Κύριε διευθυντά
Εχω παρατηρήσει ότι τα τελευταία χρόνια, και παρά την οικονομική κρίση, αυξάνεται εντυπωσιακά ο αριθμός των μοναστηριών στη χώρα μας, καθώς και τα διάφορα ιερά κειμήλια και λείψανα που επιδεικνύονται στους επισκέπτες για να τα προσκυνήσουν και να τα… ασημώσουν! Σχετικά πρόσφατα διάβασα κάπου ότι συνελήφθη κάποιος που είχε ιχθυοτροφείο όπου διατηρούσε, ισχυριζόταν, θαυματουργά ψάρια φερμένα κατευθείαν από τον Ιορδάνη ποταμό. Ενας άλλος κατασκεύαζε σταυρούς από τίμιο ξύλο και θαυματουργά κομποσχοίνια, που τα πουλούσε πανάκριβα. Και το εμπόριο καλά κρατεί και ανθεί στη χώρα μας, αλλά και στον υπόλοιπο πολιτισμένο κόσμο… Λένε ότι ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ μέσα σε είκοσι χρόνια είχε ανακηρύξει περισσότερους αγίους από όσους όλοι οι προηγούμενοι Πάπες τους τελευταίους τέσσερις αιώνες. Από εδώ και μετά αρχίζει μια σειρά ερωτημάτων, που, όσο και αν προσπάθησα, ουδέποτε έλαβα ικανοποιητική απάντηση από τους αρμοδίους. Ιδού μερικά: Τι είναι άγιος; Ποιος και γιατί έχει δικαίωμα να ανακηρύσσει αγίους; Τι ρόλο παίζουν όλοι αυτοί οι άγιοι; Τι είδους εμπόριο είναι αυτό με τους αγίους; Πόσοι τελικά είναι οι άγιοι και πώς αποδεικνύεται αποδεδειγμένα και αναμφίβολα η αγιότητά τους; Σε πόσα μέλη ή τεμάχια μπορεί να χωριστεί ένας άγιος;
Σε ένα παλιό γαλλικό βιβλίο με θέμα τη ζωή του Βυζαντινού στρατηγού Βελισάριου, διάβασα, μεταξύ άλλων, και τα παρακάτω όπως τα περιγράφει ένας παρατηρητικότατος περιηγητής που είχε επισκεφθεί ένα μόνο μεσαιωνικό μοναστήρι: Η μονή της Αγίας Τριάδος διέθετε ένα σανδάλι του αγίου Σεβαστιανού, μάρτυρα της εποχής του Διοκλητιανού. Ηταν ένα στρατιωτικό σανδάλι, που το είχαν βρει κάποιο καλοκαίρι σε μια ακτή της Κρήτης, αντικατέστησαν τα καρφιά στο τακούνι με επίχρυσα και έδεσαν πάνω του λουριά από πορφυρό μετάξι. Εφτιαξαν κι ένα κουτάκι από ξύλο κέδρου, το έντυσαν με γαλάζιο ύφασμα και έβαλαν μέσα το… κειμήλιο.
Ενα τραχύ ύφασμα από αυτά που έντυναν κάποτε από μέσα τα σαμάρια (σαμαροσκούτια), που το φορούσε ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, φυλαγμένο μέσα σε μια τριμμένη θήκη από δέρμα καμήλας. Ενα μείγμα ασβέστου, κάτι σαν αμίαντο, που το είχαν υφάνει με τέτοιο τρόπο, ώστε έφτιαξαν ένα είδος άκαυτου πανιού. Ετσι μπορούσες να το περάσεις μέσα από δυνατή φωτιά χωρίς να αλλοιωθεί καθόλου. Το φορούσε, έλεγαν, ένας από τους επτά παίδες εν καμίνω! Ενα κομμάτι οστού μάλλον από κνήμη που το είχαν γεμίσει με ψεύτικα πετράδια και έλεγαν ότι είναι του αγίου Στεφάνου. Ενα κομμάτι σπονδυλικής στήλης από καρχαρία με τους σπονδύλους δεμένους με ασημοκλωστές, που το «πλασάριζαν» σαν τη σπονδυλική στήλη του Γολιάθ, που τον σκότωσε ο Δαβίδ. Ενα ακανόνιστο κομμάτι από σκούρο αλάτι μέσα σε ένα κουτί από όνυχα, που ισχυρίζονταν ότι ήταν το μπράτσο της γυναίκας του Λωτ. Μια πέτρινη νεροκανάτα, που έλεγαν ότι ήταν από τον γαμήλιο κοιτώνα στην Κανά της Γαλιλαίας. Ενα κομμάτι σκουριασμένης αλυσίδας με την οποία ήταν βέβαιοι ότι κρεμάστηκε ο Ιούδας. Αρκετά ενδιαφέρον ήταν και ένα κομμάτι σφουγγάρι, με το οποίο έδωσαν στον Ιησού να πιει ξίδι κατά τη σταύρωση. Οποιος, έλεγαν, το ακουμπούσε στα χείλη του, ξεδίψαγε αμέσως! Ενα κομμάτι από κέρας κριού του πατριάρχη Αβραάμ, που με αυτό θα σημάνει τη Δευτέρα Παρουσία. Το ραβδί του Μωυσή σε σχήμα φιδιού, που έμοιαζε περισσότερο με κρητική «κατσούνα». Και ο κατάλογος των κειμηλίων και λειψάνων καλά κρατεί με το ίδιο ενδιαφέρον.
Αλλά και ο Μεσαίωνας συνεχίζεται…
Γιωργος Α. Κουρμουσης, Αθήνα