει εφικτές λύσεις.
Ανδρεας Ανδριανοπουλος – Πρώην υπουργός
«Τις πταίει για τα ΕΛΤΑ»
Κύριε διευθυντά
Με μεγάλο ενδιαφέρον διαβάσαμε το ρεπορτάζ της έγκριτης εφημερίδας σας με τίτλο «Προς ευρωπαϊκό “μνημόνιο” για τα ΕΛΤΑ με τη βοήθεια της Τράπεζας Επενδύσεων» (07.08. 2016). Είμαστε σίγουροι ότι ο δημοσιογράφος της εφημερίδας σας είχε πλήρη ενημέρωση για τον σχεδιασμό στα Ταχυδρομεία, καθώς φιλοξενεί αυτούσιες δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου του οργανισμού. Ωστόσο, στην πρώτη παράγραφο του κειμένου ο δημοσιογράφος αναφέρει ότι «στόχος είναι η ανάκαμψη των ΕΛΤΑ, ώστε να υπερκεραστούν “αγκυλώσεις” που προέρχονται από το εσωτερικό της εταιρείας και μερίδα των συνδικαλιστών και να εκπληρωθούν οι μνημονιακές δεσμεύσεις της χώρας».
Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι οι εργαζόμενοι στα ΕΛΤΑ έχουμε δείξει τεράστια ευελιξία προκειμένου να είναι δυνατή η λειτουργία των Ταχυδρομείων και η παροχή καθολικών υπηρεσιών.
Είναι ενδεικτικό ότι ο αριθμός του προσωπικού τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί κατά 45%, χωρίς αντίστοιχα να μειωθεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι στα ΕΛΤΑ οι περισσότεροι συνάδελφοι δεν μπορούν να πάρουν πλήρη καλοκαιρινή άδεια διότι δεν επαρκεί το προσωπικό. Σε καθημερινή βάση οι εργαζόμενοι κάνουν υπερωρίες τις οποίες δεν πληρώνονται, ενώ έχει ήδη υπάρξει περικοπή των μισθών. Αυτή είναι η αλήθεια περί «ευελιξίας».
Αντίθετα, οι διοικήσεις των τελευταίων ετών δεν έχουν δείξει αντίστοιχη ευελιξία, ενδιαφέρον, αφοσίωση και προσαρμογή οδηγώντας τα Ταχυδρομεία σε μαρασμό, τεχνολογική υστέρηση, εμπορική παράλυση και ουσιαστική απαξίωση.
Για τη σημερινή εικόνα δεν μπορούν να κατηγορούνται οι εργαζόμενοι αλλά οι προηγούμενες διοικήσεις και οι σύμβουλοι των παχυλών μισθών οι οποίοι έκαναν «έρευνες και μελέτες» για νέα προϊόντα, αλλά τα ΕΛΤΑ κατέληγαν να πωλούν τσίχλες και κομπολόγια.
Θεωρούμε ότι η σύνδεση των εργαζομένων με «αγκυλώσεις» αδικεί τη στάση μας όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης. Εκτός εάν ο συντάκτης του άρθρου, ή ο πληροφοριοδότης του, υποστηρίζει ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να αδιαφορήσουν για την προστασία που τους παρέχει ο νόμος και να εκχωρήσουν αδιαμαρτύρητα κάθε δικαίωμα που μπορεί να ενοχλεί τους πιστωτές μας, ανεξάρτητα αν προκύπτει από το υφιστάμενο νομικό καθεστώς υπό το οποίο λειτουργούν τα Ταχυδρομεία ή την εργατική νομοθεσία η οποία αποτελεί το ύστατο καταφύγιο των εργαζομένων σε μια περίοδο απόλυτης αυθαιρεσίας.
Σε αυτή την περίπτωση οι εργαζόμενοι στα Ταχυδρομεία διαμηνύουμε ότι είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπισθούμε τα δικαιώματά μας και να μην τα εκχωρήσουμε.
Eχουμε καταθέσει προβληματισμούς και συγκεκριμένες προτάσεις για την αναδιοργάνωση των Ταχυδρομείων. Eχουμε επισημάνει ζητήματα που θα πρέπει κατά προτεραιότητα να λυθούν.
Είμαστε ανοιχτοί στον ουσιαστικό διάλογο. Eχουμε αποδείξει την αφοσίωσή μας στα Ταχυδρομεία, καθώς είμαστε οι περισσότεροι εργαζόμενοι πολλές δεκαετίες, αποδεικνύοντας το ουσιαστικό μας ενδιαφέρον για να επιτευχθεί ένα βιώσιμο ταχυδρομείο που θα διατηρεί τον δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα του.
Πρέπει λοιπόν να γίνει σαφές ότι αν σήμερα υπάρχουν τα Ελληνικά Ταχυδρομεία εν λειτουργία, αυτό οφείλεται πρωτίστως στους ίδιους του εργαζομένους και όχι στις διοικήσεις που έρχονται και παρέρχονται αφήνοντας συχνά αρνητικό αποτύπωμα στην πολυετή ιστορία των ΕΛΤΑ.
Γιαννης Οικονομου – Πρόεδρος Δυναμικής Ανανεωτικής Κίνησης ΕΛΤΑ, Αθήνα