Κύριε διευθυντά
Η απώλεια της ζωής μιας 17χρονης με όνειρα για τη ζωή από την άρρωστη μητέρα της, η οποία στη συνέχεια αυτοκτόνησε, εγείρει το ερώτημα κατά πόσον αυτή η τραγωδία μπορούσε να προληφθεί. Γράφτηκε ότι η μητέρα αντιμετώπιζε «ψυχολογικά προβλήματα» και ότι βρισκόταν υπό ιατρική παρακολούθηση. Η εικόνα της και η εξέλιξη δείχνουν ότι έπασχε από βαθιά κατάθλιψη με αυτοκτονικό ιδεασμό και ότι προετοίμαζε, με τρόπο που γινόταν αντιληπτός, τη μοιραία απόπειρα. Δεν είναι γνωστό αν χτυπήθηκε προσπαθώντας να εμποδίσει τη μητέρα της να αυτοκτονήσει ή εάν η μητέρα της είχε αποφασίσει να σκοτώσει (ό,τι πολυτιμότερο είχε) και στη συνέχεια να αυτοκτονήσει. Τα ερωτήματα που εγείρονται είναι εάν είχε προσφύγει έγκαιρα στις υπηρεσίας υγείας και υποβαλλόταν στην προβλεπόμενη θεραπεία. Είναι επιστημονικά γνωστό ότι οι μισοί καταθλιπτικοί ασθενείς δεν υποβάλλονται σε θεραπεία και ο άρρωστος εξακολουθεί να βιώνει τη φρικτή συμπτωματολογία της, ενώ ο κίνδυνος απόπειρας αυτοκτονίας είναι υπαρκτός. Εκτός από τη διαφυγή της διάγνωσης που είναι δυνατή, κυριότεροι λόγοι είναι ο φόβος στιγματισμού, ότι δηλ. το άτομο χρίζεται ψυχοπαθής και οι λανθασμένες πεποιθήσεις και γνώμες του κοινού για τα ειδικά φάρμακα, ότι είναι επικίνδυνα, ότι δεν θεραπεύουν, ότι προκαλούν εξάρτηση, ότι αλλάζουν την προσωπικότητα, ότι αν τα αρχίσει κάποιος δεν θα μπορεί να τα διακόψει και κάποιες ανόητες δογματικές θέσεις «κατά των φαρμάκων» (και επομένως υπέρ της νόσου). Επικαλούμαι περίπτωση εγκύου που απειλούσε την καταθλιπτική και με αυτοκτονικό ιδεασμό μητέρα της: «αν πάρεις τέτοια φάρμακα δεν θα σε αφήσω να αγγίξεις το μωρό» (που θα γεννούσε). Η κατάθλιψη, όσο και εάν το άτομο που πάσχει πιστεύει ότι δεν πρόκειται να θεραπευτεί, είναι θεραπεύσιμη διαταραχή. Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα συνιστούν την πλέον αποτελεσματική και με ταχύ αποτέλεσμα (συνήθως εντός 2-3 εβδομάδων) θεραπεία της. Η απώλεια της ζωής ενός ατόμου με ψυχική διαταραχή, που θα είχε υποχωρήσει μετά λίγες εβδομάδες θεραπείας, είναι άδικη. Θα πρέπει επιτέλους να απομυθοποιηθούν τα ψυχιατρικά φάρμακα και να καταχωριστούν ως αποτελεσματικά και ασφαλή στην υπηρεσία των ασθενών. Η τραγωδία του Μαρκόπουλου θα είχε αποφευχθεί εάν η μητέρα ακολουθούσε την προβλεπόμενη φαρμακευτική θεραπεία και η μικρή κόρη της θα… πήγαινε για σπουδές στο εξωτερικό, όπως ονειρευόταν.
Βασιλειος Αλεβιζος, Τέως Αναπλ. Καθηγητής Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών